28 نفر کارگر پیشتاز در شهر کوچک راچدیل با تحقیق در علل شکست و بررسی رموز موفقیت شرکت های تعاونی در گذشته، به ابداع و ابتکار اصول و راه و رسمی نوین دست زدند و در سال 1844 شرکتی را بنیان نهادند که نظریه و روش های کار آن ها سرمشقی برا تشکیل شرکت های تعاونی در دنیا قرار گرفت و تا امروز در سراسر دنیا این اصول ارزش و اعتبار خود را حفظ کرده و بنام " اصول مکتب شرکت های تعاونی راچدیل " شناخته شده است.
اصول شرکت تعاونی راچدیل به صورتی که امروز گفته می شود، به وسیله بنیان گذاران و مؤسسین این شرکت تعاونی اعلام نشده است، بلکه در سال 1931 اتحادیه بین المللی تعاون هیئتی را مأمور نمود تا با بررسی اساسنامه شرکت های تعاونی راچدیل و قواعد هفت گانه آن اصول اساسی آن را استخراج و به عنوان اساس و مبنای تشکیل و اداره شرکت های تعاونی اعلام دارد، این اصول عبارت اند از:
• عضویت آزاد و اختیاری یعنی هر فرد بایستی در پیوستن به تعاونی یا گسستن از آن آزاد باشد. زیرا تعاونی متعلق به کسانی است که نیازمند خدماتی هستند که تعاونی برای آن ها فراهم می آورد و از سویی ماهیت یک نهضت اجتماعی، ایجاب می کند که در گردآوری هر چه بیشتر عضو تلاش نماید تا سازمان قدرتمند اجتماعی و اقتصادی به وجود آید و بتواند روی پای خود بایستد. در حقیقت داوطلب بودن یکی از اصول اولیه تعاون می باشد که بر اهمیت رفتار انسانی در تعاونی ها قرار دارد. عمل داوطلبانه انگیزه ای برای کار بهتر و ثمر بخش تر به وجود می آورد و موجب تشویق و بروز حس ابتکار در بین اعضای تعاونی می شود.
• اداره امور شرکت بر اساس دموکراسی شرکت تعاونی، شرکت اشخاص است نه سرمایه ها که برای وصول به هدفی مشترک دست همکاری به یکدیگر داده اند. بنابراین تمام اعضاء باید به نسبت مساوی در اتخاذ تصمیمات و اداره امور شرکت سهیم بوده و از حقوق و وظایف مساوی برخوردار باشند. قدرت عالیه یک تعاونی در اختیار مجمع عمومی که می تواند بر طبق اساسنامه و مقررات شرکت هر گونه تصمیمی را نسبت به امور شرکت اتخاذ نماید. بر خلاف مؤسسات تجاری که میزان سهام و سرمایه عامل مؤثر در تصمیم گیری برای فعالیت های مؤسسه می باشد، در شرکت های تعاونی افراد یا اعضاء عامل مؤثری هستند. به همین دلیل در شرکت تعاونی هر عضو صرف نظر از میزان سهام، رنگ و نژاد فقط دارای یک رأی می باشد.
• بهره محدود سرمایه پیشگامان راچدیل برای توسعه و پیشرفت تعاونی ها سرمایه را لازم و ضروری تشخیص دادند ولی نظر آن ها استفاده از نیروی فعال افراد برای بهره برداری از سرمایه جهت رفع نیازهای مشترک آن ها بود نه استفاده از سرمایه به عنوان ابزاری جهت بهره کشی و استثمار افراد. بنابراین آن ها با این ادعای مالکین سرمایه که بخش عمده ارزش افزوده را سهم خود می دانستند و آن را اساس تعیین نرخ بهره سرمایه قلمداد می کردند، قویاً مخالف بودند و معتقد بودند که اگر قرار است بهره ای به سهام تعلق بگیرد، مبلغ آن باید محدود و ثابت باشد زیرا مالکین سرمایه در اصل در مازاد منافع خالص شرکت سهمی ندارند. به هر حال سیاست بهره محدود سرمایه امروزه به چهار طریق در بین شرکت های تعاونی مختلف به اجرا در می آید. الف : عدم پرداخت بهره به سرمایه ب: پرداخت بهره سرمایه معادل نرخ بهره معمول سرمایه در بازار پولی و بانکی د: علاوه بر پرداخت سود سرمایه تعاونی به خاطر تشویق اعضاء برای سرمایه گذاری و خرید بیشتر سهام برای آن ها جوایزی در نظر می گیرد .
• تقسیم مازاد و عواید شرکت به نسبت معاملات بین اعضاء انگیزه اصلی فعالیت های اقتصادی در شرکت های سهامی تحصیل سود است. ولی یک تعاونی که با اصول صحیح اقتصادی و مدیریت کار آمد اداره می شود باید سودآور باشد و قسمتی از سود حاصله به نسبت معاملات و همکاری های اعضاء بین آن ها تقسیم شود و قسمت دیگر به عنوان ذخیره برای مقابله با زیان های احتمالی و غیر مترقبه و همچنین تقویت بنیه مالی شرکت کنار گذاشته شود.
