ابن تیمیه

[ویکی فقه] ابن تَیْمیّه ، تقی الدین ابوالعباس احمد بن شهاب الدین عبدالحلیم ابن مجدالدین عبدالسلام بن عبدالله بن ابی القاسم محمد بن الخضر بن محمد بن الخضر الحرانی الدمشقی الحنبلی ، از مشاهیر علمای اسلام (ولادت: دوشنبه ۱۰ ربیع الاول ۶۶۱ - وفات: شب دوشنبه ۲۰ ذیقعده ۷۲۸ق /۲۲ ژانویه ۱۲۶۳-۲۶ سپتامبر ۱۳۲۸م )این مقاله در صدد دفاع از این فرد نیست، بلکه با توجه به مستندات تاریخی به زوایای مختلف زندگی این فرد و رفتار و کردار او پرداخته است.
ابن تیمیه یکی از شخصیت های برجسته اسلام است که در اندیشه دینی و معنوی عصر خود و اعصار بعد از خود اثر بسیار مهمی داشته و از افراد معدود بحث انگیز و مورد مناقشه در سرتاسر قرون بعد از زمان خویش بوده است .حیات علمی و اجتماعی و سیاسی او سرشار از مقاومت و مبارزات سرسختانه در برابر مخالفان است .او زندگی ساده ای داشت و برادرش مسئول تأمین مخارج زندگی وی بود .ابن تیمیه در زمانی که رعب و وحشت مغول هنوز بر سراسر عالم اسلام مستولی بود، به پاخاست و مسلمانان را به پایداری در برابر مغولان و جنگ با آنان فرا خواند.اهمیت این عمل او تا آن جاست که می توان گفت : وی در پیروزی ممالیک مصر بر سپاهیان مغول سهمی بزرگ داشته است ، و از این حیث می توان او را عالم دینی کم نظیری در جهان اسلام به شمار آورد.
← محل تولد
از خانواده ابن تیمیه در حران در قرن ۶ و ۷ق /۱۲ و ۱۳م افراد برجسته ای در مذهب حنبلی شهرت یافته اند.
← محمد بن خضر
تقی الدین ابن تیمیه پرورش علمی و دینی خود را ابتدا در محیط علمای حنبلی دمشق تکمیل کرد.از شیوخ او می توان ابن عبدالدائم ، علی بن احمد بن عبدالدائم بن نعمة المقدسی الحنبلی (د ۶۹۹ق / ۱۳۰۰م )، مجد بن عساکر (د ۶۶۹ق /۱۲۷۱م )، یحیی بن الصیرفی (د ۶۹۶ق )، قاسم اربلی (د ۶۸۰ق )، و ابن ابی الیسر (د ۶۷۲ق /۱۲۷۳م )، شمس الدین ابوالفرج عبدالرحمان بن ابی عمر محمد بن احمد بن محمد ابن قدامة المقدسی الحنبلی (د ۶۸۲ق )، مسلم بن علان شمس الدین ابوالغنائم دمشقی (۶۸۰ق )، ابراهیم بن الدرجی (د ۶۸۱ق )، زین الدین ابن المنجا ابوالبرکات تنوخی حنبلی (د ۶۹۵ق ) و دیگران را نام برد.
جایگاه علمی
...

[ویکی حج] ابن تیمیه فقیه، محدّث، مدافع مذهب منسوب به سلف و الهام بخش عقیدتی وهابیت در شبه جزیره عربستان. ابن تیمیه به سبب کثرت و تنوع فعالیت ها و شیوه رفتار خاصش در امور سیاسی و برخورد سختگیرانه با پیروان مذاهب اسلامی، شخصیتی چالش برانگیز به شمار رفته و دو مواجهه کاملاً متفاوت پدید آورده است؛ از طرفداری سرسختانه کسانی مانند ابن کثیر دمشقی، ابن قیم جوزیه و وهابیان در دوره معاصر تا مخالفان سرسخت از علمای بارز مذاهب اسلامی. افزون بر این، آرای او درباره زیارت قبور و تبرک و توسل و شفاعت، مبنای نگرش وهابیان در اداره امور حرمین قرار گرفته است. هر چند آرای تندروانه ابن تیمیه درباره موضوعات پیش گفته و نیز نگرش تعصب آمیزش به مذاهب اسلامی، نقش یک مؤسس را در جریان سلفی به وی داده است. پیش از وی نیز شخصیت هایی چون عز بن عبدالسلام و محمد بربهاری (درگذشت ۳۲۹ق) و برخی حنبلیان تندرو چنین دیدگاه هایی داشته اند.
