کُلاژِن ( به انگلیسی: Collagen ) پروتئینی است که در محیط خارج از سلول های مختلف گونه های مختلف موجودات، وجود دارد. پروتئین کلاژن به صورت رشته های کلاژن مشاهده می شود. رشته های کلاژن در همه انواع بافت پیوندی بجز خون نیز وجود دارند، ولی به میزان متفاوت یافت می شوند. سنتز کلاژن به وسیله فیبروبلاست ها مشابه ساخت سایر پروتئین ها می باشد. سنتز کلاژن توسط سلول های استئوبلاست در استخوان، کندروبلاست در غضروف، ادونتوبلاست در دندان، سلول های ماهیچه صاف در دیواره رگ های خونی و سلول های اپی تلیال نیز انجام می گیرد. ترکیب اسید آمینه تشکیل دهنده کلاژن در بافت های مختلف دارای تفاوت های جزئی است. گلایسین بیشترین آمینو اسید موجود در آن است. [ ۱]
یک مولکول کلاژن از سه زنجیرهٔ پروتئینی تشکیل شده که به دور یک دیگر پیچ خورده اند. مولکول های کلاژن به گونه ای ویژه کنار یک دیگر آرایش می یابند و یک ریز رشته را می سازند. تعداد زیادی از این ریز رشته ها به دور یک دیگر می پیچند تا یک رشتهٔ کلاژن را بسازند. پیوندهای هیدروژنی بین این رشته ها توسط هیدروکسی پرولین و هیدروکسی لیزین شکل می گیرند.
کلاژن سخت ترین رشته بافت پیوندی است و با آنزیم کلاژناز ( حل کننده کلاژن ) از بین می رود ترمیم آن بسیار سخت است و به زمان طولانی نیاز دارد. چون یک پروتئین است در درون سلول ساخته شده و به بیرون از سلول تراوش می شود. فیبروبلاست مسئول ساختن اسید آمینه و سپس زنجیر پلی پپتید و مولکول پروکلاژن است. هر پروکلاژن در مدت پنج تا شش دقیقه ساخته شده و سپس به خارج از سلول حمل می شوند. پروکلاژن تحت اثر آنزیم پروکلاژن پپتیداز به تروپوکلاژن تبدیل می شود. تروپوکلاژن پلیمریزه شده کلاژن را می سازد. اسید هیالورونیک که از انواع ماده زمینه بی شکل است از پراکنده شدن بیهوده کلاژن در بین سلول ها جلوگیری می کنند.
دست کم 28 نوع کلاژن در انسان شناسایی شده اند که هر کدام در بافت خاصی وجود دارند. تنوع این کلاژن ها به دلیل تفاوت در ماهیت پلی پپتیدهای تشکیل دهنده آنهاست. از کنار هم قرار گرفتن مارپیچ های کلاژن رشته های کلاژن به وجود می آیند. نحوه قرار گرفتن مارپیچ ها طوری است که انتهای مولکول های مجاور روی هم قرار می گیرند. این نحوه قرارگیری باعث می شود که رشته های کلاژن قابلیت کشش زیادی داشته باشند. دستجات متراکم این رشته که در تاندون وجود دارند با قابلیت کشش خود می توانند نیروهای زیادی را تحمل کنند.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفیک مولکول کلاژن از سه زنجیرهٔ پروتئینی تشکیل شده که به دور یک دیگر پیچ خورده اند. مولکول های کلاژن به گونه ای ویژه کنار یک دیگر آرایش می یابند و یک ریز رشته را می سازند. تعداد زیادی از این ریز رشته ها به دور یک دیگر می پیچند تا یک رشتهٔ کلاژن را بسازند. پیوندهای هیدروژنی بین این رشته ها توسط هیدروکسی پرولین و هیدروکسی لیزین شکل می گیرند.
کلاژن سخت ترین رشته بافت پیوندی است و با آنزیم کلاژناز ( حل کننده کلاژن ) از بین می رود ترمیم آن بسیار سخت است و به زمان طولانی نیاز دارد. چون یک پروتئین است در درون سلول ساخته شده و به بیرون از سلول تراوش می شود. فیبروبلاست مسئول ساختن اسید آمینه و سپس زنجیر پلی پپتید و مولکول پروکلاژن است. هر پروکلاژن در مدت پنج تا شش دقیقه ساخته شده و سپس به خارج از سلول حمل می شوند. پروکلاژن تحت اثر آنزیم پروکلاژن پپتیداز به تروپوکلاژن تبدیل می شود. تروپوکلاژن پلیمریزه شده کلاژن را می سازد. اسید هیالورونیک که از انواع ماده زمینه بی شکل است از پراکنده شدن بیهوده کلاژن در بین سلول ها جلوگیری می کنند.
دست کم 28 نوع کلاژن در انسان شناسایی شده اند که هر کدام در بافت خاصی وجود دارند. تنوع این کلاژن ها به دلیل تفاوت در ماهیت پلی پپتیدهای تشکیل دهنده آنهاست. از کنار هم قرار گرفتن مارپیچ های کلاژن رشته های کلاژن به وجود می آیند. نحوه قرار گرفتن مارپیچ ها طوری است که انتهای مولکول های مجاور روی هم قرار می گیرند. این نحوه قرارگیری باعث می شود که رشته های کلاژن قابلیت کشش زیادی داشته باشند. دستجات متراکم این رشته که در تاندون وجود دارند با قابلیت کشش خود می توانند نیروهای زیادی را تحمل کنند.
wiki: کلاژن