کورتیزول

دانشنامه عمومی

کورتیزول ( به انگلیسی: Cortisol ) معروفترین گلوکوکورتیکوئید بدن است که از بخش قشری غده فوق کلیوی که بر روی کلیه های چپ و راست قرار دارند ترشح می شود.
کورتیکواستروئیدها به استروئیدهایی گفته می شود که در بخش قشری غده فوق کلیوی ساخته می شوند. استروئیدها ترکیبات چربی با چهار حلقه کربنی هستند. کورتیکواستروئیدها به دو گروه عمده مینرالوکورتیکوئیدها ( mineralocorticoids ) مانند آلدوسترون و گلوکوکورتیکوئیدها ( glucocorticoids ) مانند کورتیزول ( ۲۱ کربنه ) تقسیم بندی می شوند.
گلوکوکورتیکوئیدها مانند کورتیزول نقش های مختلفی از جمله کاهش التهاب، تخفیف واکنش های ایمنی، تأثیر بر متابولیسم و افزایش قند خون در بدن دارند.
کورتیزول به وسیلهٔ هورمون آدرنوکورتیکوتروپیک ( ACTH ) ، تولید شده توسط هیپوفیز در پاسخ به استرس، سنتز می شود. مکانیسم اصلی آن این است که باعث افزایش قند خون یا هیپرگلیسمی می گردد. این افزایش با تحریک گلوکونئوژنز کبدی، با پشتیبانی اسیدهای آمینه حاصل از کاتابولیسم پروتئین، به ویژه در سطح عضلات اسکلتی، و چربی، در سطح بافت چربی ایجاد می گردد.
جایگزینی کورتیکواستروئیدها، کورتیکواستروئیدها از عرض غشای سلولی عبور کرده و با گیرنده های اختصاصی سیتوپلاسمی کمپلکس شده، وارد هسته سلول می شوند و به DNA ( کروماتین ) متصل و موجب تحریک روند رونویسی mRNA و به دنبال آن ساخت پروتئین های مختلف آنزیم های خاصی را تحریک می کندنشان داده شده است که وجود سطح بالا و طولانی مدت کورتیزول در جریان خون ( آنچنان که در استرس مزمن پیش می آید ) دارای تأثیرات منفی است، مانند: - اختلال در عملکرد شناختی - اختلال در عملکرد غده تیروئید - عدم تعادل میزان قند خون - کاهش تراکم استخوان - کاهش بافت عضلات - تضعیف سیستم دفاعی و واکنش های تحریکی بدن - افزایش چربی های شکمی که نسبت به تراکم چربی در سایر قسمت های بدن، بیشتر مشکل زاست. برخی از مشکلات سلامتی مربوط به افزایش چربی های شکمی عبارتند از حملات قلبی، ایجاد سطح بالای کلسترول بد ( LDL ) و سطح پایین کلسترول خوب ( HDL ) که خود به مشکلات سلامتی دیگری می انجامد.
این هورمون در بدن پاسخ به استرس و التهاب یا کاهش سطح گلوکوکورتیکوئید خون ترشح می شود. تنظیم ترشح آن با هورمون آزاد کننده کورتیکوتروپین ( CRH ) است که از هیپوتالاموس ترشح و موجب افزایش ترشح هورمون آدرنوکورتیکوتروپین ( ACTH ) از هیپوفیز می شود این هورمون موجب افزایش ترشح کورتیزول توسط غده فوق کلیوی می شود.
عکس کورتیزولعکس کورتیزول
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلف

دانشنامه آزاد فارسی

کورْتیزول (cortisol)
هورمون مترشح از غدد فوق کلیوی. این هورمون برای مقابله با تنش به بدن کمک می کند. در سپیده دم، مقدار کورتیزول در خون به بیشترینِ حد می رسد.

