کیهان شناسی فیزیکی

کیهان شناسی فیزیکی ( به انگلیسی: Physical Cosmology ) شاخه ای از دانش فیزیک است که به مطالعه دانشگاهی و علمی سرآغاز، فرگشت، ساختار، دینامیک و سرانجام کیهان و همچنین قانون های طبیعی که بر آن حکم فرماست، می پردازد. [ ۱] این دانش در تکاپوی آن است که با اعمال قانون های فیزیکی بر کیهان که به صورت یک منظومه بسته فیزیکی در نظر گرفته می شود، تحول آن به صورت روابط ریاضی استخراج شود.
کیهان شناسی فیزیکی توسط رسته ای از دانشمندان همچون اخترشناسان، فیزیکدانان نظری و فیلسوفان دانشگاهی همچون متافیزیکدانان، فیلسوفان فیزیک و فیلسوفان فضازمان، مورد مطالعه قرارمی گیرد. کیهان شناسی نوین در تسخیر نظریه مهبانگ که سعی دارد ستاره شناسی رصدی را با فیزیک ذرات بیامیزد.
کیهان شناسی دانش بررسی ساختار کلان و تاریخ کیهان است. این دانش به ویژه به جستارهای مربوط به خاستگاه جهان می پردازد. گرچه واژه کیهان شناسی نسبتاً جدید است ( نخستین بار در ۱۷۳۰ توسط کریستیان ولف در کتاب Cosmologia Generalis به کاربرده شد ) ، ولی مطالعه جهان تاریخی دراز دارد و مورد توجه دانش، فلسفه و دین بوده است. از مطالعات مرتبط با کیهان شناسی می توان اشاره کرد به کیهان زایی که بر خاستگاه کیهان تمرکز دارد یا کیهان نگاری که نقشه ای از ویژگی های کلی کیهان را رسم می کند. کیهان شناسی با اخترشناسی مرتبط است، اما کیهان شناسی با کیهان به عنوان یک کل و اخترشناسی با اجرام آسمانی سر و کار دارند.
برای بررسی کیهان اصولی را به نام اصول کیهان شناسی فرض می کنند:
• جهان همگن است.
• جهان همسانگرد است.
• هیچ نقطه ای در جهان بر نقاط دیگر ارجح نیست.
بنا به شرایط اولیه و جزییاتی که در نظر گرفته می شود الگوهای متفاوتی برای سرآغاز و سرانجام کیهان پیشنهاد شده است.
الگوی کیهان شناختی که امروزه مورد پذیرش اکثریت جامعه علمی است به نظریه استاندارد کیهانشناسی مشهور است. آغاز زمان در نظریه استاندارد مدل مهبانگ است.