گفتارهایی در باب ده کتاب نخست تیتوس لیویوس ( به ایتالیایی: Discorsi sopra la prima Deca di Tito Livio ) یا به اختصار گفتارها، کتابی است که به دست نیکولو ماکیاولی، فیلسوف و نظریه پرداز سیاسی ایتالیایی، در ۱۵۲۷ نگاشته شد اما در سال ۱۵۳۱، یعنی چهار سال پس از مرگ مؤلف و به همت برناردو جونتی برای نخستین بار و با دریافت امتیازی ویژه از سوی پاپ منتشر گردید.
... [مشاهده متن کامل]
این گفتارها، چنان که از نامشان پیداست، حاشیه ها و تفاسیری بر ده جلدِ نخستِ کتابِ از پیدایش روم، اثر تیتوس لیویوس، هستند که می خواهند برپایهٔ درس های تاریخ روم باستان پایه های یک نظریهٔ سیاسی مدرن را پی افکنند. با وجود مسلم بودن اهمیت کتاب گفتارها، شهرت این اثر نتوانسته است با شهرت جهانی کتاب شهریار برابری کند، و برای همین کتاب گفتارها کمتر مورد بررسی قرار گرفته است و هرجا نام «ماکیاولی» به میان می آید، کتاب شهریار به خاطر می آید. افزون بر این، گفتنی است که ماکیاولی کتاب شهریار را با شتابزدگی نوشته است ولی گفتارها را پس از سه سال کار منظم و جدی نوشته و کوشیده است تا در این کتاب به پرسش هایی که در کتاب شهریار مطرح کرده بود پاسخ بدهد. با این وصف، کتاب گفتارها در مرکز تعلیمات سیاسی ماکیاولی قرار دارد و شهریار در مرتبه ای پایین تر از کتاب گفتارهاست. پژوهندگان زندگی و آثار ماکیاولی برآنند که درک کامل عقاید او بدون خواندن دو کتاب وی، گفتارها و شهریار، امکان پذیر نیست. می گویند که تفاوت عمده ی این دو کتاب در اینست که ماکیاولی در گفتارها «آنچه باید باشد» را و در شهریار «آنچه هست» را بیان می کند. گفتارها اصولی را بیان می کند که جمهوری ها باید سرمشق قرار دهند، شهریار با شاهزاده نشین ها ( ایالاتی که یک دوک آنان را اداره می کند ) سروکار دارد. از مقایسه ی این دو کتاب خواننده به این نتیجه می رسد که ماکیاولی جمهوری خواهی مؤمن بوده و علاقه ای به استبداد نداشته و نوع مختلط حکومت سلطنتی و توده ای را بهترین نوع حکومت می دانسته و ایمان داشته که هیچ حکمرانی بدون پشتیبانی ملت خود در امان نیست. به عقیده ی وی باثبات ترین دولت ها آن هایی هستند که به دست شهریارانی اداره می شوند که محدودیت های قانون اساسی بر کارشان حکومت می کند. به نظر ماکیاولی قضاوت مردم صحیح است. حکومت کمال مطلوب او جمهوری روم باستان بود که در این کتاب مکرر از آن یاد می کند؛ و او در این کتاب ساختارها و نهادهای سیاسی و قوانین مذهبی و قواعد جنگی و شخصیت بنیان گذاران و قانونگذاران این جمهوری را تشریح می کند و از قانونگذاران عصر جدید می خواهد آثار سیاسی روم قدیم را مورد توجه قرار دهند تا بهتر بتوانند اصول دولت جدید را دریابند.
... [مشاهده متن کامل]
این گفتارها، چنان که از نامشان پیداست، حاشیه ها و تفاسیری بر ده جلدِ نخستِ کتابِ از پیدایش روم، اثر تیتوس لیویوس، هستند که می خواهند برپایهٔ درس های تاریخ روم باستان پایه های یک نظریهٔ سیاسی مدرن را پی افکنند. با وجود مسلم بودن اهمیت کتاب گفتارها، شهرت این اثر نتوانسته است با شهرت جهانی کتاب شهریار برابری کند، و برای همین کتاب گفتارها کمتر مورد بررسی قرار گرفته است و هرجا نام «ماکیاولی» به میان می آید، کتاب شهریار به خاطر می آید. افزون بر این، گفتنی است که ماکیاولی کتاب شهریار را با شتابزدگی نوشته است ولی گفتارها را پس از سه سال کار منظم و جدی نوشته و کوشیده است تا در این کتاب به پرسش هایی که در کتاب شهریار مطرح کرده بود پاسخ بدهد. با این وصف، کتاب گفتارها در مرکز تعلیمات سیاسی ماکیاولی قرار دارد و شهریار در مرتبه ای پایین تر از کتاب گفتارهاست. پژوهندگان زندگی و آثار ماکیاولی برآنند که درک کامل عقاید او بدون خواندن دو کتاب وی، گفتارها و شهریار، امکان پذیر نیست. می گویند که تفاوت عمده ی این دو کتاب در اینست که ماکیاولی در گفتارها «آنچه باید باشد» را و در شهریار «آنچه هست» را بیان می کند. گفتارها اصولی را بیان می کند که جمهوری ها باید سرمشق قرار دهند، شهریار با شاهزاده نشین ها ( ایالاتی که یک دوک آنان را اداره می کند ) سروکار دارد. از مقایسه ی این دو کتاب خواننده به این نتیجه می رسد که ماکیاولی جمهوری خواهی مؤمن بوده و علاقه ای به استبداد نداشته و نوع مختلط حکومت سلطنتی و توده ای را بهترین نوع حکومت می دانسته و ایمان داشته که هیچ حکمرانی بدون پشتیبانی ملت خود در امان نیست. به عقیده ی وی باثبات ترین دولت ها آن هایی هستند که به دست شهریارانی اداره می شوند که محدودیت های قانون اساسی بر کارشان حکومت می کند. به نظر ماکیاولی قضاوت مردم صحیح است. حکومت کمال مطلوب او جمهوری روم باستان بود که در این کتاب مکرر از آن یاد می کند؛ و او در این کتاب ساختارها و نهادهای سیاسی و قوانین مذهبی و قواعد جنگی و شخصیت بنیان گذاران و قانونگذاران این جمهوری را تشریح می کند و از قانونگذاران عصر جدید می خواهد آثار سیاسی روم قدیم را مورد توجه قرار دهند تا بهتر بتوانند اصول دولت جدید را دریابند.