تقی الدین ابوالعباس احمد بن عبدالحلیم بن عبدالسلام حرّانی دمشقی (درگذشت ۷۲۸ق) در دوازدهم ربیع الاول سال ۶۶۱ق. در حَرّان زاده شد. وی را با القابی چون مفسّر، رجالی، حافظ، مفتی، ادیب و لغت شناس و آگاه از کلام، ملل و نحل، تاریخ و اصول در کنار اوصافی چون زاهد و شجاع ستوده اند. وی تندخو بود و در برابر مخالفان خود پرخاش می کرد. و از قریحه شعر و حافظه قوی برخوردار بود. خاندان وی بیش از یک قرن از دانشمندان دینی به شمار می آمدند. محمد بن خضر (درگذشت ۶۲۲ق) جدّ اعلای وی از دانشمندان حنبلی مذهب و نخستین فرد ملقب به ابن تیمیه بود که سبط بن جوزی (درگذشت ۶۵۴ق) او را فردی انحصارطلب خوانده که در آن خطه مجال فعالیت به هیچ دانشوری نمی داد. درباره سبب نام گذاری مادر وی به تیمیه. دیدگاه هایی چند وجود دارد.
ابن تیمیه گرچه گاه با شرح مقصود دشمنان و محل نزاع، برخی از اشکالات بیجای وارد بر ایشان را دفع می کند ، دیگرگاه خود پرچمدار سوء برداشت می گردد؛ چنان که در نقد محیی الدین (درگذشت ۶۳۸ق) اتهام هایی چون فضیلت دادن اولیا بر انبیا ، تنقیص پیامبران و برخی مشایخ اسلامی و عقیده عینیت وجود حادث و قدیم (وحدت وجود) را بر او وارد کرده است که با مطالعه آثارش ناوارد می نماید. وی نصیر الدین طوسی (درگذشت ۶۷۲ق) را نیز به مواردی مانند مشاوره به هلاکو در قتل خلیفه عباسی و مسلمانان، و نیز استمداد از ساحران و مشرکان و ارتکاب محرمات متهم کرده که با استنادات تاریخی ناسازگار است. وی کتاب مناسک حجّ المشاهد را به شیخ مفید نسبت داده که در شمار نگاشته های شیخ مفید هیچ یادی از آن نشده است.

[ویکی فقه] ابن تیمیه (ابهام زدایی). ابن تیمیه ممکن است اشاره به اشخاص و شخصیت های ذیل باشد: • ابن تیمیه تقی الدین ابوالعباس احمد بن عبدالحلیم حرانی دمشقی حنبلی، از مشاهیر علمای اسلام و دارای اعتقادات خاص در فرق اسلامی• ابن تیمیه فخرالدین ابوعبدالله محمد بن خضر حنبلی، فقیه ، مفسر، خطیب ، ادیب و شاعر حنبلی
...

[ویکی فقه] ابن تیمیه (دیدگاه علمای شافعی). با ظهور ابن تیمیه و ارائه نظرات مخالف کتاب و سنت وی، تعداد زیادی از علمای مذهب شافعی چه در زمان حیات وی و چه پس از وفاتش به مخالفت با وی پرداخته و به تبیین عقائد انحرافی وی مبادرت ورزیدند که به برخی از آنها اشاره می شود.
