احکام تکلیفی، در
فقه اسلامی، احکامی عملی است که وظیفه عملی مکلف را مشخص می کند و بر پنج صورت است: ۱ -
واجب ۲ -
حرام ۳ -
مستحب ۴ -
مکروه ۵ - مباح
در لغت به معنای لازم، ناگریز و حتمی است[ ۱] و در اصطلاح فقه اسلام عملی است که انجامش بر
مکلَف لازم است و ترک آن عذاب دارد. مانند: نماز[ ۲]
واجبات عبارتند از: ۱ - تحقیق در اصول دین ۲ - اجتهاد تحقیق یا احتیاط در فروع ۳ - طهارت بدن لباس و مکان سجده در نماز ۴ - طهارت
مسجد و
قرآن متنجس ۵ - طهارت نام خدا و معصومین تربت از نجاست ۶ - وضو غسل یا تیمم برای نماز ۷ - غسل کفن حنوط دفن و نماز میت ۸ - نمازهای یومیه ۹ - سایر نمازهای واجب ( ۵مورد ) ۱۰ - واجبات نماز ( ۱۱مورد ) ۱۱ - رعایت اوقات نماز ۱۲ - رو به قبله کردن محتضر ۱۳ - ستر عورت در نماز برای مرد ۱۴ - پوشش کامل زن درنماز ۱۵ - شناخت قبله برای نماز ۱۶ - سجده های واجب وسهو ۱۷ - روزه ماه مبارک رمضان ۱۸ - خمس در موارد مذکوره ۱۹ -
زکات مال ۲۰ - زکات فطره ۲۱ - یک بارحج در عمر۲۲ - نجات جان مسلمان ۲۳ - پیگیری شغل برای تأمین معاش ۲۴ - امر به معروف و نهی ازمنکر ۲۵ - وجوب ازدواج در شرایط خطر ۲۶ - آگاهی ازمسائل معاملات ۲۷ - وفای به عهد ۲۸ - ستر عورت جز برای زوجین ۲۹ - جسم سالم [ ۳] [ ۴]
در لغت به معنای ناروا شدن و ممنوع کردن چیزی است[ ۱] و در اصطلاح فقه اسلام، عملی است که ترک آن بر مکلَف لازم و انجامش عذاب دارد. مانند: دروغ[ ۲]
حرام ها عبارتند از:[ ۵]
۱ - اُفتا توسط غیر مجتهد ۲ - عبادات برای حائض و نفساء ۳ - تخلی در معابر عمومی و موقوفات خاص و روی قبر مؤمن و رو به قبله یا پشت به آن ۴ - نجس کردن مسجد و اموال آن ۵ - نجس کردن
قرآن و تربت و حرم پیامبر و معصومین ۶ - بردن نجاست به مساجد ۷ - رفتن به مسجدالحرام و مسجد پیامبر و سایر مساجد و توقف در آن در حالت جنابت ۸ - گذاشتن چیزی در موارد یاد شده در حالت جنابت حیض و نِفاس ۹ - تخریب یا فروش اموال مساجد ۱۰ - مسح قرآن یا نام خدا و پیامبر و معصوم بی وضو یا در حالت جنابت حیض و نِفاس ۱۱ - نوشتن قرآن با مرکّب نجس ۱۲ - دادن قرآن به کافر ۱۳ - ایستادن یا نشستن روی قرآن یا نام خدا ۱۴ - قرائت آیات سجده در حالت جنب حائض و نِفاس ۱۵ - سجده برای غیر خدا ۱۶ - وضو یا غسل از ظروف مرداری یا نجس العین ۱۷ - سه بار یا بیشتر شستن در وضو ۱۸ - روزه یوم الشک به
عنوان رمضان ۱۹ - روزه در عید فطر و قربان ۲۰ - روزه مستحبی زن بی اجازه شوهر ۲۱ - روزه مضر به بدن ۲۲ - حرام ها در مراسم
