کروم ( به انگلیسی: Chromium ) یک
عنصر شیمیایی با نماد Cr و
عدد اتمی ۲۴ است. این عنصر اولین عنصر در گروه ۶ است. کروم یک
فلز واسطه است که رنگی خاکستری، و سطحی براق داشته، و
سخت و شکننده است. [ ۳] کروم افزودنی اصلی در تولید
فولاد زنگ نزن است که باعث خاصیت ضد خوردگی آن می شود. همچنین کروم به عنوان فلزی که دارای خاصیت
جلاپذیری بالا بوده و در مقابل کدر شدن نیز مقاومت بسیار خوبی دارد از اهمیت فراوانی برخوردار است. کروم صیقل کاری شده تقریباً ۷۰٪ از
طیف مرئی و تقریباً ۹۰٪ از
نور مادون قرمز را منعکس می کند. [ ۴] نام این عنصر از کلمه
یونانی χρῶμα، chrōma به معنی رنگ گرفته شده است، [ ۵] زیرا بسیاری از ترکیبات کروم به شدت رنگی هستند.
آلیاژ فِروکروم به صورت تجاری از طریق واکنش های سیلیکوترمی یا آلومینوترمی
کرومیت تولید می شود و فلز کروم با فرآیندهای پخت ( roasting ) و سنگ شویی و سپس کاهش کربن و آلومینیوم تولید می شود. فلز کروم از نظر مقاومت در برابر خوردگی و سختی بالا از ارزش بالایی برخوردار است. یک پیشرفت عمده در تولید فولاد کشف این بود که می توان با افزودن کروم فلزی به فولاد آن را شدیداً در برابر خوردگی و تغییر رنگ مقاوم کرد و فولاد زنگ نزن تولید کرد. تولید فولاد زنگ نزن و
آبکاری کروم در کنار هم حدود ۸۵٪ از مصرف تجاری کروم را تشکیل می دهند.
بزرگ ترین تولیدکنندگان سنگ کروم در سال ۲۰۱۹ آفریقای جنوبی ( ۳۹٪ ) ، ترکیه ( ۲۳٪ ) ، قزاقستان ( ۱۵٪ ) و هند ( ۹٪ ) بوده اند، و ۱۴٪ باقی مانده مربوط به سایر کشورها است. [ ۶] ارزش بازار جهانی کروم در سال ۲۰۱۶ برابر ۱۳٫۰۷ میلیارد دلار بوده و پیش بینی می شود این مقدار در سال ۲۰۲۵ به ۱۶٫۵۵ میلیارد دلار برسد. [ ۷]
یوهان گوتلوب لمن در سال ۱۷۶۱ در کوه های اورال ماده معدنی نارنجی - قرمز رنگی پیدا کرد که نام آن را سرب قرمز سیبریایی نهاد. گرچه او به اشتباه آن را ترکیب سرب با آهن و سلنیوم انگاشت، آن ماده معدنی در حقیقت کرومات سرب ( PbCrO4 ) بود.
پیتر سیمون پالاس در سال ۱۷۷۰ این ماده معدنی سربی قرمزرنگ ( سرب قرمز سیبریایی ) را در همان مکانی که لمن قبلاً دیده بود، مشاهده کرد که خصوصیات مفید زیادی داشت. از جمله این خصوصیات کاربرد آن به عنوان رنگدانه در تولید رنگ بود که استفاده از این ویژگی به سرعت توسعه یافت. رنگ زرد درخشانی که از کروکوئیت ساخته شد به یک رنگ بسیار رایج تبدیل گشت.
کروم (خان). کروم ( بلغاری: Крум؛ یونانی: Κρούμος/Kroumos; انگلیسی: Krum; ۱ ژانویهٔ ۰۸۰۰ – ۱۳ آوریل ۸۱۴ ) خانِ
امپراتوری نخست بلغارستان بود.
حکمرانی کروم از مدتی پس از ۷۹۶ و قبل از ۸۰۳ میلادی شروع شد و تا زمان مرگ او در ۸۱۴ ادامه یافت. در طول سلطنت او سرزمین بلغارستان دو برابر شد و از میانه
دانوب تا
دنیپر و از
ادرنه تا
کوه های تاترا امتداد یافت. حکومت مقتدر کروم نظم و قانون را برای بلغارستان به ارمغان آورد و مقدمات توسعه دولت سازمان یافته را فراهم کرد. [ ۱] [ ۲]