پیشنهاد کاربران

**کورتیزول** یکی از مهمترین هورمون های بدن است که نقش های حیاتی و گسترده ای در حفظ سلامت ایفا می کند. این هورمون توسط غدد فوق کلیوی ( آدرنال ) تولید می شود و به عنوان هورمون استرس شناخته می شود. ترشح کورتیزول معمولاً در پاسخ به استرس های جسمی یا روانی افزایش می یابد و بدن را برای مقابله با شرایط چالش برانگیز آماده می کند.
...
[مشاهده متن کامل]

یکی از وظایف اصلی کورتیزول، تنظیم متابولیسم است. این هورمون به بدن کمک می کند تا از منابع انرژی ( کربوهیدرات، چربی و پروتئین ) به طور مؤثر استفاده کند. در شرایط استرس، کورتیزول با افزایش قند خون، انرژی لازم برای مقابله با موقعیت های دشوار را فراهم می سازد. این کار با تحریک کبد برای تولید گلوکز بیشتر انجام می شود.
کورتیزول همچنین نقش مهمی در سرکوب سیستم ایمنی و کاهش التهاب دارد. به همین دلیل، داروهای کورتیکواستروئیدی ( مانند پردنیزولون ) که مشابه کورتیزول عمل می کنند، در درمان بیماری های التهابی و خودایمنی استفاده می شوند. البته، این خاصیت در صورت ترشح بیش از حد یا مصرف طولانی مدت داروهای کورتونی می تواند باعث تضعیف سیستم ایمنی و افزایش خطر عفونت شود.
تنظیم فشار خون نیز از دیگر تأثیرات کورتیزول است. این هورمون با افزایش حساسیت عروق به هورمون های دیگر مانند آدرنالین، به حفظ فشار خون کمک می کند. همچنین، کورتیزول در تنظیم چرخه خواب و بیداری نقش دارد و سطح آن در طول روز تغییر می کند؛ به طوری که صبح ها بیشترین مقدار و شب ها کمترین مقدار را دارد.
با وجود همه مزایا، افزایش مزمن سطح کورتیزول ( مانند استرس مداوم یا بیماری کوشینگ ) می تواند عوارض جدی به همراه داشته باشد. از جمله این عوارض می توان به افزایش وزن ( به ویژه در ناحیه شکم ) ، کاهش توده عضلانی، اختلال در خواب، اضطراب، افسردگی و تضعیف سیستم ایمنی اشاره کرد. برعکس، کاهش سطح کورتیزول ( مانند بیماری آدیسون ) نیز باعث خستگی مزمن، کاهش وزن، فشار خون پایین و ضعف عضلانی می شود.
ترشح کورتیزول توسط هورمون ACTH ( آدرنوکورتیکوتروپین ) که از غده هیپوفیز ترشح می شود، تنظیم می شود. هرگونه اختلال در این محور ( هیپوفیز - آدرنال ) می تواند منجر به مشکلات جدی در سطح کورتیزول شود.
در زندگی مدرن، استرس های روانی و محیطی می توانند باعث افزایش مزمن سطح کورتیزول شوند. به همین دلیل، مدیریت استرس از طریق ورزش، مدیتیشن، خواب کافی و تغذیه سالم برای حفظ تعادل این هورمون بسیار اهمیت دارد.
به طور خلاصه، کورتیزول هورمونی حیاتی است که در شرایط استرس به کمک بدن می آید، اما تعادل در ترشح آن برای حفظ سلامت ضروری است. افزایش یا کاهش غیرطبیعی آن می تواند سلامت جسمی و روانی را تحت تأثیر قرار دهد. آگاهی از نقش کورتیزول و راهکارهای کنترل آن می تواند به بهبود کیفیت زندگی کمک کند.

به هورمون استرس معروف است.
👈🏿 اختصار آزمایش ( سرم، پلاسما و شیمی عمومی ) : Cort 💎 واژه کامل : Cortisol ( plasma ) ⭐ معنی ( معادل ) : کورتیزول ( پلاسما )
✔️ محدوده طبیعی :
8 صبح:
170 - 635 nmol/L
( 6 - 23 μg/dL )
...
[مشاهده متن کامل]

4 بعدازظهر:
82 - 413 nmol/L
( 3 - 15 μg/dL )
8 شب:
کمتر از 50% of 08:00

بپرس