[ویکی نور] البیان تألیف شمس الدین ابوعبدالله محمد بن محمد بن حامد بن مکی جزینی عاملی، معروف به شهید اوّل (م 786 ق).
یکی از آثار ارزشمند بجای مانده از شهید اول کتاب البیان می باشد. این کتاب که بیشتر به سبک فقه فتوایی نوشته شده دائرة المعارفی از فتاوای فقهای بزرگ قبل از مؤلف است که غالبا بدون تصریح به نام آنان با الفاظی مثل قیل و نظائر آن مطرح شده اند.
از آن جایی که این کتاب در اواخر عمر شریف مؤلف نوشته شده و وی موفق به تکمیل مطالب آن نشده است فقط کتاب های طهارت، صلاة، زکاة، خمس را بپایان رسانیده است و چند سطری نیز از کتاب صوم را به رشتۀ تحریر درآورده است.
این کتاب که از نظر حجم کوچک می نماید، دارای محتوایی عمیق می باشد و مؤلف کتاب توانسته است بین دقت و عمق مطالب و متن روان جمع نموده و در همان حال با خودداری از ذکر تفضیلی اقوال و نظریات فقهاء، مباحث ضروری و مورد نیاز را مطرح نماید.
به همین دلیل یکی از منابع بحار الأنوار که از آن بسیار نقل شده، همین کتاب بوده و در موارد نادری نیز در وسائل الشیعة و مستدرکات الوسائل از آن نقل شده است.
یکی از آثار ارزشمند بجای مانده از شهید اول کتاب البیان می باشد. این کتاب که بیشتر به سبک فقه فتوایی نوشته شده دائرة المعارفی از فتاوای فقهای بزرگ قبل از مؤلف است که غالبا بدون تصریح به نام آنان با الفاظی مثل قیل و نظائر آن مطرح شده اند.
از آن جایی که این کتاب در اواخر عمر شریف مؤلف نوشته شده و وی موفق به تکمیل مطالب آن نشده است فقط کتاب های طهارت، صلاة، زکاة، خمس را بپایان رسانیده است و چند سطری نیز از کتاب صوم را به رشتۀ تحریر درآورده است.
این کتاب که از نظر حجم کوچک می نماید، دارای محتوایی عمیق می باشد و مؤلف کتاب توانسته است بین دقت و عمق مطالب و متن روان جمع نموده و در همان حال با خودداری از ذکر تفضیلی اقوال و نظریات فقهاء، مباحث ضروری و مورد نیاز را مطرح نماید.
به همین دلیل یکی از منابع بحار الأنوار که از آن بسیار نقل شده، همین کتاب بوده و در موارد نادری نیز در وسائل الشیعة و مستدرکات الوسائل از آن نقل شده است.
wikinoor: البیان
[ویکی الکتاب] معنی لَّازِبٍ: چسبنده (کلمه لازب به معنای دو چیز به هم چسبیده است ، به طوری که هر یک ملازم دیگری شده باشد . و در مجمع البیان گفته : لازب و لازم به یک معنی است)
معنی دَلُوکَ: ظهر - غروب (در مجمع البیان گفته "دلوک" به معنای زوال آفتاب و رسیدن به حد ظهر است . مبرد گفته : دلوک شمس به معنای اول ظهر تا غروب است ، بعضی دیگر گفتهاند : دلوک شمس به معنای غروب آفتاب است و اصل کلمه از دلک است که به معنای مالیدن است ، و اگر ظهر را دل...
معنی وَادِ: وادی - محلی که سیلاب از آنجا میگذرد - دامنه کوههای بزرگ(به همین اعتبار شکاف میان دو کوه را نیز وادی میگویند ، و جمع این کلمه اودیه میآید.در مجمع البیان گفته : کلمه وادی به معنای دامنه کوههای بزرگ است ، البته دامنههای پایین که همه آبهای کوه در مواقع ...
معنی وَادِی: وادی - محلی که سیلاب از آنجا میگذرد - دامنه کوههای بزرگ - درّه - سرزمین(به همین اعتبار شکاف میان دو کوه را نیز وادی میگویند ، و جمع این کلمه اودیه میآید.در مجمع البیان گفته : کلمه وادی به معنای دامنه کوههای بزرگ است ، البته دامنههای پایین که همه آبه...
معنی زَفِیرٌ: نعره دردناک - ناله حسرت بار(در مجمع البیان گفته زفیر ، به معنی ابتدای عرعر خران و شهیق به معنای آخر آن است . و در کشاف گفته : زفیر به معنای کشیدن نفس و شهیق به معنای برگرداندن آن است . و راغب در مفردات گفته : زفیر به معنای نفس کشیدن پی در پی است ، به...