« ابوعباس احمد بن عبدالحلیم » معروف به ابن تیمیه ، بنیانگذار فکری وهابیت در سال ۶۶۱ه. ق در حــران ـ از توابع ترکیه کنونی ـ به دنیا آمد.
کوچ به دمشق
به علت ترس از حملات مغولان به شام ، عبدالحلیم پدر وی با تمام خانواده اش به دمشق کوچ کردند.
تشبیه و تجسیم
او عقیده تشبیه و تجسیم و جهت داشتن خداوند را بعد از مرگ پدر و زمانی که بر کرسی تدریس تفسیر قرآن بجای پدر قرار گرفت، مطرح کرد. وقتی ساکنان شهر «حماة» از او درباره آیه (الرحمن علی العرش استوی)
طه/سوره۲۰، آیه۵.
...

[ویکی فقه] ابن تیمیه (دیدگاه های اقتصادی). ابن تیمیه از دانشمندان و علمای بزرگ و اثرگذار جهان اسلام در میان اهل سنت می باشد. وی در مسائل مختلف صاحب نظر بوده است، از جمله در اقتصاد. در مقاله حاضر به بررسی آراء اقتصادی او پرداخته شده است.
اندیشه های اقتصادی ابن تیمیه تأثیر فراوانی بر نسل های بعدی اندیشمندان اسلامی و خصوصا اندیشمندان سده های نوزدهم و بیستم داشته است.
صدیقی، نجات الله، بررسی کوشش های اخیر پیرامون مطالعه تاریخ تفکر اقتصادی در اسلام، ص۹۵
۱. ↑ صدیقی، نجات الله، بررسی کوشش های اخیر پیرامون مطالعه تاریخ تفکر اقتصادی در اسلام، ص۹۵۲. ↑ اصلاحی، عبدالعظیم، مفاهیم اقتصادی در اندیشه ابن تیمیه، از کتاب عقاید اقتصادی اندیشمندان مسلمان، ص ۲۱۹، ترجمه دکتر احمد شیبانی، تهران، دانشگاه امام صادق، چاپ اول، ۱۳۸۵.۳. ↑ اصلاحی، عبدالعظیم، مفاهیم اقتصادی در اندیشه ابن تیمیه، از کتاب عقاید اقتصادی اندیشمندان مسلمان، ص ۲۱۹، ترجمه دکتر احمد شیبانی، تهران، دانشگاه امام صادق، چاپ اول، ۱۳۸۵.۴. ↑ محمدصادق، ابوالحسن، تفکر اقتصاد اسلامی، ص۳۲، از کتاب عقاید اقتصادی اندیشمندان مسلمان، دکتر احمد شیبانی، تهران، دانشگاه امام صادق، چاپ اول، ۱۳۸۵.۵. ↑ نوراحمدی، محمدجواد، اقتصاد دینی از منظر اندیشمندان مسلمان و مسیحی، ص۱۳۳ و ۱۳۴، تهران، دانشگاه امام صادق، چاپ اول، ۱۳۸۹.۶. ↑ اصلاحی، عبدالعظیم، مفاهیم اقتصادی در اندیشه ابن تیمیه، از کتاب عقاید اقتصادی اندیشمندان مسلمان، ص ۱۳۳-۱۳۴، ترجمه دکتر احمد شیبانی، تهران، دانشگاه امام صادق، چاپ اول، ۱۳۸۵۷. ↑ اصلاحی، عبدالعظیم، مفاهیم اقتصادی در اندیشه ابن تیمیه، از کتاب عقاید اقتصادی اندیشمندان مسلمان، ص ۲۲۳ و ۲۲۵، ترجمه دکتر احمد شیبانی، تهران، دانشگاه امام صادق، چاپ اول، ۱۳۸۵.