افسر عرشه

افسرهای عرشه به همراه ملوانان اعضای بخش عرشه را تشکیل می دهند. بخش عرشه یک گروه سازمان یافته بر روی کشتی های مسافربری ها و کشتی های تجاری می باشد. کار روی عرشه نیازمند نظم و مسئولیت پذیری بالا می باشد که براساس کنوانسیون اس تی سی دبلیو ( STCW ) و مقررات سازمان بین المللی دریانوردی ( IMO ) تنظیم شده است. [ ۱] بخش عرشه توسط افسرهای عرشه مدیریت می شود، کسانی که مجوز دریانوردی دارند و زیر نظر کاپیتان کشتی فعالیت می کنند. افسر عرشه فعالیت های متفاوتی انجام می دهد، اما ابتدایی ترین کارش ناوبری کشتی از طریق پل فرماندهی ( Bridge ) می باشد. [ ۲] [ ۳]
کاپیتان ( captain یا master ) دارای بالاترین رده در بین دریانوردان حاضر در کشتی تجاری و کشتی مسافربری است. [ ۴] در هر کشتی یا قایق که بر آب حرکت می کند، دستور فرمانده بر هر دستور دیگری مقدم است. وی مسئولِ جان خدمه و امنیتِ کشتی است. در ناوهای جنگی واژهٔ ناخدا را به جای کاپیتان به کار می برند.
افسر اول عرشه ( Chief Mate یا Chief Officer ) یکی از افسرهای عرشه کشتی می باشد، وظایف اصلی او شامل برنامه ریزی و نظارت بر کار سایر اعضای عرشه و فرماندهی بخش عرشه می باشد. افسر اول در صورت مرگ کاپیتان یا عدم توانایی او جانشین وی می شود. [ ۵] هشت ساعت ناوبری در طول روز ، فرماندهی تخلیه و بارگیری کالا و همچنین آموزش دانشجویان عرشه بر عهده ی اوست . در برخی شرکت ها با اضافه شدن یک افسر دوم اضافه به کشتی وظیفه ی ناوبری روزانه ی افسر اول به وی سپرده میشود .
افسر دوم عرشه ( First Mate یا Second Officer ) یکی دیگر از افسرهای عرشه است که مسئولیت تعیین مسیر حرکت کشتی و بروز رسانی نقشه های مربوط به ناوبری به عنوان خدمت اصلی ، هشت ساعت ناوبری در روز و تخلیه و بارگیری کالا در بندر.
افسر سوم عرشه ( Second Mate یا Third Officer ) سومین افسر عرشه می باشد که مسئولیت حفظ و نگهداری وسایل ایمنی کشتی به عنوان وظیفه ی اصلی ، هشت ساعت فعالیت ناوبری در روز و تخلیه و بارگیری در بندر را بر عهده دارد.
در ایران دانشگاه ها و موسسه هایی مسئولیت آموزش و تربیت افسر عرشه را برعهده دارند مانند:
• دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهار ( چابهار )
• دانشکده علوم دریایی محمودآباد ( محمودآباد )
• دانشگاه علوم دریایی امام خمینی نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران ( نوشهر )
• مؤسسهٔ آموزشی کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران ( بوشهر )
• موسسه علوم دریایی نفتکش پارس ( محمودآباد )
• دانشکده دریانوردی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خارک ( خارک )
• مؤسسه آموزشی کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران ( تهران )
• دانشکده علوم و فنون دریایی، دانشگاه جامع امام حسین نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ( چالوس )
• شرکت کیش رو آبی ( تهران )
• موسسه آموزشی کشتیرانی خزر آموز بندر ( بندرانزلی )