یهودای مکابی

یَهودای مَکّابی ( ـ۱۶۱پ م)(Judas Maccabaeus)
(ملقب به: «چکش») از رهبران عِبرانیان. از اعضای خاندان قدرتمند مَکابیانکه بر ضد سلطۀ سلوکیان بر فلسطین جنگیدند. پس از مرگ پدر (۱۶۶پ م) که عهده دار فرماندهی نیروهای شورشی بود، به چند پیروزی دست یافت و اورشلیم (۱۶۴پ م) را فتح کرد. یهودا آن جا را پایگاه خود کرد، و با وقف مجدّد معبد یَهُوَه، اجرای مراسم دینی را احیا کرد. عید یهودی حَنوکایادبود همین پیروزی است. در نبرد نابرابر سپاهیانش با نیروهای برتر سلوکیه در اَلعاسِهکشته شد. یَهودا پسر متاثیااز علمای دینی یهود و نخستین رهبر یهودی بود که بر ضد اذیت و آزار آنتیوخوس چهارم، پادشاه سلوکی، مبارزه کرد. پس از فتح اورشلیم برای استقلال سیاسی عبرانیان تلاش کرد. برادر او یوناتان، پس از مرگ یهودا، رهبری را در دست گرفت، و مکابیان (حشمونایی ها) تا به قدرت رسیدن هِرود کبیر(۳۷پ م) در مقام روحانیان اعظم بر اورشلیم حکومت کردند.