گزِ بُرخوار شهری در بخش مرکزی شهرستان شاهین شهر و میمه در استان اصفهان ایران است. [ ۲]
شهر تاریخی گز در دشت نسبتاً مسطحی قرار گرفته که فاقد عوارض طبیعی است. این شهر به فاصله ۱۸ کیلومتری شمال اصفهان قرار دارد.
از نظر آب و هوایی دارای آب و هوای نیمه صحرایی و از لحاظ اقلیم شناسی جزء اقلیم نیمه بیابانی خفیف به شمار می رود. بارندگی آن کمتر از شهر اصفهان و تبخیر آن زیادتر است. خاک های منطقه عموماً از جنس رس با چسبندگی نسبتاً زیاد با کمی شن و ماسه است.
قدمت و کهن سالی گز به بیش از دوهزار سال پیش می رسد. بافت این شهر قدیمی بوده و به صورت سنتی بنا گردیده است ولی در سال های اخیر تغییراتی یافته و سبک جدید معماری در آن متداول شده است. حمدلله مستوفی در کتاب نزهه القلوب می نویسد: «بهمن بن اسفندیار در این ده آتشکده ای ساخته است. » این آتشکده گویا بعد از حمله اعراب به ایران و نفوذ اسلام در این شهر به مسجد تبدیل شده است. [ ۳] گزبرخوار با دارا بودن تپه باستانی باقی مانده از دوران اشکانیان، قدیمی ترین سند باستان شناسی و گور خمره را در خود دارد. [ نیازمند منبع]
گویش و زبان گزبرخوار گویش گزی، فرس قدیم به صورت قسمتی از زبان های چهارگانه پهلوی یا پهله ای ( شهری ) ، ولایتی ( روستایی ) ، بتری ( بریده و کوتاه ) و دری که مربوط به بیان و دشت و دره و صحرا بوده است. این زبان به تدریج از قرن یازدهم هجری به بعد تحت تأثیر زبان و خط فارسی قرار گرفته و تغییر یافته است ولی در حال حاضر، زبان مزبور یک زبان قدیمی و اصیل محسوب می گردد و از نظر نوشتار بدون خط و از الفبای فارسی و عربی و اعراب آن ها کارایی گرفته و می گیرد و به دلیل همانندی هایی که در برخی واژه ها با گویش زبان آلمانی و بعضی نواحی اروپا و حتی یونان داشته است، مورد تحقیق و بررسی متخصصین و فرهنگ شناسان آلمانی نظیر «ویلهلم آیلرس» ( ۱۹۸۹–۱۹۰۶ م ) قرارگرفته است. به طوری که نامبرده، هنگامی که در موسسّهٔ باستان شناسی آلمان در اصفهان بود ( ۱۳۲۰–۱۳۱۵ هـ. ش ) و سپس در دههٔ ۱۳۴۰ خورشیدی به ضبط زبان گزی همّت گماشت. وی حاصل این گردآوری را با کمک اولریش شاپکا در دو جلد نفیس در آلمان و با عنوان «Westiranische Mundarten aus der Sammlung Wilhelm Eilers» ( گویش های ایران باختری از گردایه های ویلهلم آیلرس ) منتشر کرد. [ ۴]
این زبان در تاریخ ۳۰ بهمن ۱۳۹۶ در فهرست آثار میراث ناملموس کشور با شماره ۱۵۳۰ و با نام «گویش گزی» ثبت گردید. دیوان درویش عباس گزی به زبان محلی گزبرخوار به جا مانده و به چاپ رسیده است. این کتاب شامل حدود ۴۰۰ غزل است[ ۵]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفشهر تاریخی گز در دشت نسبتاً مسطحی قرار گرفته که فاقد عوارض طبیعی است. این شهر به فاصله ۱۸ کیلومتری شمال اصفهان قرار دارد.
از نظر آب و هوایی دارای آب و هوای نیمه صحرایی و از لحاظ اقلیم شناسی جزء اقلیم نیمه بیابانی خفیف به شمار می رود. بارندگی آن کمتر از شهر اصفهان و تبخیر آن زیادتر است. خاک های منطقه عموماً از جنس رس با چسبندگی نسبتاً زیاد با کمی شن و ماسه است.
قدمت و کهن سالی گز به بیش از دوهزار سال پیش می رسد. بافت این شهر قدیمی بوده و به صورت سنتی بنا گردیده است ولی در سال های اخیر تغییراتی یافته و سبک جدید معماری در آن متداول شده است. حمدلله مستوفی در کتاب نزهه القلوب می نویسد: «بهمن بن اسفندیار در این ده آتشکده ای ساخته است. » این آتشکده گویا بعد از حمله اعراب به ایران و نفوذ اسلام در این شهر به مسجد تبدیل شده است. [ ۳] گزبرخوار با دارا بودن تپه باستانی باقی مانده از دوران اشکانیان، قدیمی ترین سند باستان شناسی و گور خمره را در خود دارد. [ نیازمند منبع]
گویش و زبان گزبرخوار گویش گزی، فرس قدیم به صورت قسمتی از زبان های چهارگانه پهلوی یا پهله ای ( شهری ) ، ولایتی ( روستایی ) ، بتری ( بریده و کوتاه ) و دری که مربوط به بیان و دشت و دره و صحرا بوده است. این زبان به تدریج از قرن یازدهم هجری به بعد تحت تأثیر زبان و خط فارسی قرار گرفته و تغییر یافته است ولی در حال حاضر، زبان مزبور یک زبان قدیمی و اصیل محسوب می گردد و از نظر نوشتار بدون خط و از الفبای فارسی و عربی و اعراب آن ها کارایی گرفته و می گیرد و به دلیل همانندی هایی که در برخی واژه ها با گویش زبان آلمانی و بعضی نواحی اروپا و حتی یونان داشته است، مورد تحقیق و بررسی متخصصین و فرهنگ شناسان آلمانی نظیر «ویلهلم آیلرس» ( ۱۹۸۹–۱۹۰۶ م ) قرارگرفته است. به طوری که نامبرده، هنگامی که در موسسّهٔ باستان شناسی آلمان در اصفهان بود ( ۱۳۲۰–۱۳۱۵ هـ. ش ) و سپس در دههٔ ۱۳۴۰ خورشیدی به ضبط زبان گزی همّت گماشت. وی حاصل این گردآوری را با کمک اولریش شاپکا در دو جلد نفیس در آلمان و با عنوان «Westiranische Mundarten aus der Sammlung Wilhelm Eilers» ( گویش های ایران باختری از گردایه های ویلهلم آیلرس ) منتشر کرد. [ ۴]
این زبان در تاریخ ۳۰ بهمن ۱۳۹۶ در فهرست آثار میراث ناملموس کشور با شماره ۱۵۳۰ و با نام «گویش گزی» ثبت گردید. دیوان درویش عباس گزی به زبان محلی گزبرخوار به جا مانده و به چاپ رسیده است. این کتاب شامل حدود ۴۰۰ غزل است[ ۵]
wiki: گزبرخوار