[ویکی فقه] ابوعلی یحیی بن ابی منصور، از افراد مشهور خاندان بنومنجم و منجم برجسته قرن سوم بود.
او تا پیش از گرویدن به اسلام، «بِزیست» نام داشته، و پدرش نیز آبان گُشَسب فیروز/ فیروزان نامیده می شده است. پس از اسلام آوردن، نام او و پدرش از فارسی (بزیست پسر فیروز) به عربی برگردانده شد و بعدها به یحیی بن ابی منصور تغییر یافت. این آگاهی را مدیون ابن اسفندیار هستیم که از طریق او به انجمن آرای ناصری و آنندراج (هر دو ذیل «بزیست») راه یافته است. با آن که ادوارد براون، تاریخ طبرستان ابن اسفندیار را در ۱۳۲۳/ ۱۹۰۵ به انگلیسی ترجمه کرد، خاورشناسان و پژوهندگان علوم دوره اسلامی، برای نمونه پینگری، یحیی را تنها براساس آنچه ابن ندیم درباره او و پدرش نوشته است معرفی کرده اند: «ابومنصور آبان خسیس (کذا؛ = جُشنَس = جُشْنَسْف = گُشْنَسْب) بن ورید بن کاد بن مَهابُنداد بن خسیس (کذا) بن فرخ داد بن استاد (زیار بن) مهرخسیس (کذا) بن یزدجرد.» بنا به نوشته پینگری با توجه به هشت نسل فاصله این یزدگرد با یحیی، وی نمی تواند یزدگرد، آخرین پادشاه ساسانی، باشد.
منجم مخصوص مامون
یحیی ابتدا منجمِ فضل بن سهل، وزیر مأمون، بود و پس از کشته شدن فضل در ۲۰۲، به مأمون نزدیک و منجم مخصوص او شد و به دعوت او اسلام آورد. حضور او در دربار مأمون باعث رونق دانش ستاره شناسی و منشأ پدید آمدن آثار فراوانی در این زمینه شد. روایت هایی نیز از تیزهوشی او در حضور مأمون نقل شده است. همچنین یحیی مدتی به سرپرستی امور مالی بیت الحکمه گمارده شد و در همان جا به آموزگاری بنوموسی پرداخت.
القاب یحیی بن ابی منصور
از یحیی با لقب های «حاسب» و «ابوالفوارس» نیز یاد کرده اند.
فرزندان وی
...
او تا پیش از گرویدن به اسلام، «بِزیست» نام داشته، و پدرش نیز آبان گُشَسب فیروز/ فیروزان نامیده می شده است. پس از اسلام آوردن، نام او و پدرش از فارسی (بزیست پسر فیروز) به عربی برگردانده شد و بعدها به یحیی بن ابی منصور تغییر یافت. این آگاهی را مدیون ابن اسفندیار هستیم که از طریق او به انجمن آرای ناصری و آنندراج (هر دو ذیل «بزیست») راه یافته است. با آن که ادوارد براون، تاریخ طبرستان ابن اسفندیار را در ۱۳۲۳/ ۱۹۰۵ به انگلیسی ترجمه کرد، خاورشناسان و پژوهندگان علوم دوره اسلامی، برای نمونه پینگری، یحیی را تنها براساس آنچه ابن ندیم درباره او و پدرش نوشته است معرفی کرده اند: «ابومنصور آبان خسیس (کذا؛ = جُشنَس = جُشْنَسْف = گُشْنَسْب) بن ورید بن کاد بن مَهابُنداد بن خسیس (کذا) بن فرخ داد بن استاد (زیار بن) مهرخسیس (کذا) بن یزدجرد.» بنا به نوشته پینگری با توجه به هشت نسل فاصله این یزدگرد با یحیی، وی نمی تواند یزدگرد، آخرین پادشاه ساسانی، باشد.
منجم مخصوص مامون
یحیی ابتدا منجمِ فضل بن سهل، وزیر مأمون، بود و پس از کشته شدن فضل در ۲۰۲، به مأمون نزدیک و منجم مخصوص او شد و به دعوت او اسلام آورد. حضور او در دربار مأمون باعث رونق دانش ستاره شناسی و منشأ پدید آمدن آثار فراوانی در این زمینه شد. روایت هایی نیز از تیزهوشی او در حضور مأمون نقل شده است. همچنین یحیی مدتی به سرپرستی امور مالی بیت الحکمه گمارده شد و در همان جا به آموزگاری بنوموسی پرداخت.
القاب یحیی بن ابی منصور
از یحیی با لقب های «حاسب» و «ابوالفوارس» نیز یاد کرده اند.
فرزندان وی
...
wikifeqh: یحیی_بن_ابی منصور