کپسول بومن یا پوشینه بومن ( به انگلیسی: Bowman's capsule ) ، کپسول کروی شکلی ( قیفی شکلی ) که کلافک های ( گلومرول های یا همان شبکه های مویرگی گلومرولی ) کلیه را می پوشاند. هر نفرون ( گردیزه ) از کپسول بومن ( در ابتدای نفرون ) ، لوله پیچ خورده نزدیک، لوله ( قوس ) هنله، لوله پیچ خورده دور تشکیل شده است. کپسول بومن از دو لایه ( دیواره ) خارجی ( بیرونی ) و داخلی تشکیل شده است.
دیواره داخلی کپسول بومن از جنس بافت پوششی پودوسیت ( یاخته های پادار ، رشته های کوتاه و پا مانند ) تشکیل شده است . دیواره بیرونی کپسول بومن نیز از بافت پوششی سنگفرشی ساده ( یک لایه ) تشکیل گردیده است.
ما می دانیم منشا ادرار از خون است بنابراین ارتباط بین رگ های خونی و گردیزه ها از طریق شبکه های مویرگی برقرار می شود در ادامه نحوه شکل گیری، نقش و محل این شبکه های مویرگی را به تفضیل توضیح می دهیم :
به هر کلیه یک سرخرگ وارد می شود ( از طریق ناف کلیه ) سپس انشعابات آن از فضای بین هرم های کلیه عبور کرده تا به بخش قشری کلیه برسند ( حدود 80% نفرون ها در بخش قشری کلیه واقع اند ) . به هر نفرون ( گردیزه ) یک سرخرگ آوران ( انشعابی از سرخرگ کلیه ) وارد می شود.
سرخرگ آوران ( که خون روشن دارد ) وارد کپسول بومن شده در آن جا شبکه مویرگی گلومرولی ( شبکه مویرگی اول یا کلافک ) را می سازد. سپس سرخرگی به نام سرخرگ وابران از شبکه مویرگی گلومرولی خارج شده کپسول بومن را ترک می کند و با پیچیدن در اطراف لول های پیچ خورده نزدیک و دور و لوله هنله شبکه مویرگی دوم ( شبکه مویرگی دور لوله ای ) را می سازد . شبکه مویرگی گلومرولی کار تراوش مواد پلاسما در کپسول بومن و شبکه مویرگی دور لوله ای کار بازجذب مواد مفید و ترشح برخی مواد ( یون هیدروژن ، سم ها ، برخی داروها ) به نفرون ها را انجام می دهد . در پایان، سرخرگ وابرانی که شبکه مویرگی دور لوله ای ساخته بود ، به سیاهرگ های کوچکی تبدیل گردیده ( دارای خون تیره ) در نهایت سیاهرگ کلیوی را می سازند.
محل شبکه مویرگی گلومرولی : داخل کپسول بومن / نقش شبکه مویرگی گلومرولی : تراوش مواد پلاسما به داخل کپسول بومن / نوع مویرگ های شبکه مویرگی گلومرولی : مویرگ های منفذدار
محل شبکه مویرگی دور لوله ای : اطراف لوله های پیچ خورده نزدیک و دور و لوله هنله / نقش شبکه مویرگی دور لوله ای : ● باز جذب مواد مفید تراوش شده ● ترشح برخی مواد به نفرون ها ( مثل +H ، برخی داروها ، سم ها و. . . )
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفدیواره داخلی کپسول بومن از جنس بافت پوششی پودوسیت ( یاخته های پادار ، رشته های کوتاه و پا مانند ) تشکیل شده است . دیواره بیرونی کپسول بومن نیز از بافت پوششی سنگفرشی ساده ( یک لایه ) تشکیل گردیده است.
ما می دانیم منشا ادرار از خون است بنابراین ارتباط بین رگ های خونی و گردیزه ها از طریق شبکه های مویرگی برقرار می شود در ادامه نحوه شکل گیری، نقش و محل این شبکه های مویرگی را به تفضیل توضیح می دهیم :
به هر کلیه یک سرخرگ وارد می شود ( از طریق ناف کلیه ) سپس انشعابات آن از فضای بین هرم های کلیه عبور کرده تا به بخش قشری کلیه برسند ( حدود 80% نفرون ها در بخش قشری کلیه واقع اند ) . به هر نفرون ( گردیزه ) یک سرخرگ آوران ( انشعابی از سرخرگ کلیه ) وارد می شود.
سرخرگ آوران ( که خون روشن دارد ) وارد کپسول بومن شده در آن جا شبکه مویرگی گلومرولی ( شبکه مویرگی اول یا کلافک ) را می سازد. سپس سرخرگی به نام سرخرگ وابران از شبکه مویرگی گلومرولی خارج شده کپسول بومن را ترک می کند و با پیچیدن در اطراف لول های پیچ خورده نزدیک و دور و لوله هنله شبکه مویرگی دوم ( شبکه مویرگی دور لوله ای ) را می سازد . شبکه مویرگی گلومرولی کار تراوش مواد پلاسما در کپسول بومن و شبکه مویرگی دور لوله ای کار بازجذب مواد مفید و ترشح برخی مواد ( یون هیدروژن ، سم ها ، برخی داروها ) به نفرون ها را انجام می دهد . در پایان، سرخرگ وابرانی که شبکه مویرگی دور لوله ای ساخته بود ، به سیاهرگ های کوچکی تبدیل گردیده ( دارای خون تیره ) در نهایت سیاهرگ کلیوی را می سازند.
محل شبکه مویرگی گلومرولی : داخل کپسول بومن / نقش شبکه مویرگی گلومرولی : تراوش مواد پلاسما به داخل کپسول بومن / نوع مویرگ های شبکه مویرگی گلومرولی : مویرگ های منفذدار
محل شبکه مویرگی دور لوله ای : اطراف لوله های پیچ خورده نزدیک و دور و لوله هنله / نقش شبکه مویرگی دور لوله ای : ● باز جذب مواد مفید تراوش شده ● ترشح برخی مواد به نفرون ها ( مثل +H ، برخی داروها ، سم ها و. . . )
wiki: کپسول بومن