کین خواریه

دانشنامه آزاد فارسی

کین خواریِه
(یا: کین خوازیه) سومین شاخه از پادشاهی دودمان باوندی طبرستان که از ۶۳۵ تا ۷۵۰ق بر بخش هایی از طبرستان فرمانروایی کردند. پایه گذار این دودمان حسام الدوله اردشیر پسر شهریار کین خوار و خواهرزادۀ شمس الملوک و آخرین امیر شاخۀ دوم دودمان باوندی (حک: ۶۰۲ـ۶۰۶ق) است که ۲۹ سال پس از مرگ شمس الملوک با یاری گرفتن از مردم بار دیگر دولت کوچک باوندیان را در طبرستان به قدرت رساند. وی در حکومت دوازده سالۀ خود (حک: ۶۳۵ـ۶۴۷ق)، در اطاعت مغولان بود. حسام الدوله مرکز دولت باوندی را از ساری که در معرض تاخت و تاز مغولان بود به آمل برد و بسیاری از جاهایی که مهاجمان مغول ویران کرده بودند دوباره آباد کرد. هولاکوخان را در گرفتن دژ گرد کوه، نزدیک دامغان که از دژهای استوار اسماعیلیان نزاری در ایران بود، یاری دادند. در ۶۶۳ق شمس الملوک به دربار اباقاخان رفت، اما بی اعتنایی او به بزرگان دربار خان مغول و بدگویی آن ها از او سبب شد که اباقا دو سال وی را در اردویش نگه دارد و سرانجام به قتلش فرمان دهد. دربارۀ مدت فرمانروایی علاءالدوله علی که پس از کشته شدن شمس الملوک برجای او نشست بسیار اختلاف است، چنان که پاره ای منابع زمان حکومت او را تنها چهار ماه و پاره ای دیگر تا ده سال یاد کرده اند. اما برادرزاده اش تاج الدوله یزدگرد پسر شهریار حکومتی دیرپا داشت و تا ۶۹۸ق که درگذشت، سراسر مازندران تا تمیشه را زیر فرمان خود داشت. در ایام دولت او آمل به شهری آباد بدل گردید. او حدود ۷۰ مدرسه در آن شهر برآورد و سادات و ائمه از او مستمری می گرفتند. اما پسرش نصرالدوله (یا: نصیرالدوله) شهریار، اقتدار و اعتبار پدر را نداشت و تا ۷۱۴ق که درگذشت فرمان گزار مطیع ایلخانان ایران بود. حکومت چهارده سالۀ برادر و جانشین او رکن الدوله شاه کیخسرو (۷۱۴ـ۷۲۸ق) در کشاکش با مغولان گذشت. حکومت شش سالۀ شرف الملوک پسر کیخسرو در آرامش بود و گویا دورۀ دولت او در کدخدایی پیمت، از روستاهای رستمدار سپری شد. حکومت شانزده سالۀ فخرالدوله حسن پسر کیخسرو، دوره مبارزۀ قدرت میان باوندیان، کیایان جلال، میرقوام الدین مرعشی و افراسیاب چلاوی بود و در ۲۷ محرم ۷۵۰ق که فخرالدوله به زخم خنجر محمدکیا، پسر افراسیاب چلاوی، از پای درآمد، دولت دودمان باوندی برای همیشه برافتاد.

پیشنهاد کاربران

بپرس