گوگرد ( به انگلیسی: Sulfur ) در
جدول تناوبی در سمت چپ کلر، زیر
اکسیژن و بالای سلنیم جای گرفته است و
نماد شیمیایی آن S و
عدد اتمی آن ۱۶ است. [ ۲] اکتشاف این عنصر به
پیش از تاریخ بازمی گردد. [ ۳] [ ۴]
گوگرد یک نافلز بدبو، بدمزه[ ۵] و چند ظرفیتی است که به وفور به شکل بلورهای زرد رنگ یافت می شود. گوگرد از بین برنده کک است و برای کود و کشاورزی مفید است. گوگرد عنصری مهم برای همهٔ موجودات زنده است؛ برای نمونه می توان به حضور گوگرد در ساختار آمینواسیدها و پروتئینها اشاره کرد. این عنصر به صورت اولیه در کودها استفاده می شود؛ ولی به صورت گسترده تر در باروت، ملیّن ها، کبریت ها و حشره کش ها نیز به کار گرفته می شود.
گوگرد یکی از عناصر مهم برای گیاه است و بعد از ازت، فسفر و پتاسیم چهارمین عنصر ضروری گیاه به شمار می آید. گوگرد در ساختار پروتئین های گیاه شرکت دارد و برای عملکرد آنزیم ها اهمیت فراوانی دارد. گوگرد در گیاهان به صورت سولفات جذب می شود و این سولفات در ساختمان دو آمینواسید مهم متیونین و سیستئین وجود دارد.
گوگرد که نام
انگلیسی آن Sulphur می باشد از زمان های باستان شناخته شده بود. [ ۶] این عنصر با نام Brimstone در اسفار پنجگانه کتاب مقدس آمده است. [ ۴] هومر نیز گوگرد حشره کش را در قرن ۹ قبل از میلاد ذکر کرده بود. در سال ۴۲۴ قبل از میلاد قبیله Bootier دیوارهای یک شهر را با سوزاندن مخلوطی از زغال و گوگرد سوزانیده و خراب کردند. در قرن ۱۲ در چین باروت که مخلوطی از نیترات پتاسیم ( KNO۳ ) کربن و گوگرد بود کشف شد.
کیمیاگران اولیه برای گوگرد نماد مثلثی که در بالای یک خط قرار داشت در نظر گرفته بودند. این کیمیاگران از روی تجربه می دانستند که عنصر جیوه می تواند با گوگرد ترکیب شود. [ ۳]
سوگند یا سئوکند یا سائوکنتا ( اوستایی ) در اصل به معنای گوگرد بوده است. در دوران گذشته یکی از روش های نهایی اثبات اتهام یا برائت متهمان، خوراندن آب گوگرد به آنان بوده است. چنانچه متهم بعد از خوردن گوگرد یا همان سوگند زنده می ماند، حکم به برائت وی می دادند. اصطلاح سوگند خوردن که تأکید شخص بر صحت گفته هایش است، در اصل از همین آیین گرفته شده است. [ ۷]
در اواخر دهه ۱۷۷۰ آنتوان لاووازیه توانست مجامع علمی را متقاعد کند که گوگرد یک عنصر است و نه یک ترکیب. [ ۸]