گره ترکی

گره ترکی یا گره متقارن یک شیوه بافت قالی در فرش های ایرانی است. کارشناسان معتقدند که این نوع گره محکم ترین روش گره بافت فرش است. این گره بر خلاف نامش، ریشه در فرهنگ و هنر کهن ایرانی دارد و ارتباطی با مردم تُرک ندارد؛ استفاده از این سبک در بسیاری از مناطق ایران مانند بختیاری، کرمان، کردستان و اصفهان و همچنین بافته شدن فرش ۲۵۰۰ ساله ایرانی پازیریک با این گره گواهی بر ایرانی بودن این سبک است، از این رو این نام به اشتباه برای این گره رایج شده است. [ ۱]
به این صورت است که نخ از روی دو تار و از کنار آنها به عقب برده می شود و سپس از داخل تارها به جلو برگشته و محکم می شود.
این روش وقت زیادی می خواهد و مخصوص قالی های ریزبافت و نقشه های ظریف با رنگ های متنوع و خطوط نازک است. در این روش، امکان بی گره بافی یا جفت بافی ( که نوعی بی نظمی در بافت یا تقلب است ) وجود ندارد.
به همین دلیل، این قالی ها بعلاوه ظرافت بی اندازه، بسیار محکمند و به این سادگی ها نخ نما نمی شوند. از طرفی این گره آن قدر محکم است که می شود پرزهای فرش را چنان قیچی کرد که به کوتاهی مخمل شوند و با پا خوردن بیشتر، نقش ها و ظرافت گره ها بیشتر نمایان شود. به همین دلیل مشهور است که قالی کرمان که با گره ترکی بافته می شود هر چه پا بخورد نه تنها هیچ آسیبی نمی بیند بلکه مرغوب تر نیز می شود. فرش قم، تبریز، اصفهان و کرمان ترکی بافند؛ یعنی هم ظریف اند، هم بسیار زیبا و بسیار محکم و بادوامند و البته گران. اغلب فرش های دستباف، با گره های ترکی بافته می شوند.