گنج نامه

دو لوح سنگی بر بدنۀ کوه الوند در همدان، که هر یک دو متر بلندی دارند. این کتیبه ها به خط میخی در سه ستون، و به سه زبان فارسی باستان، عیلامی، و بابلی، در باب پرستش اهورامزدا، و با ذکر نام پادشاهان هخامنشی، داریوش و خشایارشا، نگاشته شده است. ترجمۀ متن یکی از این دو کتیبه چنین است: «خدای بزرگ، اهورامزدا، که بزرگ ترین خدایان است که این زمین را آفرید، که آن آسمان را آفرید، که مردم را خلق کرد، که به مردم شادی داد، که خشایارشا را پادشاه کرد، یگانه از میان شاهان بسیار، یگانه فرمانروا از میان فرمانروایان بی شمار. من خشایارشا، شاه بزرگ، شاه شاهان، شاه کشورهایی که مردم بسیار دارد، شاه این سرزمین بزرگ دوردست پهناور، پسر داریوش، شاه هخامنشی».