۸. ↑ غفاری، هادی و ابوالحسنی، اصغر، تاریخ اندیشه های اقتصادی متفکران مسلمان، ص ۹۹ و ۱۰۰، تهران، انتشارات پیام نور، چاپ اول، ۱۳۸۹۹. ↑ غفاری، هادی و ابوالحسنی، اصغر، تاریخ اندیشه های اقتصادی متفکران مسلمان، ص ۱۰۰، تهران، انتشارات پیام نور، چاپ اول، ۱۳۸۹۱۰. ↑ اصلاحی، عبدالعظیم، مفاهیم اقتصادی در اندیشه ابن تیمیه، از کتاب عقاید اقتصادی اندیشمندان مسلمان، ص۲۳۶، ترجمه دکتر احمد شیبانی، تهران، دانشگاه امام صادق، چاپ اول، ۱۳۸۵۱۱. ↑ اصلاحی، عبدالعظیم، مفاهیم اقتصادی در اندیشه ابن تیمیه، از کتاب عقاید اقتصادی اندیشمندان مسلمان، ص۲۳۷ و ۲۳۸، ترجمه دکتر احمد شیبانی، تهران، دانشگاه امام صادق، چاپ اول، ۱۳۸۵۱۲. ↑ قانون گرشام: هنگامی که دو پول برابر، با فلزات با ارزش غیر برابر شاخته شود و به صورت همزمان در جریان قرار گیرد، پول ارزان تر باعث خواهد شد تا پول گران تر از گردش خارج شود و پول خوب به دلیل نفع بالاتر یا ذوب شده و یا صادر می شود.۱۳. ↑ اصلاحی، عبدالعظیم، مفاهیم اقتصادی در اندیشه ابن تیمیه، از کتاب عقاید اقتصادی اندیشمندان مسلمان، ص ۲۳۸، ترجمه دکتر احمد شیبانی، تهران، دانشگاه امام صادق، چاپ اول، ۱۳۸۵۱۴. ↑ اصلاحی، عبدالعظیم، مفاهیم اقتصادی در اندیشه ابن تیمیه، از کتاب عقاید اقتصادی اندیشمندان مسلمان، ص۲۴۶، ترجمه دکتر احمد شیبانی، تهران، دانشگاه امام صادق، چاپ اول، ۱۳۸۵۱۵. ↑ اصلاحی، عبدالعظیم، مفاهیم اقتصادی در اندیشه ابن تیمیه، از کتاب عقاید اقتصادی اندیشمندان مسلمان، ص۲۴۸، ترجمه دکتر احمد شیبانی، تهران، دانشگاه امام صادق، چاپ اول، ۱۳۸۵۱۶. ↑ غفاری، هادی و ابوالحسنی، اصغر، تاریخ اندیشه های اقتصادی متفکران مسلمان، ص ۱۱۲ و ۱۱۳، تهران، انتشارات پیام نور، چاپ اول، ۱۳۸۹۱۷. ↑ اصلاحی، عبدالعظیم، مفاهیم اقتصادی در اندیشه ابن تیمیه، از کتاب عقاید اقتصادی اندیشمندان مسلمان، ص۲۴۸، ترجمه دکتر احمد شیبانی، تهران، دانشگاه امام صادق، چاپ اول، ۱۳۸۵۱۸. ↑ اصلاحی، عبدالعظیم، مفاهیم اقتصادی در اندیشه ابن تیمیه، از کتاب عقاید اقتصادی اندیشمندان مسلمان، ص۲۴۸، ترجمه دکتر احمد شیبانی، تهران، دانشگاه امام صادق، چاپ اول، ۱۳۸۵۱۹. ↑ غفاری، هادی و ابوالحسنی، اصغر، تاریخ اندیشه های اقتصادی متفکران مسلمان، ص ۱۱۲ و ۱۱۳، تهران، انتشارات پیام نور، چاپ اول، ۱۳۸۹
منبع
سایت پژوهه، برگرفته از مقاله «ابن تیمیه حرانی»، تاریخ ۹۶/۵/۱۹.
...