معنی شَهِیقٌ: عربده و فریاد هولناک و دلخراش (در مجمع البیان گفته زفیر ، به معنی ابتدای عرعر خران و شهیق به معنای آخر آن است . و در کشاف گفته : زفیر به معنای کشیدن نفس و شهیق به معنای برگرداندن آن است . و راغب در مفردات گفته : زفیر به معنای نفس کشیدن پی در پی است ،...
ریشه کلمه:
بین (۵۲۳ بار)
معنی دَلُوکَ: ظهر - غروب (در مجمع البیان گفته "دلوک" به معنای زوال آفتاب و رسیدن به حد ظهر است . مبرد گفته : دلوک شمس به معنای اول ظهر تا غروب است ، بعضی دیگر گفتهاند : دلوک شمس به معنای غروب آفتاب است و اصل کلمه از دلک است که به معنای مالیدن است ، و اگر ظهر را دل...
معنی وَادِ: وادی - محلی که سیلاب از آنجا میگذرد - دامنه کوههای بزرگ(به همین اعتبار شکاف میان دو کوه را نیز وادی میگویند ، و جمع این کلمه اودیه میآید.در مجمع البیان گفته : کلمه وادی به معنای دامنه کوههای بزرگ است ، البته دامنههای پایین که همه آبهای کوه در مواقع ...
معنی وَادِی: وادی - محلی که سیلاب از آنجا میگذرد - دامنه کوههای بزرگ - درّه - سرزمین(به همین اعتبار شکاف میان دو کوه را نیز وادی میگویند ، و جمع این کلمه اودیه میآید.در مجمع البیان گفته : کلمه وادی به معنای دامنه کوههای بزرگ است ، البته دامنههای پایین که همه آبه...
معنی زَفِیرٌ: نعره دردناک - ناله حسرت بار(در مجمع البیان گفته زفیر ، به معنی ابتدای عرعر خران و شهیق به معنای آخر آن است . و در کشاف گفته : زفیر به معنای کشیدن نفس و شهیق به معنای برگرداندن آن است . و راغب در مفردات گفته : زفیر به معنای نفس کشیدن پی در پی است ، به...
معنی شَهِیقٌ: عربده و فریاد هولناک و دلخراش (در مجمع البیان گفته زفیر ، به معنی ابتدای عرعر خران و شهیق به معنای آخر آن است . و در کشاف گفته : زفیر به معنای کشیدن نفس و شهیق به معنای برگرداندن آن است . و راغب در مفردات گفته : زفیر به معنای نفس کشیدن پی در پی است ،...
ریشه کلمه:
بین (۵۲۳ بار)
wikialkb: الْبَیَان
[ویکی فقه] البیان (ابهام زدایی). البیان ممکن است عنوان برای کتاب های ذیل باشد: • البیان شهید اول، تألیف شمس الدین ابو عبدالله محمد بن محمد بن حامد بن مکی جزینی عاملی، معروف به شهید اول (م ۷۸۶ ق)• البیان فی تفسیرالقرآن، کتابی مهم در تفسیر و علوم قرآنی، اثر فقیه شیعی معاصر، آیت الله سیدابوالقاسم خویی (متوفی ۱۳۷۱ ش)• البیان (باقلانی)، کتابی به زبان عربی درباره معجزات پیامبران (علیهم السلام)، تألیف ابوبکر محمدبن طیب باقلانی متکلم اشعری مذهب قرن چهارم• البیان فی اخبار صاحب الزمان، اثر گنجی شافعی درباره امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف)• البیان فی علوم القرآن ، تالیف ادیب العلاف، پیرامون مباحث علوم قرآن• البیان فی اعراب القرآن، نام دیگر کتاب التبیان فی اعراب القرآن، تالیف ابوالبقاء ،عبدالله بن حسین عکبری• البیان المفید فی شرح الحلقة الثالثه، اثر ایاد منصوری به زبان عربی، در شرح حلقه سوم از کتاب دروس فی علم الاصول از شهید صدر
...
...
wikifeqh: کتاب_البیان
[ویکی فقه] البیان (باقلانی). البیان، کتابی به زبان عربی درباره معجزات پیامبران علیهم السلام، تألیف ابوبکر محمدبن طیب باقلانی متکلم اشعری مذهب قرن چهارم است.
این کتاب، که نام کامل آن البیان عن الفرق بین المعجزات و الکرامات و الحِیَل و الکهانه و السّحر و النّارنجات است، فقط براساس یک نسخه خطی چاپ شده است.
از جملات پایانی آن فهمیده می شود که نسخه اساس، ناقص و فاقد بخش پایانی بوده است.
اهمیت کتاب
البیان، که ظاهراً باقلانی آن را در اواخر عمر نوشته، از دو جهت مهم و شایان بررسی است: یکی موضوع کتاب که شرح معجزاتی است که بر صدقِ مدعی نبوت دلالت می کند؛ دیگر آن که در میان نوشته های متکلمان متقدم مسلمان در نوع خود یگانه است، چرا که به تحلیل نظریِ معجزه می پردازد.
