گریز زدن

[ویکی اهل البیت] این صفحه مدخلی از کتاب فرهنگ عاشورا است
گریز زدن: گفتاری را منتهی به موضوع دیگر کردن، مطلبی را به مطلب دیگر پیوستن با تناسب، چنان که روضه خوانان از حکایتی به واقعه کربلا یا یکی از شهدا روند.
واعظان و روضه خوانان، به تناسب بحث و گفتاری که دارند، مرثیه خاصی از کربلا را می خوانند یا به مصیبت خاصی از مصائب چهارده معصوم می پردازند. مثلا اگر موضوع سخن درباره جوان یا کودک باشد، مصیبت علی اکبر یا علی اصغر را می خوانند و از مراسم دفن باشکوه کسی، به بی غسل و بی کفن و دفن ماندن پیکر سیدالشهدا در کربلا منتقل می شوند.
این انتقال از موضوع یا حادثه خاص به واقعه کربلا و امام حسین علیه السلام یا یکی دیگراز شهدا «گریز زدن » نام دارد. در حرکت های حماسی و انقلابی نیز به صورتی دیگر گریز به صحرای کربلا زده می شود و یاد آن حادثه، سرمایه الهام می گردد. «به خاطر نشر شهادت و فلسفه شهیدان است که شیعه، به بهانه مرگ برادر و عمو و دایی و پسر خاله و پسرعمه... یاران و خویشاوندان را گرد می کرده و یکباره به کربلا گریز می زده اند و از حسین و شهیدان شیعه می گفته اند».
جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، نشر معروف.