حج ۲۳ - مخالفت با مقررات حکومت
اسلامی ۲۴ - تقویت اسرائیل ۲۵ - ازدواج با محارم ۲۶ - ازدواج با خواهر زن ۲۷ - ازدواج زن مسلمان با کافر ۲۸ - ازدواج دائم مرد مسلمان با کافر ۲۹ - ازدواج با زن شوهردار که با او زنا شده است ۳۰ - ازدواج با زنی که درعده عقد شده است ۳۱ - ازدواج با مادر و دختر و خواهر پسر مدخوله ۳۲ - ازدواج در حال احرام ۳۳ - ازدواج با همسر سه طلاقه ۳۴ - طلاق در حین حیض ۳۵ - سفر زن بدون اجازه شوهر ۳۶ - سفر فرزند با نهی والدین ۳۷ - نزدیکی با همسر زیر ۹ سال ۳۸ - نزدیکی به هنگام حیض ۳۹ - نزدیکی در ماه رمضان ۴۰ - نگاه کردن به زن نامحرم ۴۱ - رؤیت عورت دیگری به جز همسر ۴۲ - نگاه مرد به بدن مرد دیگر با شهوت ۴۳ - تماس بدنی با نامحرم ۴۴ - معامله عین نجاست ۴۵ - معامله اموال غصبی ۴۶ - تجارت اشیائی که منافع حرام دارند ۴۷ - تجارت آلات موسیقی ۴۸ - معامله مالی که مالیت ندارد ۴۹ - معاملات رَبَوی ۵۰ - معامله طلا به طلا و نقره به نقره ۵۱ - معامله چیزی که به قصد حرام باشد ۵۲ - معامله مسکرات ۵۳ - قمار و دزدی ۵۴ - ترک تعهد نذر و قسم ۵۵ - غصب مال یا حق دیگری ۵۶ - ساختن و مزدوری ساخت طلا و نقره ۵۷ - رقص جز برای همسر ۵۸ - نشستن بر سفره شراب ۵۹ - بازی با پاسور و نرد ۶۰ - استماع موسیقی مطرب ۶۱ - حضور در مکان خطر ۶۲ - نبش قبر ۶۳ - ورود نطفه به رحم نامحرم ۶۴ - استعمال مواد مخدرود خانی ۶۵ - استعمال ظروف طلا و نقره در اتاق ۶۶ - اکل و شرب نجاست و متنجس ۶۷ - نوشیدن از ظروف طلا و نقره ۶۸ - آشامیدن از ظروف مرداری و نجس العین ۶۹ - نوشیدن آب جو و سایر مسکرات ۷۰ - خوردن گوشت حیوان وطی شده ۷۱ - خوردن گوشت و شیر حیوان مرده در آب ۷۲ - خوردن گوشت درندگان ۷۳ - خوردن گوشت فیل خرگوش و حشرات ۷۴ - خوردن گوشت پرندگان دارای چنگال ۷۵ - خوردن گوشت پرندگان با بال صاف در پرواز ۷۶ - خوردن ۱۴ قسمت از بدن حلال گوشت ۷۷ - خوردن قطعه جداشده از بدن زنده ۷۸ - خوردن اشیاء خبیث و پلید ۷۹ - خوردن خاک و گل ۸۰ - خوردن مال حرام ۸۱ - خورانیدن مال نجس یا متنجس ۸۲ - فرار از جهاد ۸۳ - اتهام زنا به زن پارسا ۸۴ - زنا ۸۵ - لواط ۸۶ - مساحقه ۸۷ - قیادت ۸۸ - قتل نفس ۸۹ - ضرب و جرح ۹۰ - عاق والدین ۹۱ - محاربه و اِفساد فِی الَارض ۹۲ - سحر و جادو ۹۳ - سخن چینی ۹۴ - تجسّس در کار دیگران ۹۵ - کذب ۹۶ - خیانت در امانت ۹۷ - غیبت ۹۸ - کفر ۹۹ - شرک ۱۰۰ - ارتداد ۱۰۱ - اجبار گویی [ ۶] و[ ۴]
