ازنا

اَزنا یکی از شهرهای استان لرستان واقع در خاور این استان است. در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۴۷٬۴۸۹ نفر و هفتمین شهر لرستان از نظر جمعیت است. [ ۷] [ ۸] شهرداری ازنا در سال ۱۳۳۰ تأسیس و در سال ۱۳۴۰ ازنا به عنوان مرکز بخش جاپلق در حوزه شهرستان الیگودرز ارتقاء پیدا نمود. [ ۲] در سال ۱۳۷۳ با تأسیس فرمانداری توسط علی محمد بشارتی وزیر کشور، این بخش از الیگودرز جدا و به شهرستان تبدیل شده و شهر ازنا مرکز آن شد. [ ۹]
بر اساس مستندات سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور، شهرداری ازنا از سال ۱۳۴۲ خورشیدی تأسیس شده و در سال ۱۴۰۱، درجه شهرداری این شهر ۸ بوده است. [ ۱۰]
مردم شهر ازنا از قوم لر می باشند[ ۱۱]
زبان مردم ازنا لری با گویش بختیاری و گاپله ای است. [ ۱۲] [ ۱۳] [ ۱۴]
بنا بر سرشماری نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵ مرکز آمار ایران، جمعیت شهر ازنا ۴۷٬۴۸۹ نفر بوده است. [ ۱۵]
نام چشمه ای است که در کوهپایه رشته کوه اشترانکوه میان روستاهای بیدستانه و تیان شهرستان ازنا قرار گرفته است. این چشمه که گودالی سنگی به قطر ۳ الی ۴ متر و عمق ۵ متر می باشد، یکی از پدیده های جالب زمین شناسی است و در اوایل بهار به طور ناگهانی و به یکباره فوران کرده و پرآب می گردد. آب دهی آن زیاد بوده و تا ماه ها ادامه می یابد و پس از مدتی در اواخر تابستان و اوایل پاییز به همان نحو به یکباره خشک شده و تا سال آینده و دوره جدید، بی آب می گردد. کارشناسان احتمال داده اند، این امر ناشی از ذوب شدن برف های اشترانکوه و تونل های زیر زمینی بوده و آب برف ها در این محل از زمین فوران کرده و تشکیل چشمه می دهند. با سرد شدن هوا و بارش برف در اواخر تابستان و اوایل پاییز در اشترانکوه، این چشمه نیز تا دوره یا سال آینده خشک می گردد. [ ۱۶]
دره تخت یکی از روستاهای بخش مرکزی شهرستان ازنا واقع در سیزده کیلومتری جنوب این شهرستان در کوهپایه های اشترانکوه است. این روستا دارای حدود ۸۳۰ نفر جمعیت است و شغل اغلب مردم آن دامداری و کشاورزی است. در دره تخت استخرهای متعدد پرورش ماهی قزل آلای رنگین کمان با ظرفیت های گوناگون وجود دارد. دره تخت به علت قرار گرفتن در کوهپایه اشترانکوه و بهره مندی از آب دائم و روان دارای نیروگاه تولید برق است که از آن علاوه بر تأمین برق روستاهای همجوار به شبکه سراسری برق در شهرستان ازنا نیز برق داده می شود. آب و هوای مناسب این روستا، آن را به یکی از مناطق مناسب جهت کوچ تابستانه عشایر تبدیل کرده است. این روستا همچنین در لیست روستاهای هدف گردشگری استان قرار دارد. از جمله دیدنی های این روستا می توان به سراب های گوناگون که به رودخانه ماربره ختم می شوند، و همچنین طبیعت زیبای آن اشاره کرد. در فصل بهار دشت لاله های واژگون این روستا بسیار دیدنی است. [ ۱۶]