ابداع البدیع

[ویکی فقه] اَبْدَعُ الْبَدایِع، کتابی در فن بدیع به زبان فارسی است که توسط میرزا محمدحسین گرگانی، ملقب به شمس العلماء، مدیر مدرسۀ علمیه نوشته شده است.
ابدع البدایع از کتابهای نسبتاً متأخر در این موضوع است.
نگارش
به گفتۀ خود مؤلف، نگارش آن مصادف با ایام نهضت مشروطیت بوده است و عنوان «سراج البلغاء» (۱۳۲۸ق) برای تاریخ نگارش آن پیشنهاد شده که مؤلف نپذیرفته است.
ویژگی ها و امتیازات
نویسنده در مقدمه، ضمن برشمردن امتیازات و ویژگیهای کتاب، به این نکات می پردازد:۱. ذکر صنایعی که در کتب قدما نیامده و استنباط و استدراک مولف از آثار منظوم و منثور فارسی است؛۲. آوردن شواهدی از شعر فارسی برای صنایعی که قبلاً تنها از نظم و نثر عربی برای آن ها نمونه آورده می شد؛۳. آوردن آیات قرآنی و در نتیجه پرداختن به ویژگیهای لفظی قرآن به روش مفتاح و تلخیص ؛۴. درج صنایعی که در کتابهایی چون حدایق السحر از نظر دور مانده است و نقد و بررسی امثله و شواهد، چنانکه مناسب مورد و دور از سستی لفظی و معنوی باشد؛۵. مراعات ترتیب الفبایی در ارائۀ عناوین .
اهمیت
...