ابن جزی ابوالقاسم محمد بن احمد کلبی

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] ابو القاسم محمد بن احمد بن جزی کلبی متولد ۶۹۳ ق ۱۲۹۴ م و متوفای ۷۴۱ ق- ۱۳۴۰ م، فقیه مالکی، مفسر و شاعر غرناطی.
ابن جزی، نام چند تن از علمای خاندان بنی جزی که در سده های ۷- ۹ ق- ۱۳- ۱۵ م در مغرب و اندلس می زیسته اند و به «کلبی» معروفند. این خاندان در اصل اهل ولبه از دژهای براجله (واقع در جنوب غرناطه) بوده اند، نخستین فرد از این خاندان، همراه حاکم اندلس ابو الخطار حسام بن ضرار کلبی به هنگام فتح اندلس بر این سرزمین آمد. از مشاهیر این خاندان، محمد بن احمد می باشد. وی در غرناطه زاده شد استادان فقه، حدیث، قرآن و ادب عرب را نزد ابو جعفر ابن زبیر و قرائات را نزد ابو عبدالله ابن کماد قاری آموخت و از عبدالله بن احمد بن مؤذن و ابو ولید حضرمی حدیث شنید، سپس در سلک ملازمان ابو عبدالله ابن رشید خطیب در آمد. وی از گروهی نیز روایت کرد که ابن خطیب همه آنان را نام برده است. ابن جزی در علوم مختلف چیره دست بود، چنانکه در عین جوانی به عنوان امام و خطیب مسجد اعظم برگزیده شد و آنچنان شهرت یافت که به گفته ابن احمر از اندلس تا طرابلس به فتوای او عمل می کردند.
شاگردان
اگر چه اشتغال دائمی وی تدریس و تعلیم بوده است، اما از میان همه شاگردان او بیشتر به فرزندانش اشاره شده است. با اینهمه تردید نیست که ابن خطیب مشهورترین شاگرد او بوده است، علاوه بر او شخصی دیگر به نام حضرمی نیز از او به عنوان استاد خود یاد کرده است. ابراهیم خزرجی را نیز از جمله شاگردان او شمرده اند.
شعر
وی اشعاری نیز به پیروی از شاعرانی چون ابو العلای معری، ابو طاهر سلفی و دیگران سروده است. محتوای آنها ستایش زهد و پرهیزکاری و نیز مدح پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم است. وی در آخرین شعر خود که در میدان جنگ سروده، آرزوی شهادت در راه خدا کرده است. ابن جزی در جنگ طریف که ابن خطیب از آن به عنوان «الوقیعه الکبری» و یا «یوم الکائنة بطریف» یاد کرده است و نزد اروپائیان به جنگ ریوسالادو مشهور است، کشته شد.
آثار ابن جزی
...

پیشنهاد کاربران

بپرس