یون

یون ( در فرانسوی: ion ) به اتم یا مولکول هایی گفته می شود که بار الکتریکی اضافه یا کم داشته باشند و این بار می تواند منفی یا مثبت باشد. نابرابری تعداد کل الکترون ها با پروتون ها، در یک اتم یا مولکول، به آن بار خالص مثبت یا بار خالص منفی الکتریکی می دهد. علت تبدیل اتم ها یا مولکول ها در یون توانایی اتم ها به گرفتن الکترون اضافی یا از دست دادن یک یا چند الکترون می باشد.
ترکیب های یونی شکننده هستند و در اثر ضربه خرد می شوند همچنین این مواد در حالت جامد رسانای جریان الکتریکی نیستند اما در بعضی از موارد، حالت ذوب یا محلول ترکیبات یونی می توانند رسانای الکتریکی باشد مانند محلول آب و نمک.
با استفاده از روش های فیزیکی یا شیمیایی، از طریق یونیزاسیون می توان این پدیده را ایجاد کرد. از نگاه فیزیکی، یونی که از یک اتم تشکیل شده باشد یون اتمی یا یون تک اتمی ( مونواتمیک ) نامیده می شود، و اگر آن یون از دو یا چند اتم تشکیل شده باشد، آن را یک یون مولکولی یا یون چنداتمی ( پلی اتمیک ) می گویند. از نگاه شیمیایی، اگر یک اتم خنثی، یک یا چند الکترون خود را از دست بدهد، دارای بار خالص مثبت و به عنوان یک کاتیون شناخته می شود، و برعکس؛ اگر یک اتم خنثی الکترون بیشتری به دست آورد، دارای بار خالص منفی و به عنوان یک آنیون شناخته می شود؛ بنابراین:
• کاتیون: یونی است که بار مثبت دارد.
• آنیون: یونی است که بار منفی دارد.
به سبب ناهمگونی بار الکتریکی خود، کاتیون ها و آنیون ها یکدیگر را به آسانی جذب و تشکیل ترکیبات یونی مانند نمک را ممکن می سازند: ( ویژگی های بار الکتریکی در رابطه با نیروی «رانش و ربایش» را ببینید ) .
در مورد یونیزاسیون فیزیکی یک رسانه ( واسطه ) ، مانند یک گاز، آنچه به عنوان «جفت یون» شناخته شده توسط تأثیر یون ایجاد می شود، و هر جفت شامل یک الکترون آزاد و یک یون مثبت است. [ ۱]
برای یونیزاسیون باید انرژی برابر با مقدار انرژی بستگی در اتم به بار الکتریکی اول وارد شود تا الکترون خارج گردد.
برای یونیزاسیون باید انرژی به نحوی باعث خارج یا وارد شدن الکترون شود و حالا می تواند این با فوتون، جریان های الکتریکی، گرما و… باشد. [ ۲] تشعشع گاما به دلیل طول موج پایین و انرژی زیاد می تواند برای این کار مناسب تر از دیگر تشعشعات باشد.
[ ۳]
مواد یونیزه تاکنون به دلیل خواص شگفت انگیزشان کاربردهای فراوانی یافته اند. ازجمله:

یون (رود). یون رودی است که از موروان سرچشمه می گیرد و به سن می ریزد. این رود از کشور فرانسه می گذرد.

یون (فرانسه). یون ( تلفظ فرانسوی:  ​ ) از شهرستان های کشور فرانسه است. شهرستان یون در مرکز این کشور قرار دارد. این شهرستان زیرمجموعه ناحیه بورگوین می باشد. مساحت این شهرستان ۷٬۴۲۷ کیلومتر مربع و جمعیت آن ۳۵۲٬۵۸۵ نفر است. [ ۱]

یون (Yonne)
ولایتی در ناحیۀ بورگونیِفرانسه، با ۷,۴۲۵ کیلومتر مربع مساحت و ۳۲۳,۴۰۰ نفر جمعیت (۱۹۹۰). رود یوندر آن جریان دارد؛ زمین آن هموار است. عمدتاً ناحیه ای کشاورزی است؛ حبوبات، چغندرقند، انگور، و صیفی جات تولید می کند و پرورش دام نیز رایج است. شهرهای اصلی آن عبارت اند از اوسر(مرکز اداری) و سانس . بخش هایی از استان های قدیمی شامپانی، اورلئانه، و بورگونی یون را تشکیل داده اند.

