گاو سیستانی نژادی نیمه وحشی از زیرگونه گاو کوهان دار ( نام علمی: Bos taurus indicus ) است[ ۱] که ظاهر آن با دیگر گاوها متفاوت می باشد. [ ۲] [ ۳]
از آن جهت که اسکلت این گاو در کوه های اسکاندیناوی یافت شده است، قدیمی ترین نژاد گاو جهان می باشد که با این تفاسیر می توان ادعای باستانی بودن این نژاد را مطرح نمود. [ ۴] [ ۵]
این گاو سال ها و حتی سده ها در منطقه سیستان به حیات خود ادامه داده است به گونه ای که آثار به دست آمده از حفاری ها و اکتشافات باستانی در شهر سوخته نشان می دهد که ۲۵۰۰ سال پیش از میلاد مسیح در این منطقه گاو سیستانی زیست می کرده است. گاو سیستانی از حدود ۵۰۰۰ سال پیش در منطقه اطراف دریاچه هامون می زیسته و همواره از آن برای کار کشاورزی، تولید شیر و گوشت استفاده می شده است. [ ۶] جمعیت این نژاد گاو اکنون که در معرض خطر انقراض قرار دارد. [ ۷]
دشت سیستان به دلیل خشکسالی در پرورش گاو سیستانی دچار مشکلات فراوانی شده است. با توجه به این که گاو سیستانی از نوع گوشتی می باشد و مقدار زیادی علوفه مصرف می کند، کشاورزان و دامداران به دلیل درآمد پایین ناشی از خشکسالی در تأمین علوفهٔ آن دچار مشکل هستند. ادامه دار بودن دوران خشکسالی و هزینه های بالای نگهداری و پرورش گاو سیستانی موجب ازبین رفتن تمایل دامداران و کشاورزان در پرواربندی این دام گردید. [ ۸]
تا پیش از شروع خشکسالی، بیش از ۱۳۰٬۰۰۰ رأس گاو سیستانی در منطقه موجود بود اما اکنون تنها ۲۳۰ رأس از این نوع دام در مرکز تحقیقات کشاورزی زهک وجود دارد که با توجه به کم بودن میزان اعتبارات، مشکلات زیادی در تأمین علوفهٔ گاوهای سیستانی های موجود در مرکز تحقیقات وجود دارد. [ ۹]
گاوهای نژاد سیستانی هیکل متوسط، سم های قوی و محکم، بدنی کشیده و قوس دار، کپل متوسط، سری کوچک با پیشانی پهن و برجسته و موهایی تا اندازه ای خشن دارند. داشتن غبغبی بلند و چین دار از خصوصیات بارز گاو سیستانی به شمار می رود. قسمت های خلفی و ران ها، به خصوص در گاوهای نر و پرواری بسیار پهن و بزرگ و دارای عضله بندی زیاد و مرغوبی است که به خصوصیات تیپ گاوهای گوشتی نزدیک است.
صفت بی شاخی در این نژاد غالب بوده و اغلب گاوهای نر و ماده فاقد شاخ یا دارای شاخ های کوتاه و لق هستند. رنگ غالب در این نژاد سیاه بوده اما رنگهای ابلق ( سیاه و سفید ) ، خاکستری، خرمایی و… نیز در بین این نژاد دیده می شود. به نظر دامداران محلی، رنگ ابلق و سیاه دارای اصالت بیشتری هستند.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفاز آن جهت که اسکلت این گاو در کوه های اسکاندیناوی یافت شده است، قدیمی ترین نژاد گاو جهان می باشد که با این تفاسیر می توان ادعای باستانی بودن این نژاد را مطرح نمود. [ ۴] [ ۵]
این گاو سال ها و حتی سده ها در منطقه سیستان به حیات خود ادامه داده است به گونه ای که آثار به دست آمده از حفاری ها و اکتشافات باستانی در شهر سوخته نشان می دهد که ۲۵۰۰ سال پیش از میلاد مسیح در این منطقه گاو سیستانی زیست می کرده است. گاو سیستانی از حدود ۵۰۰۰ سال پیش در منطقه اطراف دریاچه هامون می زیسته و همواره از آن برای کار کشاورزی، تولید شیر و گوشت استفاده می شده است. [ ۶] جمعیت این نژاد گاو اکنون که در معرض خطر انقراض قرار دارد. [ ۷]
دشت سیستان به دلیل خشکسالی در پرورش گاو سیستانی دچار مشکلات فراوانی شده است. با توجه به این که گاو سیستانی از نوع گوشتی می باشد و مقدار زیادی علوفه مصرف می کند، کشاورزان و دامداران به دلیل درآمد پایین ناشی از خشکسالی در تأمین علوفهٔ آن دچار مشکل هستند. ادامه دار بودن دوران خشکسالی و هزینه های بالای نگهداری و پرورش گاو سیستانی موجب ازبین رفتن تمایل دامداران و کشاورزان در پرواربندی این دام گردید. [ ۸]
تا پیش از شروع خشکسالی، بیش از ۱۳۰٬۰۰۰ رأس گاو سیستانی در منطقه موجود بود اما اکنون تنها ۲۳۰ رأس از این نوع دام در مرکز تحقیقات کشاورزی زهک وجود دارد که با توجه به کم بودن میزان اعتبارات، مشکلات زیادی در تأمین علوفهٔ گاوهای سیستانی های موجود در مرکز تحقیقات وجود دارد. [ ۹]
گاوهای نژاد سیستانی هیکل متوسط، سم های قوی و محکم، بدنی کشیده و قوس دار، کپل متوسط، سری کوچک با پیشانی پهن و برجسته و موهایی تا اندازه ای خشن دارند. داشتن غبغبی بلند و چین دار از خصوصیات بارز گاو سیستانی به شمار می رود. قسمت های خلفی و ران ها، به خصوص در گاوهای نر و پرواری بسیار پهن و بزرگ و دارای عضله بندی زیاد و مرغوبی است که به خصوصیات تیپ گاوهای گوشتی نزدیک است.
صفت بی شاخی در این نژاد غالب بوده و اغلب گاوهای نر و ماده فاقد شاخ یا دارای شاخ های کوتاه و لق هستند. رنگ غالب در این نژاد سیاه بوده اما رنگهای ابلق ( سیاه و سفید ) ، خاکستری، خرمایی و… نیز در بین این نژاد دیده می شود. به نظر دامداران محلی، رنگ ابلق و سیاه دارای اصالت بیشتری هستند.
wiki: گاو سیستانی