دو بیتی های بروجردی
استاد عبدالملکیان
تو خوت مُفتی که واتِم تا همیشَه
وِ یاتِم مَه وِ یاتم تا همیشه
زِ یام بُردی - ُ رفتی - ُ نِمِینی
نِمِینی چِش وِراتم تا همیشه
. . . . . . .
چشام هرشو بیار، هرشو بیاره
... [مشاهده متن کامل]
چشام ابره، چشام هَرشو مِواره
شِو - ُ هی شو، خدایا اَفتِوِم کو
شی ما ار بِینِمِش یه دَف دواره
#شعر_بروجردی . . . .
استاد عبدالملکیان
تو خوت مُفتی که واتِم تا همیشَه
وِ یاتِم مَه وِ یاتم تا همیشه
زِ یام بُردی - ُ رفتی - ُ نِمِینی
نِمِینی چِش وِراتم تا همیشه
. . . . . . .
چشام هرشو بیار، هرشو بیاره
... [مشاهده متن کامل]
چشام ابره، چشام هَرشو مِواره
شِو - ُ هی شو، خدایا اَفتِوِم کو
شی ما ار بِینِمِش یه دَف دواره
#شعر_بروجردی . . . .
روستا های گرداگرد بروجرد به گویش لری سخن می گویند اما گویش بروجردی در نحوه ی سخن گفتن آن ها تاثیر زیادی داشته به گونه ای که می توان به آن لری بروجردی گفت .
ضرب المثل
گویش بروجردی غنی از ضرب المثل های متعددی است که عمدتاً در آن ها از واژگان ساده مثل اسم گیاهان، حیوانات و مکانها استفاده می شود. نمونه هایی از ضرب المثل های بروجردی از کتاب �گزیده ای از ضرب المثلهای بروجردی� از این قرار است:[۲۲]
... [مشاهده متن کامل]
آیِمِ وِزَّه دو شام مُخورَه و هنی گُسنَشَه. / آدم طمع کار ( یا وسواسی ) دوبار شام می خورد و هنوز گرسنه است.
اَیَر تَما مَن و مَنونی، بَرو شویَر بَکُ بیوَه نَمونی! / اگر منتظر من و امثال منی، برو شوهر کن که بیوه نمانی!
اَ خر مِپُرسَه چارشَمَّه سیرو کِیَّه! / از خر می پرسد چهارشنبه سوری کی ( چه زمانی ) است!
اسم اِجبوجِش منیژَه خانِمَه / اسم شپشش منیژه خانمه. / کنایه از آدم پر فیس و افاده
اول بَجور جاتِه اوسِه بَل پاتِه / اول جایت را پیدا کن بعد پایت را بگذار / در انتباه به کسی که قصد خواستگاری از دختری با موقعیت برتر را دارد گفته می شود.
بَلگِ مو و گَیَه گِو / برگ مو و شکمبه گاو / در توصیف فردی پرخور که غذای مورد نظر سیرش نمی کند.
تِریاک مفت اَ عسل شیرین ترَه / تریاک مفت از عسل شیرین تر است / در مقام تحقیر فرد مفتخور که از تحمل ننگ مفتخواری ابایی ندارد.
حیا وِ چِشَه تو که چِش نَری / حیا به چشم است تو که چشم نداری / طعنه به فردی بی حیا که ادعای شرم و حیا می کند.
خر کوچوک و خرسولِ بزرگ! / خر کوچک و سرگین بزرگ! / کنایه به فردی حقیر بخواهد کار بزرگی کند.
دَسِ چربِته بَمال سر کچل خویِت! / ( امثال و حکم ) : دستت چرب است بمال به سرت! / در مقام رفع مزاحمت از کسی که مدعی کمک است.
سنگ که سَوُک شد وا نُکِ پا مورَنِش دَمِ مُستراح / سنگ که سبک شد با نوک پا می برندش دم در مستراح / توصیه به سنگینی و رعایت شئونات
گوشت مِرَه سر دُمَه که دُمَه خو مِجُمَه / گوشت می رود سر دنبه ( چرا ) که دنبه خوب می جنبد / در توصیف این که ثروتمندان با هم ازدواج می کنند یا ثروتمندان دائماً به دارائی شان افزوده می شود.
مرگ وِرِه آیِمِ فقیر عروسیَه! / مرگ برای آدم فقیر عروسی است. / شرح حال کسی که فقر و درماندگی امانش را بریده است.
وِ حرف سِی کُلَه بارو نِمِوارَه! / با حرف سگ دم بریده باران نمی بارد! ( امثال و حکم ) : به دعای گربه سیاه باران نمی بارد. / باید به نفرین دیگران بی اعتنا بود.