یون (شیمی). یون (شیمی)(ion)
یون
اتم یا گروهی از اتم ها با بار مثبت (کاتیون)، یا با بار منفی (آنیون). یون ها براثر حذف یا کسب الکترون ها، طی واکنش های شیمیایی، یا زمانی به وجود می آیند که اتم ها در معرض انواع مشخص و معینی از تابش قرار گیرند. ترکیبات یونی، ازجمله نمک ها، اسیدها، قلیاها و اکسیدهای فلزی، به شکل محلول یا در نمک مذاب، جریان الکتریسته را از خود عبور می دهند. این ترکیبات را الکترولیتمی نامند. براثر فرآیند الکترولیزیون تولید می شود. مثلاً براثر الکترولیز کلرید روی (ZnCl۲) کاتیونZn۲+ و آنیون-Cl تولید می شود.آزمون یون های منفی. حضور یون های منفی را می توان با چند آزمون متفاوت مشخص کرد.
(۱) یون Br-: افزایش اسید نیتریک رقیق به محلول برومید به سرعت تولید رسوب نسبتاً سفیدی از برومید نقره می کند که به مقدار جزئی در محلول آمونیاک غلیظ حل می شود:
KBr + AgNO۳→ AgBr + KNO۳
(۲) یون کربنات CO۲-۳: کربنات جامد است و براثر واکنش با اسید هیدروکلریک، گاز دی اکسید کربن آزاد می کند که آب آهک را به رنگ شیری درمی آورد:
CaCO۳ + ۲HCl→ CaCl۲ + H۲O + CO۲
(۳) یون Cl-: براثر برهم کنش کلرید و اسید سولفوریک غلیظ، گاز کلرید هیدروژن بی رنگ تولید می شود. اگر این گاز با آمونیاک گازی مخلوط شود دود سفید غلیظ آمونیوم کلرید تشکیل می شود.
NH۳ + HCl→ NH۴Cl (s)
(۴) کربنات هیدروژن (HCO-۳): براثر گرم کردن محلول کربنات هیدروژن، دی اکسید کربن تولید می شود که آب آهک را به رنگ شیری درمی آورد.
Ca(HCO۳)۲→ CaCO۳ + H۲O + CO۲
کربنات های هیدروژن، مانند کربنات ها، در واکنش با اسید هیدروکلریک، دی اکسید کربن آزاد می کنند.
(۵) یون یدید I-: افزودن محلول نیترات نقره به محلول اسیدی یون یدید، رسوب زردرنگ یدید نقره تولید می کند که در محلول آمونیاک نامحلول است.
Kl + AgNO۳→ AgI + KNO۳
(۶) نیترات (NO-۳): دو روش برای آزمون یون نیترات در محلول در دست است: (الف) محلول هیدروکسید سدیم و پودر آلومینیوم یا آلیاژ دِواردا، که حاوی آلومینیوم است، به محلول نیترات اضافه می کنند. این مخلوط را گرم می کنند گاز آمونیاک حاصل کاغذ تورنسل قرمز را آبی می کند.
۳NO-۳ + ۵OH- + ۲H۲O + ۸Al→ ۳NH۳ + ۸AlO-۳
آزمون حلقه قهوه ای: در یک لولۀ آزمایش، محلولی از سولفات آهن (II)را به محلول هم حجم نیترات اضافه می کنند. سپس، اسید سولفوریک غلیظ را با دقت به قسمت پایینی لوله آزمایش وارد می کنند، به طوری که لایه ای جداگانه در پایین لولۀ آزمایش تشکیل دهد. در این حالت، در سطح مشترک این لایه حلقه ای قهوه ای رنگ ایجاد می شود. این حلقه همان FeSO۴NOاست که بر اثر واکنش یون های نیترات با یون های آهن (II)، و تبدیل آن به مونواکسید نیتروژن تولید می شود.
NO۳ + ۴H+ + ۳Fe۲+→ NO (g) + ۳Fe۳ + ۲H۲O
در هنگام آزمایش لازم است دقت کرد، زیرا نیترات ها و برومیدها نیز به صورتی مشابه عمل می کنند.
(۷) نیتریت (NO-۲): افزودن اسید سولفوریک رقیق به نیتریت موجب تولید گاز دی اکسید نیتروژن قهوه ای رنگ می شود که کاغذ تورنسل آبی را، بدون این که رنگ آن را از بین ببرد، به قرمز تبدیل می کند و محلول به رنگ آبی تیره درمی آید.
(۸) سولفات (NO۲-۴): افزودن اسید هیدروکلریک رقیق و محلول سولفات باریوم به محلول سولفات، به سرعت باعث رسوب سولفات باریوم می شود.
Na۲SO۴ + BaCl۲→ BaSO۴ + ۲NaCl
(۹) سولفید (S۲-): افزودن اسید هیدروکلریک به محلول سولفید باعث تولید گاز سولفید هیدروژن بی رنگ می شود که بوی تخم مرغ گندیده می دهد و نیترات سربِ جذب شده در کاغذ صافی را سیاه می کند.
Na۲S + ۲HCl→ ۲NaCl + H۲S
(۱۰) سولفیت (SO۲-۳): بر اثر افزودن اسید هیدروکلریک رقیق به محلول سولفیت و سپس گرم کردن آن، گاز دی اکسید گوگرد تولید می شود.
این گاز رنگ دی کرومات پتاسیم را از نارنجی به سبز تغییر می دهد، ولی رنگ محلول نیترات سرب را تغییر نمی دهد.
K۲SO۳ + ۲HCl→ ۲KCl + SO۲ + H۲O