[ویکی فقه] آداب و سنن (ترجمه جلد شانزدهم بحار الانوار). نام کامل کتاب «بحار الانوار الجامعة لدرر اخبار الائمة الاطهار علیهم السلام» است. کتاب حاضر توسط علامه مجلسی ، مولی محمد باقر بن محمد تقی تالیف شده است (۱۰۳۷- ۱۱۱۰ هجری).
دائرة المعارف بزرگ حدیث ، شامل کلیه مباحث اسلامی از تفسیر قرآن و تاریخ گرفته تا فقه و کلام و...
ارزش و اعتبار
این کتاب از عمده ترین و گسترده ترین جوامع حدیثی شیعه است که روایات کتب حدیث را با تبویب و نظم نسبتا کاملی جمع نموده است.علامه مجلسی در تفسیر و شرح روایات از منابع مختلف لغت، فقه، تفسیر، کلام ، تاریخ، اخلاق و... استفاده کرده است.علامه برای جمع آوری مطالب این کتاب به جهت امکانات فراوانی که در اختیار داشته، بهترین و معتبرترین نسخه های موجود از هر کتاب را به دست آورده است.مجلسی در نقل مطالب بسیار دقیق عمل کرده و تقطیع در این کتاب جایگاهی ندارد. همچنین امانت در نقل و شیوه نقل مطالب دقیقا رعایت شده است. در مجموع بحار الانوار کتابخانه ای جامع از کتب و تالیفات معتبر شیعی است که مطالب آن با نظم منطقی در کنار هم چیده شده است.در این کتاب مکررات نیز حذف شده و تنها آدرس موارد مشابه ذکر گردیده است.
انگیزه نگارش
مرحوم مجلسی پس از آموختن کتب روایی مشهور به دنبال کتب و مراجع دور افتاده رفت. این اصول بخاطر بی اعتنایی به آنها و توجه زیاد بزرگان به کتب مشهور از قبیل کتب اربعه و... مهجور مانده بودند و سالها کسی سراغ آنها را نمی گرفت.علامه که اوضاع را چنین دید عده ای را برای یافتن این کتب به شهرها و کشورهای مختلف اسلامی گسیل داشت و با همت و پشتکار او مقدار زیادی از این کتب پیدا شد.علامه مجلسی پس از مطالعه این منابع مهم و پی بردن به ارزش آنها نهایت سعی خویش را برای نسخه برداری و تکثیر این کتب نمود. به همین جهت است که هم اکنون نسخه های خطی فراوانی از کتب مختلف اسلامی از قرن ۱۱ و ۱۲ هجری در دست است.علامه شاگردان خود را نیز تشویق می کرد به طوری که مثلا از سید نعمت الله جزائری که از شاگردان مبرز علامه مجلسی است دهها کتاب موجود است که به خط خویش آنها را استنساخ نموده است.علامه مشکل مهمی در این کتب یافت و آن تنوع فراوان عناوین کتابها و تنوع موضوعات بود به طوری که گاهی یافتن مطلب و موضوع دلخواه در آنها کاری بسیار مشکل و خسته کننده می شد.از سویی بیم آن می رفت که پس از چند سال یا چند دهه دوباره گرد غربت بر این کتب بنشیند و زحمات علامه و معاصرانش عقیم بماند و احتمالا تمام نسخه های این کتب نابود گردد.بخاطر این مسائل بود که علامه مجلسی کمر همت بست تا «بحار الانوار» را تالیف نماید و این میراث و گنجینه عظیم را برای همیشه جاودان سازد.از طرفی علامه همه چیز را در روایات و سنت نبوی و علوی می دید، لذا با آنکه در علوم مختلف قدم برداشت و راههای گوناگون علمی را سپری نمود دوباره به سراغ اهل بیت علیهم السّلام و سخنان آنان آمد. او خود در مقدمه بحار چنین می گوید:«من در آغاز جوانی بر دانش آموزی در انواع علوم حریص بودم و مدتی از عمر خویش را در استفاده از این دانشها سپری کردم، ولی پس از اندیشه در ثمرات این علوم و تامل در علم سودمند برای آخرت دریافتم که زلال علم تنها از سرچشمه وحی و روایات اهل بیت علیهم السّلام بدست می آید...»بدین سان علامه که علوم عقلی و نقلی گوناگون عصر خویش را خوانده و در هریک از آنها استادی توانمند بود وجهه نظر خویش را معطوف به کلمات گهربار معصومین علیهم السّلام نمود و تمام تلاش خود را در حفظ و تعلیم و تعلم آنها صرف کرد. علامه با این اقدام بی نظیر دهها هزار روایت ارزشمند را از خطر نابودی نجات داد.
