یِرْنی، نیلْس کای (۱۹۱۱ـ۱۹۹۴)(Jerne, Niels Kaj)
میکروب شناس و ایمنی شناس دانمارکی زادۀ انگلستان. جایزۀ نوبل پزشکی ۱۹۸۴ را با گئورگ کولرو سزار مِلشتاین، به سبب کشف روش تولید پادتن های بسیار اختصاصی تک دودمانیدریافت کرد. یرنی با پایه گذاری اصول یاخته ای ایمنی شناسی مدرن تأثیر مهمی در تکامل این رشته داشت. او روش پلاک همولیتیکرا برای مشاهدۀ رهاسازی پادتن از لنفوسیتها ابداع کرد. لنفوسیت ها یاخته های سفید خون اند که در مغز استخوانساخته می شوند. همچنین، یرنی فرضیه های بسیاری دربارۀ نحوۀ برهم کنش یاخته ها در جریان پاسخ ایمنیطرح کرد. مهم ترین فرضیۀ یرنی در ایمنی شناسی، شبکۀ ایدیوتیپیاست. این شبکه نوعی برهم کنش تنظیمی بین لنفوسیت هاست و با اتصال گیرنده های روی یک لنفوسیت با گیرنده های یک لنفوسیت دیگر و شناسایی آن شکل می گیرد. او بعدها چگونگی تولید لنفوسیت ها را در تیموستوصیف کرد. در لندن زاده شد. دو سال در دانشگاه لیدنهلند، در رشتۀ فیزیک درس خواند. سپس به کپنهاگ رفت و به تحصیل در رشتۀ پزشکی پرداخت. هنگام گرفتن دانشنامۀ دکترای تخصصی خود در ۱۹۵۱، تقریباً چهل سال داشت. پایان نامه دکترای تخصصی او دربارۀ ضد سرم دیفتریبود و درپی آن، توجه یرنی به پادتن ها و تنوع نظرگیر آن ها در بدن جاندار معطوف شد. در ۱۹۵۶، مقاله ای به نام «نظریۀ انتخاب طبیعی در شکل گیری پادتن ها» منتشر کرد. بر مبنای این نظریه، پادتن ها قبل از ورود جسم خارجی به بدن وجود دارند و زمانی که جسم خارجی وارد بدن شود، مناسب ترین پادتن ها برای اتصال به آن جسم خارجی انتخاب می شوند. پیش از آن تصور می شد پادتن ها مولکول هایی غیراختصاصی و انعطاف پذیرند و برای دربرگرفتن مولکول های خارجی شکل های گوناگونی به خود می گیرند. از ۱۹۵۶ تا ۱۹۶۲، پزشک ارشد سازمان بهداشت جهانی بود و در این دوره بسیاری از ایمنی شناس های سرشناس را متشکل کرد. در ۱۹۶۲، به فعالیت دانشگاهی برگشت و استاد میکروب شناسی دانشگاه پیتسبورگشد. در ۱۹۶۹، مؤسسه ایمنی شناسی بازلرا بنا نهاد و تا ۱۹۸۰ که بازنشسته شد، مدیر آن جا بود. یرنی نظریه های بسیاری دربارۀ ماهیت پادتن ها و ایمنی شناسی عرضه کرد. دیگران نظرات او را پس از تغییر و تکمیل به نام خود منتشر می کردند، ولی او از این امر شادمان بود. دربارۀ سهم خودش در ایمنی شناسی به شوخی می گفت: «من موضوع را مطرح کردم، آیندگان آن را اثبات می کنند».
میکروب شناس و ایمنی شناس دانمارکی زادۀ انگلستان. جایزۀ نوبل پزشکی ۱۹۸۴ را با گئورگ کولرو سزار مِلشتاین، به سبب کشف روش تولید پادتن های بسیار اختصاصی تک دودمانیدریافت کرد. یرنی با پایه گذاری اصول یاخته ای ایمنی شناسی مدرن تأثیر مهمی در تکامل این رشته داشت. او روش پلاک همولیتیکرا برای مشاهدۀ رهاسازی پادتن از لنفوسیتها ابداع کرد. لنفوسیت ها یاخته های سفید خون اند که در مغز استخوانساخته می شوند. همچنین، یرنی فرضیه های بسیاری دربارۀ نحوۀ برهم کنش یاخته ها در جریان پاسخ ایمنیطرح کرد. مهم ترین فرضیۀ یرنی در ایمنی شناسی، شبکۀ ایدیوتیپیاست. این شبکه نوعی برهم کنش تنظیمی بین لنفوسیت هاست و با اتصال گیرنده های روی یک لنفوسیت با گیرنده های یک لنفوسیت دیگر و شناسایی آن شکل می گیرد. او بعدها چگونگی تولید لنفوسیت ها را در تیموستوصیف کرد. در لندن زاده شد. دو سال در دانشگاه لیدنهلند، در رشتۀ فیزیک درس خواند. سپس به کپنهاگ رفت و به تحصیل در رشتۀ پزشکی پرداخت. هنگام گرفتن دانشنامۀ دکترای تخصصی خود در ۱۹۵۱، تقریباً چهل سال داشت. پایان نامه دکترای تخصصی او دربارۀ ضد سرم دیفتریبود و درپی آن، توجه یرنی به پادتن ها و تنوع نظرگیر آن ها در بدن جاندار معطوف شد. در ۱۹۵۶، مقاله ای به نام «نظریۀ انتخاب طبیعی در شکل گیری پادتن ها» منتشر کرد. بر مبنای این نظریه، پادتن ها قبل از ورود جسم خارجی به بدن وجود دارند و زمانی که جسم خارجی وارد بدن شود، مناسب ترین پادتن ها برای اتصال به آن جسم خارجی انتخاب می شوند. پیش از آن تصور می شد پادتن ها مولکول هایی غیراختصاصی و انعطاف پذیرند و برای دربرگرفتن مولکول های خارجی شکل های گوناگونی به خود می گیرند. از ۱۹۵۶ تا ۱۹۶۲، پزشک ارشد سازمان بهداشت جهانی بود و در این دوره بسیاری از ایمنی شناس های سرشناس را متشکل کرد. در ۱۹۶۲، به فعالیت دانشگاهی برگشت و استاد میکروب شناسی دانشگاه پیتسبورگشد. در ۱۹۶۹، مؤسسه ایمنی شناسی بازلرا بنا نهاد و تا ۱۹۸۰ که بازنشسته شد، مدیر آن جا بود. یرنی نظریه های بسیاری دربارۀ ماهیت پادتن ها و ایمنی شناسی عرضه کرد. دیگران نظرات او را پس از تغییر و تکمیل به نام خود منتشر می کردند، ولی او از این امر شادمان بود. دربارۀ سهم خودش در ایمنی شناسی به شوخی می گفت: «من موضوع را مطرح کردم، آیندگان آن را اثبات می کنند».
wikijoo: یرنی،_نیلس_کای_(۱۹۱۱ـ۱۹۹۴)