آغری. آغری ( ترکی استانبولی: Ağrı, Karaköse، کُردی: Qerekosê، Qerekilîs, Qerekîs، ترکی آذربایجانی: Qarakilisa, Ağrı، ارمنی: Քարբեր, [ ۱] ترکی عثمانی: قره کلیسا ) مرکز
استان آغری در خاور
ترکیه است. جمعیت این شهر را
کُردهای کرمانج و اقلیتی از
آذری ها تشکیل می دهند. [ ۲] [ ۳] [ ۴] [ ۵] [ ۶] [ ۷] [ ۸]
این محدوده در زمان
عثمانیها شوربُلاغ ( چشمه شور ) نام داشت.
هسته اصلی شهر امروزی در سال ۱۸۶۰، در منطقه «دشت الشکیرت» توسط گروهی از بازرگانان
ارمنی اهل شهر
بتلیس به وجود آمد که آن را قره کلیسا ( کلیسای سیاه ) ( ترکی استانبولی: Karakilisa، ترکی عثمانی: قره کلیسا ) ( ارمنی: Ղարաքիլիսա "Gharakilisa" ) نام نهادند. این منطقه در تابعیت
سنجاق بایزید در
ولایت ارضروم قرار داشت. به مرور زمان با استقرار ادارات عثمانی در شهرک قره کلیسا و همین طور مقر جذب نیرو برای قوات هنگ حمیدیه، اهمیت قره کلیسا در منطقه افزایش یافت. در سال ۱۸۹۵ میلادی، جمعیت قره کلیسا حدود ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ نفر تخمین زده شده که دو سوم آنها ارمنی بوده اند. [ ۹]
در سرشماری سال ۱۹۱۴ میلادی، جمعیت قضاء قره کلیسا ( در تابعیت سنجاق بایزید، ولایت ارضروم ) ، ۲۵٬۳۳۷ نفر شمارده شد، اکه ۳٬۱۹۵ نفر ( ۱۲٫۵٪ ) آنان را ارامنه، و بقیه جمعیت را مسلمانان کردزبان تشکیل می دادند. [ ۱۰]
در طول
نسل کشی ارمنی ها در امپراطوری عثمانی، در سال ۱۹۱۵ میلادی، ارامنه قره کلیسا و سایر آبادی های منطقه آغری قتل عام شدند. روزنامه
نیویورک تایمز در ماه مارس ۱۹۱۵، به نقل از دکتری ارمنی تبار «دِردِریان» در مکالمه با صلیب سرخ، گزارش کرد که دشت
الشکیرت پر از جنازه مردان و زنان و کودکان است. نیویورک تایمز همین طور گزارش کرد که با خروج قوای روس از این منطقه، جمعی از ساکنین کرد این منطقه به ارامنه حمله کرده و آنها را در مساجد اسیر کردند. [ ۱۱]
بین سالهای ۱۹۲۷ و ۱۹۳۱ میلادی، شهر و منطقه آغری از کنترل دولت ترکیه خارج بوده و تحت حاکمیت قوای جدایی طلب کُرد در حکومتی به نام «جمهوری آرارات» بوده.
بعدتر در سال ۱۹۴۶ میلادی نام شهر قره کوسه به آغری تغییر یافت. [ ۱۲] «آغری» نام ترکی
کوه آرارات می باشد که در این استان و در فاصله ۱۰۰ کیلومتری این شهر واقع شده است. در همین سال، مرکز اداری استان، از شهر دغوبایزید به آغری منتقل شد. [ ۱۳]
