کلوا

کلوا نوعی نان شیرینی است که در شهرستان نهاوند از استان همدان پخته می شود. کلوا به عنوان نان شیرینی نهاوند، در سال 1399 هجری شمسی جزو آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. [ ۱] از آنجا که شیرینی آن به اندازه شیرینی های مرسوم نیست در زمره نان شیرینی قرار می گیرد. در شهرهای دیگر استان همدان و حتی استانهای همجوار نیز این نان شیرینی پخته می شود. در استان اراک این نان به نام فتیر ( فطیر ) معروف است. در خطه شمال و مازندران به آن کِلوا نون و تهن کلوا گفته می شود. در استان لرستان با همان نام کلوا شناخته می شود. مرسوم است مردم نهاوند پیش از عید نوروز و پیش از ماه مبارک رمضان، کلوا می پزند تا در آن روزهای سال نو و روزهایی که روزه می گیرند از این نان شیرینی تناول کنند. در روزگاران قدیم مرسوم بوده است تا این نان را برای تازه عروسان بفرستند.
مواد تشکیل دهنده این شیرینی عبارت است از آرد گندم، شکر، زعفران ( انتخابی ) ، کنجد ( برای رومال ) ، رازیانه ( انتخابی ) ، روغن ( یا روغن محلی ) ، زرده تخم مرغ، مایه خمیر ( یا مخمر نان ) ، و آب ( شیر ) که با مخلوط کردن آنها خمیری بدست می آید. خمیر بدست آمده را با دست یا دستگاه خمیرزنی ورز می دهند تا خمیر حالت کشسانی به خود بگیرد. با توجه به مقدار مایه خمیر و دمای محیط باید صبر کرد تا خمیر اصطلاحاً ور آید. خمیر ور آمده حجمی دوبرابر پیدا می کند و به دست نمی چسبد. بهتر است خمیر در دمای 26 درجه سانتیگراد، 8 ساعت استراحت کند تا آماده پخت شود. از خمیر ور آمده چانه گرفته می شود و سپس چانه ها را در ابعاد کوچک پهن می کنند. سپس آن را قنج ( تزئین ) می دهند و رومال می زنند. آنگاه در تنور یا فر آشپزی می گذارند تا پخته شود. [ ۲] [ ۳]
نسبت مواد تشکیل دهنده به این صورت است:
• آرد - یک کیلوگرم
• شکر 330 گرم - یک سوم وزن آرد
• روغن جامد یا حیوانی 170 گرم - یک ششم وزن آرد
• آب یاشیر 330 میلی لیتر - یک سوم وزن آرد
• رازیانه 25 گرم - کافی است در درون خمیر هر عدد کلوای پخته شده سه دانه رازیانه موجود باشد
• مایه خمیر 100 گرم - یک دهم وزن آرد
• رومال شامل زرده تخم مرغ، 2 قاشق غذا خوری شیر، کمی زعفران و کمی کنجد بدون پوست