گیک ( به انگلیسی: Geek ) یک
اصطلاح عامیانه است و به کسی با رفتارهای عجیب و غیر متعارف گفته می شود؛ ولی معانی دیگری مانند، «متخصص یا علاقه مند رایانه» نیز دارد که بدان
رایانه باز[ ۱] نیز می گویند. گیک در گذشته نوعی توهین محسوب می شد و به معنی دیوانه یا احمق بود، اما به مرور زمان و بعد از انقلاب دیجیتال، تغییر معنا داد. [ ۲]
گیک ها کارها را انجام می دهند، چون از آن ها لذت می برند؛ یا در آن ها مجالی برای ارزیابی قابلیت هایشان می بینند. مشوق اولیه آنان
پول یا
شهرت نیست. گیک ها معمولاً تمرکز بر موضوعی را مهم تر از نیاز به پذیرش اجتماعی می بینند. به همین دلیل، معمولاً روابط اجتماعی آنان کم است و از نظر دیگران آدم های عجیب و غریبی به نظر می رسند. این جداشدن از اجتماع ممکن است به دلیل شکل، موضوع یا عمق علاقه آنان باشد.
گیک یک واژه در گویش
انگلیسی است، به معنی انسان عجیب و غریب و فرد احمق. در گویش
آلمانی نیز این واژه ( به آلمانی: geck ) به معنی ابله و احمق است. [ ۳] ریشه این واژه در
زبان هلندی و
آفریکانس هنوز موجود است ( gek، به معنی دیوانه ) و همچنین ریشه این لغت در
گویش آلزاسی ( Gickeleshut ) به معنی کلاه
دلقک دربار است.
در
آمریکای شمالی و در قرن ۱۹ میلادی، این واژه به معنی
دلقک سیرک بوده است. [ ۴] در نسخه ۱۹۷۶ فرهنگ واژگان زبان انگلیسی آمریکن هریتیج، تنها همین معنی ( دلقک سیرک ) برای این کلمه وجود دارد.
این واژه در اصل، در لغت بار منفی دارد و در روزهای اولیه ظهور خوره های رایانه یا علاقه مندان به کتاب و کمیک های علمی و تخیلی، در مدارس و دانشگاه ها از طرف
عموم برای تحقیر آن ها استفاده می شده است. اما در یک مصادره گفتمانی، گیک ها شروع کردند به استفاده با افتخار از این واژه برای نامیدن خودشان؛ گیک و حتی فرهنگ آن آرام آرام به عنوان موضوعی نه خجالت آور که حتی افتخارآمیز برای کسانی که شور و علاقه بیش از حد معمول برای موضوعی دارند، تبدیل شد.
گیک ها ممکن است خوره ریاضی، مهندسی، رایانه، بازی، کتاب،
داستان مصور و . . . باشند. اگرچه «گیک» بعد از
انقلاب دیجیتال تغییر معنا داد، اما گیک بودن منحصر به یک نوع فعالیت خاص نیست. تعاریف مختلفی از یک گیک وجود دارد، از این رو انواع مختلفی نیز دارند:
• فردی که به
فناوری به ویژه حوزهٔ رایانه و رسانه های دیجیتالی علاقه مند است. این نوع افراد به نوعی معادل واژهٔ کلاسیک
هکر هستند. در بیش تر موارد فعالیت آنان در هک کردن
سخت افزار یا
نرم افزار خاص منجر به استفادهٔ بهتر و راحت تر عموم از آن می شود و سرقت اطلاعات صورت نمی گیرد. در کاربرد متداول امروز، بیشتر این افراد، گیک خطاب می شوند.
• فردی که سعی می کند شیوه های علمی و آکادمیک را به مسائل غیر علمی و غیر آکادمیک دنیای واقعی مرتبط سازد - برای مثال فردی که روشی را با استفاده از حساب دیفرانسیل و انتگرال برای محاسبهٔ میزان مواد لازم برای پختن یک کیک ارائه نموده است.
• فردی که خودش را غرق در یک مسئله یا موضوع خاصی می کند طوری که ممکن است از جریان زندگی عادی، خارج شود. این امر بر حسب اشتیاق بالای یک گیک به زمینه فعالیتش است.