• حفظ بیطرفی در مسائل نژادی، مذهبی و سیاسی تعاون نهضتی است بین المللی و هدف آن رفع نیاز مشترک و بهبود وضع مادی و اجتماعی اعضاء می باشد. بنابراین برای این که شرکت های تعاونی عرصه مبارزات و تبلیغات قرار نگیرد باید از دخالت مستقیم در امور سیاسی و گروه گرایی همچنین منازعات نژادی و اختلافات مذهبی خودداری نماید در غیر این صورت وحدت داخلی شرکت تأمین نشده و اصل همیاری و خودیاری آن تحقق نخواهد یافت.
• انجام معاملات نقدی بعضی تصور می کنند که در ابتدای تأسیس شرکت تعاونی راچدیل چون سرمایه شرکت ناچیز بوده و تحمل نسیه فروشی را نداشته است، اصل نقد فروشی به وسیله پیشه وران راچدیل ابداع و اجرا شده است، ولی شواهد و مدارک موجود نشان می دهد حتی موقعی که سرمایه شرکت تدریجاً ترقی کرده و به بیش از احتیاج رسید این اصل به وسیله مردان راچدیل رعایت گردیده است. یکی از اعضای هیئت مؤسس راچدیل معتقد بود نقد فروشی اولاً قدرت مالی شرکت را زیاد می کند. ثانیاً سلامت شرکت حفظ می شود، ثالثاً عقل معاش را در اعضاء بر می انگیزد و در آن ها قدرت خرید کاذب ایجاد نمی کند. به عبارت دیگر به جای اینکه باری از دوش اعضاء بردارد بار قرض آن ها را سنگین می سازد. ولی امروزه فروش نسیه در بسیاری از شرکت های تعاونی جهان به عللی اجرا می شود.
• آموزش و پرورش و تعلیمات تعاونی شرکت تعاونی سازمانی است اختیاری که نمی توان افراد را به اجبار به عضویت آن درآورد. بنابراین اصل آموزش و تبلیغ تنها راهی است که به وسیله آن می توان برای جلب همکاری فعالانه و آگاهانه مردم و قبول عضویت در تعاونیها از آن استفاده نمود. از طرف دیگر افرادی که شرکت تعاونی را تشکیل می دهند باید به اهداف و اصول شرکت آشنایی داشته باشند و از اینرو کلیه عملیات شرکت باید با آموزش تعلیم و تبلیغ همراه باشد، در حقیقت بقاء و دوام و گسترش نهضت تعاونی در جهان جز با تعلیمات تعاونی و آموزش مردم امکان پذیر نیست.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفاصول شرکت تعاونی راچدیل به صورتی که امروز گفته می شود، به وسیله بنیان گذاران و مؤسسین این شرکت تعاونی اعلام نشده است، بلکه در سال 1931 اتحادیه بین المللی تعاون هیئتی را مأمور نمود تا با بررسی اساسنامه شرکت های تعاونی راچدیل و قواعد هفت گانه آن اصول اساسی آن را استخراج و به عنوان اساس و مبنای تشکیل و اداره شرکت های تعاونی اعلام دارد، این اصول عبارت اند از:
• عضویت آزاد و اختیاری یعنی هر فرد بایستی در پیوستن به تعاونی یا گسستن از آن آزاد باشد. زیرا تعاونی متعلق به کسانی است که نیازمند خدماتی هستند که تعاونی برای آن ها فراهم می آورد و از سویی ماهیت یک نهضت اجتماعی، ایجاب می کند که در گردآوری هر چه بیشتر عضو تلاش نماید تا سازمان قدرتمند اجتماعی و اقتصادی به وجود آید و بتواند روی پای خود بایستد. در حقیقت داوطلب بودن یکی از اصول اولیه تعاون می باشد که بر اهمیت رفتار انسانی در تعاونی ها قرار دارد. عمل داوطلبانه انگیزه ای برای کار بهتر و ثمر بخش تر به وجود می آورد و موجب تشویق و بروز حس ابتکار در بین اعضای تعاونی می شود.
• اداره امور شرکت بر اساس دموکراسی شرکت تعاونی، شرکت اشخاص است نه سرمایه ها که برای وصول به هدفی مشترک دست همکاری به یکدیگر داده اند. بنابراین تمام اعضاء باید به نسبت مساوی در اتخاذ تصمیمات و اداره امور شرکت سهیم بوده و از حقوق و وظایف مساوی برخوردار باشند. قدرت عالیه یک تعاونی در اختیار مجمع عمومی که می تواند بر طبق اساسنامه و مقررات شرکت هر گونه تصمیمی را نسبت به امور شرکت اتخاذ نماید. بر خلاف مؤسسات تجاری که میزان سهام و سرمایه عامل مؤثر در تصمیم گیری برای فعالیت های مؤسسه می باشد، در شرکت های تعاونی افراد یا اعضاء عامل مؤثری هستند. به همین دلیل در شرکت تعاونی هر عضو صرف نظر از میزان سهام، رنگ و نژاد فقط دارای یک رأی می باشد.