کتابهایی که درباره معجزات پیامبر اسلام صلّی اللّه علیه وآله وسلّم بویژه قرآن کریم نوشته شده فراوان است، اما هدف این کتابها غالباً دفاع از معجزاتی معین است؛ در صورتی که هدف نخستین البیان این است که درباره معجزات از حیث معجزه بودن بحث کند و مبانی صحت معجزات را توضیح دهد.
با وجود این، می توان گفت که هدف نهایی نویسنده، دفاع از معجزه های پیامبر اسلام صلّی اللّه علیه وآله وسلّم خاصه قرآن کریم بوده است.
به هر حال، باقلانی درصدد تبیین مبدأ اساسی و جوهری رسالت است.
وی می گوید: «بر این امر اتفاق نظر هست که برای مدعیان نبوت دلیلی جز معجزات وجود ندارد».
انگیزه تالیف
انگیزه های باقلانی در تألیف این کتاب قابل تأمل است.
به تصریح او نیاز شدیدی برای توضیح و تبیین معجزات وجود داشته و این نیاز او را به نوشتن البیان واداشته است، اما هیچ توضیحی در این باره نمی دهد.
بی گمان، مقتضیات تاریخی و فرهنگی عصر باقلانی بوده که موجب پدید آمدن چنان نیازی شده است.
همچنین، در قرنهای سوم و چهارم موجی از شک و انکار در خصوص نبوت و انبیا برخاسته بود.
در رأس این شکاکان ابن راوندی قرار داشت و محمد بن زکریای رازی هم در نوشته هایش در اساس نبوت و کتابهای آسمانی تشکیک کرده بود.
به نظر ماسینیون ادعاهای حلاّج نیز در طرح این بحث از سوی باقلانی بی تأثیر نبوده است.
بی شک، چنین شرایطی موجب شده بود تا باقلانی به دفاع از نشان صدق نبی یعنی معجزات بپردازد.
کیفیت تالیف
...
این کتاب، که نام کامل آن البیان عن الفرق بین المعجزات و الکرامات و الحِیَل و الکهانه و السّحر و النّارنجات است، فقط براساس یک نسخه خطی چاپ شده است.
از جملات پایانی آن فهمیده می شود که نسخه اساس، ناقص و فاقد بخش پایانی بوده است.
اهمیت کتاب
البیان، که ظاهراً باقلانی آن را در اواخر عمر نوشته، از دو جهت مهم و شایان بررسی است: یکی موضوع کتاب که شرح معجزاتی است که بر صدقِ مدعی نبوت دلالت می کند؛ دیگر آن که در میان نوشته های متکلمان متقدم مسلمان در نوع خود یگانه است، چرا که به تحلیل نظریِ معجزه می پردازد.
کتابهایی که درباره معجزات پیامبر اسلام صلّی اللّه علیه وآله وسلّم بویژه قرآن کریم نوشته شده فراوان است، اما هدف این کتابها غالباً دفاع از معجزاتی معین است؛ در صورتی که هدف نخستین البیان این است که درباره معجزات از حیث معجزه بودن بحث کند و مبانی صحت معجزات را توضیح دهد.
با وجود این، می توان گفت که هدف نهایی نویسنده، دفاع از معجزه های پیامبر اسلام صلّی اللّه علیه وآله وسلّم خاصه قرآن کریم بوده است.
به هر حال، باقلانی درصدد تبیین مبدأ اساسی و جوهری رسالت است.
وی می گوید: «بر این امر اتفاق نظر هست که برای مدعیان نبوت دلیلی جز معجزات وجود ندارد».
انگیزه تالیف
انگیزه های باقلانی در تألیف این کتاب قابل تأمل است.
به تصریح او نیاز شدیدی برای توضیح و تبیین معجزات وجود داشته و این نیاز او را به نوشتن البیان واداشته است، اما هیچ توضیحی در این باره نمی دهد.
بی گمان، مقتضیات تاریخی و فرهنگی عصر باقلانی بوده که موجب پدید آمدن چنان نیازی شده است.
همچنین، در قرنهای سوم و چهارم موجی از شک و انکار در خصوص نبوت و انبیا برخاسته بود.
در رأس این شکاکان ابن راوندی قرار داشت و محمد بن زکریای رازی هم در نوشته هایش در اساس نبوت و کتابهای آسمانی تشکیک کرده بود.
به نظر ماسینیون ادعاهای حلاّج نیز در طرح این بحث از سوی باقلانی بی تأثیر نبوده است.
بی شک، چنین شرایطی موجب شده بود تا باقلانی به دفاع از نشان صدق نبی یعنی معجزات بپردازد.
کیفیت تالیف
...
wikifeqh: البیان_(باقلانی)