کوه زایی
/kuhzAyi/
لغت نامه دهخدا
فرهنگ فارسی
فرهنگستان زبان و ادب
دانشنامه آزاد فارسی
کوه زایی (orogenesis)
معنای اصلی و تحت اللفظی آن کوه سازی است، اما امروزه این واژه بیشتر برای اشاره به زمین ساخت کوه سازی، در مقابل کوه سازی براثر فرسایش، به کار می رود. کوه زایی براثر حرکات صفحات صلب سازندۀ پوستۀ زمین و بخش بالایی گوشته (← زمین ساخت صفحه ای) صورت می گیرد. وقتی دو صفحه در حاشیۀ مخرب سنگ ها با یکدیگر برخورد کنند، چین می خورند و بالا می آیند. در نتیجه، رشته کوه هایی مانند هیمالیا شکل می گیرد. فرآیندهای همراه با کوه زایی عبارت اند از گسلیدن و روراندگی (← گسل)، چین خوردگی، دگرگونی و ژرفاگرایی (← سنگ_نفوذی). بسیاری از عوارض توپوگرافی کوه ها، مانند چالگاه ها و دره های Uشکل، نتیجۀ فرآیندهای غیرکوه زایی مانند هوازدگی، فرسایش، و یخچالش اند. پدیدۀ هم ایستایی یا بالاآمدن به علت شناوریِ پوستۀ زمین نیز ممکن است بر ریخت نگاری کوه ها اثر بگذارد.
معنای اصلی و تحت اللفظی آن کوه سازی است، اما امروزه این واژه بیشتر برای اشاره به زمین ساخت کوه سازی، در مقابل کوه سازی براثر فرسایش، به کار می رود. کوه زایی براثر حرکات صفحات صلب سازندۀ پوستۀ زمین و بخش بالایی گوشته (← زمین ساخت صفحه ای) صورت می گیرد. وقتی دو صفحه در حاشیۀ مخرب سنگ ها با یکدیگر برخورد کنند، چین می خورند و بالا می آیند. در نتیجه، رشته کوه هایی مانند هیمالیا شکل می گیرد. فرآیندهای همراه با کوه زایی عبارت اند از گسلیدن و روراندگی (← گسل)، چین خوردگی، دگرگونی و ژرفاگرایی (← سنگ_نفوذی). بسیاری از عوارض توپوگرافی کوه ها، مانند چالگاه ها و دره های Uشکل، نتیجۀ فرآیندهای غیرکوه زایی مانند هوازدگی، فرسایش، و یخچالش اند. پدیدۀ هم ایستایی یا بالاآمدن به علت شناوریِ پوستۀ زمین نیز ممکن است بر ریخت نگاری کوه ها اثر بگذارد.
wikijoo: کوه_زایی
پیشنهاد کاربران
پیشنهادی ثبت نشده است. شما اولین نفر باشید