احمد زیرک زاده

[ویکی فقه] "احمد زیرک زاده" فرزند "حاج میرزا زیرک" در ۱۵ اسفند ۱۲۸۶ در تهران به دنیا آمد. او تحصیلات ابتدایی را در شهرکرد و دوره دبیرستان را در اصفهان به پایان رسانید و در سال ۱۳۰۴ از دارالفنون تهران فارغ التحصیل شد. در سال ۱۳۱۳ش از دانشگاه «پلی تکنیک پاریس» مهندسی (مهندسی دریایی) خود را گرفت.
در ایران در مهر ۱۳۱۴ با درجه ستوان یکی به سمت معاونت مهندسی ناوبری نیروی دریایی جنوب منصوب شد. در سال ۱۳۱۵ طبق فرمان عمومی ارتش به کفالت مدیریت تعمیرگاه ثابت نیروی دریایی جنوب منصوب شد و همین طور در سال ۱۳۱۹ به وزارت راه منتقل شد و در سال ۱۳۲۰ در اداره «بندر پهلوی» به خدمت مشغول شد و در ۱۵/۶/۲۱ از طرف وزارت دارایی به عنوان جانشین رییس هیئت نظارت ساختمان بیمارستان پهلوی (بیمارستان امام خمینی) منصوب شد. در ۱۸/۱/۲۱ از طرف وزارت دارایی به او اجازه داده شد که هفته ای دو ساعت در دانشکده فنی تدریس کند. در تاریخ ۲۰/۱۱/۱۳۲۴ به عنوان عضو کیمسیون تهیه قانون استخدام کشوری مشغول به خدمت شد و مهم تر از آن در سال ۱۳۳۰ در کابینه "دکتر مصدق" معاون کل وزارت اقتصاد شد. در سال ۱۳۲۹ به عضویت سازمان برنامه در آمد. و در اسفند ۱۳۳۰ در دوره ۱۷ مجلس شورای ملی از طرف مردم تهران به نمایندگی انتخاب شد و در سال ۴۱ جز کارمندان بازنشسته سازمان برنامه در آمد.
فعالیت های سیاسی زیرک زاده
در سال ۱۳۲۱ که زیرک زاده به تدریس در دانشکده فنی دانشگاه تهران مشغول شده بود، اعتصاب مهندسین و استادان دانشگاه به خاطر کم بودن حقوق شروع شد و با آن که تمام آن ها تحصیلات خوبی داشتند، از حقوق و منصب شان راضی نبودند و بعد از سقوط "رضاشاه" فریاد این گروه بلند شد و کار به اعتصاب رسید و برای بهتر اداره شدن این اعتصابات «کانون مهندسان» را به وجود آوردند، زیرک زاده نیز فعالانه در این اعتصابات شرکت می کرد. در نخستین انتخابات کانون مهندسی زیرک زاده به عضویت هیئت مرکزی انتخاب شد. کانون مهندسین پایگاه اصلی زیرک زاده بود، در ملاقاتی که نمایندگان مهندسین با شاه داشتند، شاه با دادن وعده هایی از آنان خواست که دست از اعتصاب بردارند که این گونه شد؛ اما وعده های شاه عملی نشد. اعتصاب منهدسین یکی از بزرگترین حوادث بعد از شهریور ۱۳۲۰ بود، زیرا نخستین حرکت انتقادی بر ضد رژیم بود. و این تجربه و پشتوانه در عین حال نقطه امیدی بود، برای کارگردانان کانون برای انجام دادن کارهای بزرگتر و بیشتر شد، گرچه این اعتصاب به هدف های خود دست نیافت؛ ولی رژیم را وادار به واکنش در برابر کانون کرد. هشت سال اقامت در فرانسه به زیرک زاده فهمانده بود که دموکراسی بدون تشکیلات معنی ندارد، بنابراین نخستین اقدام او تاسیس جمعیتی مرکب از ۱۵ تا ۲۰ نفر بود که همه اعضای آن را مهندسان و پزشکان تشکیل می دادند. خود زیرک زاده در مورد اسامی این کانون بیشتر از یکی دو اسم چیزی به یاد نمی آورد: "همه اعضا آن را مهندسی و پزشکان تشکیل می دادند، بیشتر مهندسینی بودند که در جریان اعتصاب کانون مهندسین با آن ها آشنا شده بودم و اطبایی که در اروپا با هم دوست بودیم، از دکترها "دکتر نقاره ای" و "دکتر بخشایش" را به خاطر دارم و از مهندسین "حسیبی" و "مهندس قراگوزلو" را به خاطر می آورم.
عضویت در حزب سوسیالیست همراهان
یک دیگر از فعالیت های زیرک زاده عضویت در حزب "سوسیالیست همراهان" بود؛ ولی پس از دو سه ماه هنگامی که دولت "سهیلی" در شهریور ۱۳۲۲ به آلمان اعلام جنگ داد و حزب از این اقدام پشتیبانی کرد، زیرک زاده از عضویت حزب استعفا داد. زیرک زاده خود را یک سوسیالیت ملی گرا و مخالفت کمونیسم می دانست.
زیرک زاده در حزب ایران
...