گینِه (Guinea)
کوناکری، بزرگ ترین مسجد غرب افریقا
کوناکری، بزرگ ترین مسجد غرب افریقا
موقعیت. کشور گینه در افریقای غربی و در ساحل اقیانوس اطلس، بین کشورهای گینۀ بیسائو، سنگال، مالی، ساحل عاج، لیبریا، و سیرالئون واقع است. مساحت آن ۲۴۵,۸۵۷ کیلومتر مربع و پایتخت آن شهر کوناکری است.سیمای طبیعی. کشور گینه، که جزایر کوچک لوس با مساحت ۱۶ کیلومتر مربع را نیز شامل می شود، از جلگه ای ساحلی به درازای ۲۷۴ کیلومتر و درون بومی نسبتاً مرتفع که رودخانه های بسیاری از آن سرچشمه می گیرند تشکیل یافته است. تختال یا ارتفاعات فوتاجالون با ارتفاع ۱,۵۱۵ متر که فاصلۀ حدود ۲۲۰کیلومتری ساحل اقیانوس اطلس جای دارد، درون بوم این کشور را به دو ناحیۀ غربی و شرقی تقسیم می کند. آبریزهای بخش غربی به اقیانوس اطلس می ریزند و آبریزهای بخش شرقی مانند رودخانه های تینکیسو و میلو، سرچشمه ها و ریزابه های رودخانه های نیجر، سنگال، و
گامبیا را تشکیل می دهند. دامنه های غربی کوه های فوتاجالون، که رطوبت بسیار دارد و تا جلگۀ ساحلی کشیده شده، پرجمعیت است و کشتزارهای وسیع برنج، موز، و نارگیل را در خود جای داده است. اقلیم گینه در جلگۀ ساحلی بسیار گرم و پرباران است و در ارتفاعات فوتاجالون نسبتاً خنک و تحمل پذیر است. فصل بارندگی آن از اردیبهشت تا آبان به درازا می کشد و میانگین دمای سالانه در نواحی ساحلی (کوناکری) بین ۲۶.۷تا ۲۵ درجۀ سانتی گراد است و میانگین بارندگی سالانۀ آن به ۴,۲۹۳ میلی متر می رسد. شهرهای گینه عمدتاً در بخش غربی این کشور قرار دارند و مهم ترین آن ها عبارت اند از کوناکری کیندیا، بوکه، لابه، و کانکان. ارتفاعات گینه، که کوه نیمبا بلندترین نقطۀ کشور با ۱,۷۵۲ متر ارتفاع در آن قرار دارد، از جنگل های انبوه پوشیده شده؛ و دیگر نواحی را علفزارهای استوایی فراگرفته و زیستگاه بسیار مناسبی را برای حیات وحش گینه تشکیل داده است و جانورانی چون شیر، ببر، شمپانزه، اسب آبی، و تمساح در آن زندگی می کنند.
اقتصاد. کشاورزی مهم ترین فعالیت اقتصادی گینه است و بیشترین نیروی کار در این بخش اشتغال دارند. آناناس، قهوه، بادام زمینی، روغن نخل، و ذرت در بخش های جنوب غربی جلگۀ ساحلی کشت می شوند و زمین های دوسوی رود
نیجر نیز به کشت برنج و سایر غلات و حبوبات اختصاص یافته است. ارتفاعات فوتاجالون و علفزارهای استوایی نیز مخصوص گله داری و پرورش دام است. منابع زیرزمینی گینه عبارت اند از بوکسیت، آلومینیوم، الماس، طلا، گرافیت، کُرم، مس، منگنز، نیکل، اورانیوم، و روی. این کشور ۲۵ درصد از بوکسیت جهان را تولید می کند و بعد از
استرالیا بزرگ ترین تولیدکنندۀ این ماده در جهان است.
حکومت و سیاست. حکومت گینه جمهوری چندحزبی با یک مجلس قانون گذاری است و شمار نمایندگان مجلس ملی آن ۱۱۴ نفر است. براساس همه پرسی نوامبر ۲۰۰۱، مدت ریاست جمهوری کشور ۷ سال و تا سه دوره قابل تمدید است.
مردم و تاریخ. جمعیت گینه حدود ۹,۹۸۲,۰۰۰ نفر است (۲۰۱۰) و تراکم نسبی آن به۴۰.۶ نفر در کیلومتر مربع می رسد. حدود ۶۶ درصد از جمعیت گینه از اقوام فولانی و مالینکهاند و ۸۵ درصد از آنان از آیین اسلام پیروی می کنند. ۷۴ درصدشان روستانشین اند و زبان رسمی آنان فرانسوی است. رشد سالانۀ جمعیت گینه۲.۲ درصد و میانگین امید به زندگی ۴۷ سال است و حدود ۳۶ درصد از بزرگسالان آن باسوادند. پیگمه ها ساکنان اولیه گینه بوده اند و سلطان اسلامی مقتدری بر آن حکومت داشته است. فرانسوی ها از۱۸۸۶ تا ۱۸۹۸ مبارزان گینه ای را قلع و قمع کردند و سرزمین آنان را به تصرف خود درآوردند. احمد سِکوتوره در ۱۹۵۸ رهبری استقلال طلبان گینه را به دست گرفت و این کشور را در ۲ اکتبر ۱۹۵۸ با اتکا به همه پرسی ای که صورت گرفت به استقلال رسانید و ارتباط پولی کشور را با فرانسه قطع کرد و خود با عنوان نخستین
رئیس جمهور زمام امور گینه را در دست گرفت.