شیوه بیان مطالب
...
دائرة المعارف بزرگ حدیث ، شامل کلیه مباحث اسلامی از تفسیر قرآن و تاریخ گرفته تا فقه و کلام و...
ارزش و اعتبار
این کتاب از عمده ترین و گسترده ترین جوامع حدیثی شیعه است که روایات کتب حدیث را با تبویب و نظم نسبتا کاملی جمع نموده است.علامه مجلسی در تفسیر و شرح روایات از منابع مختلف لغت، فقه، تفسیر، کلام ، تاریخ، اخلاق و... استفاده کرده است.علامه برای جمع آوری مطالب این کتاب به جهت امکانات فراوانی که در اختیار داشته، بهترین و معتبرترین نسخه های موجود از هر کتاب را به دست آورده است.مجلسی در نقل مطالب بسیار دقیق عمل کرده و تقطیع در این کتاب جایگاهی ندارد. همچنین امانت در نقل و شیوه نقل مطالب دقیقا رعایت شده است. در مجموع بحار الانوار کتابخانه ای جامع از کتب و تالیفات معتبر شیعی است که مطالب آن با نظم منطقی در کنار هم چیده شده است.در این کتاب مکررات نیز حذف شده و تنها آدرس موارد مشابه ذکر گردیده است.
انگیزه نگارش
مرحوم مجلسی پس از آموختن کتب روایی مشهور به دنبال کتب و مراجع دور افتاده رفت. این اصول بخاطر بی اعتنایی به آنها و توجه زیاد بزرگان به کتب مشهور از قبیل کتب اربعه و... مهجور مانده بودند و سالها کسی سراغ آنها را نمی گرفت.علامه که اوضاع را چنین دید عده ای را برای یافتن این کتب به شهرها و کشورهای مختلف اسلامی گسیل داشت و با همت و پشتکار او مقدار زیادی از این کتب پیدا شد.علامه مجلسی پس از مطالعه این منابع مهم و پی بردن به ارزش آنها نهایت سعی خویش را برای نسخه برداری و تکثیر این کتب نمود. به همین جهت است که هم اکنون نسخه های خطی فراوانی از کتب مختلف اسلامی از قرن ۱۱ و ۱۲ هجری در دست است.علامه شاگردان خود را نیز تشویق می کرد به طوری که مثلا از سید نعمت الله جزائری که از شاگردان مبرز علامه مجلسی است دهها کتاب موجود است که به خط خویش آنها را استنساخ نموده است.علامه مشکل مهمی در این کتب یافت و آن تنوع فراوان عناوین کتابها و تنوع موضوعات بود به طوری که گاهی یافتن مطلب و موضوع دلخواه در آنها کاری بسیار مشکل و خسته کننده می شد.از سویی بیم آن می رفت که پس از چند سال یا چند دهه دوباره گرد غربت بر این کتب بنشیند و زحمات علامه و معاصرانش عقیم بماند و احتمالا تمام نسخه های این کتب نابود گردد.بخاطر این مسائل بود که علامه مجلسی کمر همت بست تا «بحار الانوار» را تالیف نماید و این میراث و گنجینه عظیم را برای همیشه جاودان سازد.از طرفی علامه همه چیز را در روایات و سنت نبوی و علوی می دید، لذا با آنکه در علوم مختلف قدم برداشت و راههای گوناگون علمی را سپری نمود دوباره به سراغ اهل بیت علیهم السّلام و سخنان آنان آمد. او خود در مقدمه بحار چنین می گوید:«من در آغاز جوانی بر دانش آموزی در انواع علوم حریص بودم و مدتی از عمر خویش را در استفاده از این دانشها سپری کردم، ولی پس از اندیشه در ثمرات این علوم و تامل در علم سودمند برای آخرت دریافتم که زلال علم تنها از سرچشمه وحی و روایات اهل بیت علیهم السّلام بدست می آید...»بدین سان علامه که علوم عقلی و نقلی گوناگون عصر خویش را خوانده و در هریک از آنها استادی توانمند بود وجهه نظر خویش را معطوف به کلمات گهربار معصومین علیهم السّلام نمود و تمام تلاش خود را در حفظ و تعلیم و تعلم آنها صرف کرد. علامه با این اقدام بی نظیر دهها هزار روایت ارزشمند را از خطر نابودی نجات داد.
شیوه بیان مطالب
...