اشتراک

[ویکی فقه] اشتراک (ابهام زدایی). واژه اشتراک ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: • اشتراک (علوم قرآنی)، مشترک بودن یک لفظ برای معانی متعدد؛ از اسباب اجمال و دارای کاربرد در قرآن کریم• اشتراک (فقه)، شریک شدن با یکدیگر؛ بحث شده در باب های تجارت، شرکت، احیاء موات، حدود و قصاص• اشتراک (اصول)، تعدّد معانی حقیقی یک لفظ یا تعدّد افراد یک معنا؛ بحث شده در اصول فقه، بخش الفاظ• اشتراک (منطق)، مشترک بودن لفظ بین چند معنی، معانی متعدد داشتن یک لفظ و دارای کاربرد در مباحث منطقی
...

[ویکی فقه] اشتراک (اصول). تعدّد معانی حقیقی یک لفظ یا تعدّد افراد یک معنا. از این معنای در اصول فقه، بخش الفاظ سخن رفته است.
اشتراک یا لفظی است یا معنوی.
← اشتراک لفظی
شکی در امکان و وقوع اشتراک معنوی نیست، لیکن اصولیان در امکان اشتراک لفظی و بر فرض امکان، در وقوع آن، اختلاف دارند. بیشتر، قائل به امکان و وقوع آن هستند.
← لفظ مشترک در قرآن
مهم ترین اثر اشتراک لفظی، پیدایش اجمال در دلیل (قرآن و سنّت) در صورت نبود قرینۀ تعیین کننده است که موجب عدم جواز تمسّک به لفظ مشترک می شود.

[ویکی فقه] اشتراک (علوم قرآنی). مشترک بودن یک لفظ برای معانی متعدد؛ از اسباب اجمال را اشتراک گویند.
اشتراک لفظ در معانی متعدد، یکی از عوامل لفظی تشابه در الفاظ مفرد، و به این معنا است که استعمال یک لفظ در معانی متعدد، باعث تشابه در آیات می شود؛ مانند:۱. (واللیل اذا عسعس) که آیه «عسعس» برای «اقبال» و «ادبار» وضع شده است.۲. (ثلاثة قروء) که «قرء» هم برای حیض و هم برای طهر وضع شده است.۳. (او یعفو الذی بیده عقدة النکاح) که احتمال هر یک از دو معنای زوج و ولی در (الذی بیده) می رود.۴. (فراغ علیهم ضربا بالیمین) که لفظ «یمین» میان سه معنای « دست راست »، « قوت و شدت » و « سوگند » مشترک است.
← مقصود از آیه شریفه
۱. ↑ تکویر/سوره۸۱، آیه۱۷.
فرهنگ نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «اشتراک».
...

[ویکی فقه] اشتراک (فقه). شریک شدن با یکدیگر. از این معنا نخست در باب های تجارت، شرکت، احیاء موات، حدود و قصاص سخن رفته است.
اشتراک در مال یا اختیاری است مانند اشتراک دو یا چند نفر در خریدن زمینی، یا قهری مانند اشتراک ورثه در ترکۀ میّت به سبب فوت او.
اشتراک در حق
اشتراک دو یا چند نفر در حقّی مانند حق خیار، حق شفعه و حق قصاص که به ارث به آنان منتقل شده است.
اشتراک در انتفاع
اشتراک عموم یا گروهی از مردم در انتفاع از مکان های عمومی مانند راه ها، مساجد، مدارس و دیگر مشترکات.
اشتراک در جنایت
...

