[ویکی فقه] قرآن مهم ترین هدف انبیای الهی را، تزکیه و اصلاح نفوس بشری دانسته (یزکیهم) و پیامبر گرامی اسلام نیز، هدف از بعثت خود را به اتمام رساندن کرامت های اخلاقی معرفی کرده است (انما بعثت لاتمم مکارم الاخلاق) … بر این اساس مهم ترین برنامه مذهب، تربیت اخلاقی انسان ها است و حج یک برنامه تربیتی است که می تواند با آموزه های جامع و سازنده خود، انسان های نمونه و کاملی بپروراند و درس ها و پیام های اخلاقی فراوانی، برای حج گزاران داشته باشد.
اگر حج به صورت صحیح و با محتوای دقیق، کامل و واقعی انجام شود، روح انسان را لطیف، اراده او را قوی، نفس وی را پاک و منزه و غرایز طغیانگر او را تعدیل و کنترل می کند. به عنوان نمونه: پرهیز از محرمات احرام و دقت فراوان در عمل به وظایف شخص محرم، تمرین عملی در راستای ریاضت و طهارت نفس است و باعث می شود، شخص در برابر وسوسه های شیطانی و خواسته های نفسانی، مقاومت کند و این را ذخیره ای برای روزهای آتی قرار دهد. مهم ترین سفارش امام صادق (علیه السّلام) به حج گزاران، پاکسازی درون و طهارت قلب است؛ چنان که می فرماید: «اذا اردت الحج فجرد قلبک لله تعالی من کل شاغل و حجاب کل حاجب …» ؛ «هرگاه تصمیم به حج گرفتی، دلت را از هر باز دارنده ای تنها برای خدا خالی ساز و از هر مانعی بپرداز …». از دیدگاه عالم ربانی بهاری همدانی، شناخت خدا و رسیدن به درجه دوستی و انس با او، جز با تصفیه و پاک نمودن قلب ممکن نیست. از اینجا بود که شارع مقدس، عبادات را یک نسق نگردانیده؛ بلکه مختلف جعل کرده است؛ زیرا با هر یک از آنها، رذیله ای از رذایل، از مکلف زایل می گردد تا با اشتغال به آنها، تصفیه تمام عیار گردد و چون عمل حج مجمع العناوین بود با زیادتی- چه اینکه مشتمل است بر جمله ای از مشاق اعمال- که هریک بنفسه صلاحیت تصفیه نفس را دارد … و مورث صفای قلب است.
اسرار حج
در اینجا به بخشی از اسرار اخلاقی حج اشاره می شود:
← آراستن نفس به مکارم اخلاقی
۱. ↑ امام صادق(ع)، مصباح الشریعة، ص۱۴۲.
...
اگر حج به صورت صحیح و با محتوای دقیق، کامل و واقعی انجام شود، روح انسان را لطیف، اراده او را قوی، نفس وی را پاک و منزه و غرایز طغیانگر او را تعدیل و کنترل می کند. به عنوان نمونه: پرهیز از محرمات احرام و دقت فراوان در عمل به وظایف شخص محرم، تمرین عملی در راستای ریاضت و طهارت نفس است و باعث می شود، شخص در برابر وسوسه های شیطانی و خواسته های نفسانی، مقاومت کند و این را ذخیره ای برای روزهای آتی قرار دهد. مهم ترین سفارش امام صادق (علیه السّلام) به حج گزاران، پاکسازی درون و طهارت قلب است؛ چنان که می فرماید: «اذا اردت الحج فجرد قلبک لله تعالی من کل شاغل و حجاب کل حاجب …» ؛ «هرگاه تصمیم به حج گرفتی، دلت را از هر باز دارنده ای تنها برای خدا خالی ساز و از هر مانعی بپرداز …». از دیدگاه عالم ربانی بهاری همدانی، شناخت خدا و رسیدن به درجه دوستی و انس با او، جز با تصفیه و پاک نمودن قلب ممکن نیست. از اینجا بود که شارع مقدس، عبادات را یک نسق نگردانیده؛ بلکه مختلف جعل کرده است؛ زیرا با هر یک از آنها، رذیله ای از رذایل، از مکلف زایل می گردد تا با اشتغال به آنها، تصفیه تمام عیار گردد و چون عمل حج مجمع العناوین بود با زیادتی- چه اینکه مشتمل است بر جمله ای از مشاق اعمال- که هریک بنفسه صلاحیت تصفیه نفس را دارد … و مورث صفای قلب است.
اسرار حج
در اینجا به بخشی از اسرار اخلاقی حج اشاره می شود:
← آراستن نفس به مکارم اخلاقی
۱. ↑ امام صادق(ع)، مصباح الشریعة، ص۱۴۲.
...
wikifeqh: اسرار_اخلاقی_حج