ابن دیری

[ویکی فقه] اِبْن دَیْری، سعدالدین محمد بن عبدالله بن سعد بن ابی بکر (۷۶۸- ۸۶۷ق/۱۳۶۷-۱۴۶۳م)، فقیه ، اصولی ، نحوی ، لغوی و تاریخ نویس می باشد.
ابن تغری بردی او را شیخ الشیوخ و نام آورترین فقیه شرق و غرب در روزگار خویش خوانده است. عنوان «دیری» به جهت انتساب او به زادگاهش، «قریه دیر»، واقع در «مردا» از «جبل نابلس» یا به دلیل انتساب به «دیر» واقع در «مرداویین» بیت المقدس است.
تحصیلات
روزگار کودکی ابن دیری در بیت المقدس سپری شد. وی با هوشی سرشار و حافظه بسیار قوی، در همان کودکی قرآن و سپس کتاب های دیگری از جمله کنز و بخشی از منظومه و تمام مختصر ابن حاجب و مشارق عیاض را حفظ کرد. به قول سخاوی وی بیشترین بخش کتاب اخیر را در ۱۲ روز به یاد سپرد. وی ابتدا نزد پدر خود فقه و معانی و بیان آموخت. سپس از کمال شریحی (سریحی) فقه و نحو ، از خیرالدین معانی و بیان، از شمس بن خطیب شافعی اصول فقه و نحو و از محب فاسی نحو آموخت. سرانجام در علم فقه و آگاهی از مدارک و اسناد دینی و خبرت و بصیرت در علم خلاف ، بلندآوازه شد.
سفر حج
در ۷۹۷ق/۱۳۹۵م زیارت حج به جای آورد و در همین سفر با «شمس قونوی» صاحب «دُرَر البحار» و «حافظ الدین بزازی» مؤلف جامع الفتاوی ، دیدار کرد. ابن دیری بعدها چندین بار به حج رفت و به دمشق و قاهره سفر کرد و سرانجام در قاهره متوطن گردید و به جای پدر به سرپرستی مدرسه مؤیدیه گماشته شد و در «مدرسه ابن ابی الفرج» و «جامع الماردانی» به تدریس پرداخت.
مسند قضا
...