[ویکی فقه] اشتراک (منطق). اشتراک یکی از اصطلاحات به کار رفته در علم منطق بوده و به معنای نسبت معانی دارای وضع مستقلِ یک لفظ با آن لفظ است.
هر گاه یک لفظ برای چندین معنا مستقلاً وضع شده باشد آن لفظ را به مقایسه با یکی از معانی مزبور «مجمل»، و به مقایسه با همه یا بیشتر از یکی، «مشترک» نامند و نسبت بین معانی با این لفظ را «اشتراک» خوانند؛ مانند: لفظ عین، عجوز و امثال آن در عربی که برای لفظ اول، هفتاد و برای لفظ دوم، هشتاد معنا نقل شده است.
اقسام مشترک
تبصره: این قسم مشترک را در اصطلاح، «مشترک لفظی» می خوانند و در قبال آن، «مشترک معنوی» است که مقصود از آن، کلی متواطی یا مطلق کلی است.

اشتراک (نظریه مجموعه ها). مجموعهٔ شامل عضوهای مشترک دو مجموعه را اشتراک آنها می نامیم و آن را با نماد ∩ نشان می دهیم مثل  : A∩B
اگر S مجموعه ای ناتهی از مجموعه ها باشد و X ∈ S عضو دلخواهی از S، اشتراک همه اعضای S که آن را با ⋂ S یا ⋂ A ∈ S A نشان می دهیم به صورت زیر تعریف می شود:
⋂ S := ⋂ A ∈ S A := { y ∈ X : ∀ A ∈ S , y ∈ A }
مجموعه بالا طبق اصل تصریح وجود دارد و با استفاده از اصل موضوع گسترش می توان نشان داد که یکتاست.
اشتراک "صفر"تا مجموعه در حالت کلی تعریف نمی شود؛ اما در یک مسئله خاص اگر مجموعه مرجع U باشد، تعریف می شود ⋂ ϕ := U .
اشتراک دو مجموعه دلخواه A و B را با A ∩ B نشان داده و می خوانیم "A اشتراک B". اشتراک سه مجموعه A، B و C را با A ∩ B ∩ C ، . . . و اشتراک n مجموعه A 1 , A 2 , ⋯ , A n را با A 1 ∩ A 2 ∩ ⋯ ∩ A n نشان می دهیم. می توان نشان داد که
A 1 ∩ A 2 ∩ ⋯ A n = ( A 1 ∩ A 2 ∩ ⋯ A n − 1 ) ∩ A n
مهم ترین ویژگی اشتراک دسته ای از مجموعه ها این است که زیرمجموعه همه آن هاست. فی الواقع اشتراک آنها بزرگ ترین مجموعه ایست که این ویژگی را دارد.
اگر اجتماع دو مجموعه A و B را با A ∪ B نشان دهیم، به ازای هر سه مجموعه A، B و C داریم:

اشتراک (ریاضیات). اِشْتِراک (ریاضیات)(intersection)
در نظریۀ مجموعه ها ، اشتراک دو مجموعۀ A و B مجموعۀ همۀ عضوهایی است که هم به A و هم به B تعلّق دارند. در نمودارهای ون، اشتراک را به صورت ناحیۀ تداخل دایره ها نشان می دهند.

اشتراک (منطق). اِشتِراک (منطق)
در اصطلاح منطق، به دو معنا به کار می رود: هرگاه لفظی مشترک بین چند معنا باشد، به این حالت «مشترک لفظی» گویند. چنان که واژۀ «شیر» در زبان فارسی دارای سه معنی است: گونه ای حیوان، مایع نوشیدنی، و ابزار قطع و وصل آب؛ اما هرگاه لفظی یک معنا داشته باشد اما بر مصداق های گوناگونی دلالت کند، به این حالت «مشترک معنوی» گویند، مثل کلمۀ حیوان که دارای یک معناست ولی مصداق های گوناگونی، مثل اسب و انسان را دربرمی گیرد. در منطق قدیم، کلمه ای را که مشترک معنوی است همانند لفظ کلی می دانند و اگر بر افراد و مصداق های خود به تساوی و یکسان صدق کند، آن را متواطی گویند، مثل کاربرد کلمۀ حیوان برای انسان و اسب. اما اگر این دلالت نامساوی باشد، آن را مُشَکِّک نامند، مثل کاربرد کلمۀ نور برای نور خورشید و نور شمع و نور وجود. نیز ←تواطی؛ تشکیک.