او که اَ صَو عزا بیشتر مِگورگَه خوو بَگورگَه/ آن که از صاحب عزا بیشتر گریه می کند، خون گریه کند.
سِی که عَجلِش مِیَردَه نونِ چوپونِه مُخُرَه/ سگ وقتی دچار بخت برگشتگی می شود نان چوپان را می خورد/ این ضرب المثل رفتار کسی را نشان میده که حتی به ولی نعمت خود ( چوپان ) هم رحم نمی کند.
گویش بروجردی غنی از ضرب المثل های متعددی است که عمدتاً در آن ها از واژگان ساده مثل اسم گیاهان، حیوانات و مکانها استفاده می شود. نمونه هایی از ضرب المثل های بروجردی از کتاب �گزیده ای از ضرب المثلهای بروجردی� از این قرار است:[۲۲]
... [مشاهده متن کامل]
آیِمِ وِزَّه دو شام مُخورَه و هنی گُسنَشَه. / آدم طمع کار ( یا وسواسی ) دوبار شام می خورد و هنوز گرسنه است.
اَیَر تَما مَن و مَنونی، بَرو شویَر بَکُ بیوَه نَمونی! / اگر منتظر من و امثال منی، برو شوهر کن که بیوه نمانی!
اَ خر مِپُرسَه چارشَمَّه سیرو کِیَّه! / از خر می پرسد چهارشنبه سوری کی ( چه زمانی ) است!
اسم اِجبوجِش منیژَه خانِمَه / اسم شپشش منیژه خانمه. / کنایه از آدم پر فیس و افاده
اول بَجور جاتِه اوسِه بَل پاتِه / اول جایت را پیدا کن بعد پایت را بگذار / در انتباه به کسی که قصد خواستگاری از دختری با موقعیت برتر را دارد گفته می شود.
بَلگِ مو و گَیَه گِو / برگ مو و شکمبه گاو / در توصیف فردی پرخور که غذای مورد نظر سیرش نمی کند.
تِریاک مفت اَ عسل شیرین ترَه / تریاک مفت از عسل شیرین تر است / در مقام تحقیر فرد مفتخور که از تحمل ننگ مفتخواری ابایی ندارد.
حیا وِ چِشَه تو که چِش نَری / حیا به چشم است تو که چشم نداری / طعنه به فردی بی حیا که ادعای شرم و حیا می کند.
خر کوچوک و خرسولِ بزرگ! / خر کوچک و سرگین بزرگ! / کنایه به فردی حقیر بخواهد کار بزرگی کند.
دَسِ چربِته بَمال سر کچل خویِت! / ( امثال و حکم ) : دستت چرب است بمال به سرت! / در مقام رفع مزاحمت از کسی که مدعی کمک است.
سنگ که سَوُک شد وا نُکِ پا مورَنِش دَمِ مُستراح / سنگ که سبک شد با نوک پا می برندش دم در مستراح / توصیه به سنگینی و رعایت شئونات
گوشت مِرَه سر دُمَه که دُمَه خو مِجُمَه / گوشت می رود سر دنبه ( چرا ) که دنبه خوب می جنبد / در توصیف این که ثروتمندان با هم ازدواج می کنند یا ثروتمندان دائماً به دارائی شان افزوده می شود.
مرگ وِرِه آیِمِ فقیر عروسیَه! / مرگ برای آدم فقیر عروسی است. / شرح حال کسی که فقر و درماندگی امانش را بریده است.
وِ حرف سِی کُلَه بارو نِمِوارَه! / با حرف سگ دم بریده باران نمی بارد! ( امثال و حکم ) : به دعای گربه سیاه باران نمی بارد. / باید به نفرین دیگران بی اعتنا بود.
او که اَ صَو عزا بیشتر مِگورگَه خوو بَگورگَه/ آن که از صاحب عزا بیشتر گریه می کند، خون گریه کند.
سِی که عَجلِش مِیَردَه نونِ چوپونِه مُخُرَه/ سگ وقتی دچار بخت برگشتگی می شود نان چوپان را می خورد/ این ضرب المثل رفتار کسی را نشان میده که حتی به ولی نعمت خود ( چوپان ) هم رحم نمی کند.
ضرب المثل بروجردی :
ا دبه دو به ، مه د دبه دو بی
از دبه دوغ بده
مگر در دبه دوغ بود
ا دبه دو به ، مه د دبه دو بی
از دبه دوغ بده
مگر در دبه دوغ بود
کرجلک