• بهره محدود سرمایه پیشگامان راچدیل برای توسعه و پیشرفت تعاونی ها سرمایه را لازم و ضروری تشخیص دادند ولی نظر آن ها استفاده از نیروی فعال افراد برای بهره برداری از سرمایه جهت رفع نیازهای مشترک آن ها بود نه استفاده از سرمایه به عنوان ابزاری جهت بهره کشی و استثمار افراد. بنابراین آن ها با این ادعای مالکین سرمایه که بخش عمده ارزش افزوده را سهم خود می دانستند و آن را اساس تعیین نرخ بهره سرمایه قلمداد می کردند، قویاً مخالف بودند و معتقد بودند که اگر قرار است بهره ای به سهام تعلق بگیرد، مبلغ آن باید محدود و ثابت باشد زیرا مالکین سرمایه در اصل در مازاد منافع خالص شرکت سهمی ندارند. به هر حال سیاست بهره محدود سرمایه امروزه به چهار طریق در بین شرکت های تعاونی مختلف به اجرا در می آید. الف : عدم پرداخت بهره به سرمایه ب: پرداخت بهره سرمایه معادل نرخ بهره معمول سرمایه در بازار پولی و بانکی د: علاوه بر پرداخت سود سرمایه تعاونی به خاطر تشویق اعضاء برای سرمایه گذاری و خرید بیشتر سهام برای آن ها جوایزی در نظر می گیرد .
• تقسیم مازاد و عواید شرکت به نسبت معاملات بین اعضاء انگیزه اصلی فعالیت های اقتصادی در شرکت های سهامی تحصیل سود است. ولی یک تعاونی که با اصول صحیح اقتصادی و مدیریت کار آمد اداره می شود باید سودآور باشد و قسمتی از سود حاصله به نسبت معاملات و همکاری های اعضاء بین آن ها تقسیم شود و قسمت دیگر به عنوان ذخیره برای مقابله با زیان های احتمالی و غیر مترقبه و همچنین تقویت بنیه مالی شرکت کنار گذاشته شود.
• حفظ بیطرفی در مسائل نژادی، مذهبی و سیاسی تعاون نهضتی است بین المللی و هدف آن رفع نیاز مشترک و بهبود وضع مادی و اجتماعی اعضاء می باشد. بنابراین برای این که شرکت های تعاونی عرصه مبارزات و تبلیغات قرار نگیرد باید از دخالت مستقیم در امور سیاسی و گروه گرایی همچنین منازعات نژادی و اختلافات مذهبی خودداری نماید در غیر این صورت وحدت داخلی شرکت تأمین نشده و اصل همیاری و خودیاری آن تحقق نخواهد یافت.
• انجام معاملات نقدی بعضی تصور می کنند که در ابتدای تأسیس شرکت تعاونی راچدیل چون سرمایه شرکت ناچیز بوده و تحمل نسیه فروشی را نداشته است، اصل نقد فروشی به وسیله پیشه وران راچدیل ابداع و اجرا شده است، ولی شواهد و مدارک موجود نشان می دهد حتی موقعی که سرمایه شرکت تدریجاً ترقی کرده و به بیش از احتیاج رسید این اصل به وسیله مردان راچدیل رعایت گردیده است. یکی از اعضای هیئت مؤسس راچدیل معتقد بود نقد فروشی اولاً قدرت مالی شرکت را زیاد می کند. ثانیاً سلامت شرکت حفظ می شود، ثالثاً عقل معاش را در اعضاء بر می انگیزد و در آن ها قدرت خرید کاذب ایجاد نمی کند. به عبارت دیگر به جای اینکه باری از دوش اعضاء بردارد بار قرض آن ها را سنگین می سازد. ولی امروزه فروش نسیه در بسیاری از شرکت های تعاونی جهان به عللی اجرا می شود.
• آموزش و پرورش و تعلیمات تعاونی شرکت تعاونی سازمانی است اختیاری که نمی توان افراد را به اجبار به عضویت آن درآورد. بنابراین اصل آموزش و تبلیغ تنها راهی است که به وسیله آن می توان برای جلب همکاری فعالانه و آگاهانه مردم و قبول عضویت در تعاونیها از آن استفاده نمود. از طرف دیگر افرادی که شرکت تعاونی را تشکیل می دهند باید به اهداف و اصول شرکت آشنایی داشته باشند و از اینرو کلیه عملیات شرکت باید با آموزش تعلیم و تبلیغ همراه باشد، در حقیقت بقاء و دوام و گسترش نهضت تعاونی در جهان جز با تعلیمات تعاونی و آموزش مردم امکان پذیر نیست.
