اذری های ارمنستان

آذری های ارمنستان. آذربایجانی های ارمنستان ( به ترکی آذربایجانی: Ermənistan azərbaycanlıları ) شاخه ای از مردم ترک، که بزرگ ترین اقلیت حوزه جغرافیای کنونی ارمنستان تا قبل از فروپاشی شوروی بودند. [ ۱] که در طول سال های ۱۹۸۸ - ۱۹۹۱ که مصادف با جنگ قره باغ بود، تمامی سیصد هزار آذربایجانی بومی ارمنستان از این کشور اخراج شدند و امروزه جمعیت آذربایجانی ها در ارمنستان توسط کمیساریای عالی سازمان ملل برای پناهندگان تنها ۳۰ - ۱۰۰ نفر تخمین زده می شود. [ ۲] که همان افراد نیز به صورت اکثریت در مناطق روستایی زندگی می کنند و عمدتاً از ازدواج های مختلط در ارمنستان و افراد پیر و بیمار تشکیل شده اند. طبق گزارش ها، بسیاری از آن ها نام خود را برای جلوگیری از تبعیض عوض کرده اند. [ ۳] [ ۴]
پس از پیوستن خانات ایروان به امپراتوری روسیه در سال ۱۸۲۸، بسیاری از مسلمانان ( آذربایجانی ها ) منطقه را ترک کردند و با ده ها هزار نفر از پناهندگان ارمنی از ایران جایگزین شدند. [ ۵] [ ۶] دانشنامه افرون و بروک هاوس در آغاز قرن بیستم، جمعیت ترک های آذربایجانی را به نقل از استانداری ایروان در دوران شوروی سابق، ۳۰۰، ۰۰۰ نفر شمارش کرده بود که ۳۷٫۵٪ از جمعیت آن زمان ارمنستان را شامل می شد. آن دوران جغرافیای ارمنستان علاوه بر کشور کنونی ارمنستان، ایغدیر در ترکیه و جمهوری خودمختار نخجوان نیز در حوزه جغرافیایی منطقه ارمنستان در دوران شوروی سابق بودند. [ ۷] بیشترشان در مناطق روستایی و شهری پراکنده بودند از جمله شهر ایروان پایتخت کنونی ارمنستان در مقابل ۴۸٪ جمعیت از ارامنه. که ۴۹٪ را آذربایجانی ها تشکیل می دادند. [ ۸]
از لحاظ دینی - مذهبی اکثریت آذربایجانی ها را شیعیان تشکیل می داند، به جز مناطق کوچکی از تالین، شیراک و ودی که سنی مذهب بودند. [ ۹]
قرن بیستم، برای آذربایجانی های ارمنستان دوره مهاجرت به حاشیه راندن، تبعیض و جرم اغلب اجباری بود[ ۱۰] که منجر به تغییرات قابل توجهی در ترکیب قومی این کشور شد، آذربایجانی ها حتی تا آغاز جنگ قره باغ نیز بزرگترین اقلیت ارمنستان بودند. در سال ۱۹۰۵ - ۱۹۰۷ استانداری ایروان عرصه درگیری بین ارامنه و آذربایجانی ها را متوجه دولت روسیه کرده بود که در جریان انقلاب روسیه در ۱۹۰۵ باعث تحریک ملت شده بود. [ ۱۱]
پس از سال ۱۹۱۸ جنگ بر سر مسائل مرز مشترک جمهوری سوسیالیستی ارمنستان شوروی و جمهوری سوسیالیستی آذربایجان شوروی از سر گرفته شد[ ۱۲] و جنگ همراه با هجوم پناهندگان ارمنی که منجر به قتل عام گسترده مسلمانان در ارمنستان گردید. [ ۱۳] [ ۱۴] [ ۱۵] [ ۱۶] [ ۱۷] [ ۱۰] آندرانیک اوزانیان و روبن ترمیناسیان در تخریب شهرک های مسلمانان و طرح همگن سازی قومی برنامه ریزی شده ای با مخلوط سازی جمعیت را از طریق پناهندگان ارمنی ترکیه از سر گرفتند. [ ۱۸] پس از آن جمعیت آذربایجانی ها کمتر شد، با توجه به همه این اخراج ها اتحاد جماهیر شوروی در سرشماری سال ۱۹۲۶ جمعیت آذربایجانی ها را تنها ۷۸، ۲۲۸ اعلام کرده بود که در ارمنستان زندگی می کردند و شامل ۸٫۸ درصد از جمعیت کل این کشور در آن دوران می شد. [ ۱۹] پس از فروکش کردن درگیری ها جمعیت شان تا ۱۳۱، ۰۰۰ نفر نیز فزونی یافت. [ ۲۰] در سال ۱۹۴۷، گریگور آرتینف دبیر اول حزب کمونیست ارمنستان، موفق به متقاعد کردن شورای وزیران اتحاد جماهیر شوروی به صدور فرمان توسط استالین تحت عنوان اقدامات برنامه ریزی شده برای کوچ مجدد کارگران آذربایجانی ارمنستان به جمهوری سوسیالیستی آذربایجان شوروی شد. [ ۲۱]