کتابخانه اصفیه

[ویکی فقه] کتابخانه آصفیه. آصَفِیَّه، از کتابخانه های مهم و معتبر هند واقع در حیرآباد دکن است.
این کتابخانه در ۱۳۰۸ق/۱۸۹۱م در زمان میرمحبوب علی خان نظام نهم (۱۲۸۶-۱۳۲۹ق/۱۸۶۹-۱۶۱۱م) به کوشش سیدحسین بلگرامی و ملاعبدالقیّوم تأسیس شد. چندی بعد حکومت دکن آن را جزءِ تأسیسات دولتی قرار داد و مقررّی سالانه را آن تعیین کرد، و به منظور گسترش مجموعه کتابهای آن، اقدام به خرید کتابخانه های شخصی نمود.
اولین مدیر
اولین مدیر کتابخانه آصفیه، مولوی سیدعلی حیدر طباطبایی بود که پس از مرگ وی مولوی تصدق حسین سالیان دراز ریاست کتابخانه را به عهده گرفت و پس از او پسرش مولوی عباس حسین مدیر کتابخانه شد. تدوین فهرستی از گزیده کتابهای عربی و فارسی آصفیه به کوشش او و پسرش انجام پذیرفت. کتابخانه آصفیه پس از انقراض حکومت نظام شاهیّه دکن (آصف جاهیّه) (۱۱۳۷-۱۳۷۶ق/۱۷۲۴-۱۹۵۶م) کتابخانه مرکزی حیدرآباد نام گرفت. سپس مجموعه کتابهای آن به «کتابخانه دولتی نسخ شرقی» و «موسسه تحقیقاتی آندراپرادش» انتقال یافت.
دارای نسخ خطی متعدد
در این کتابخانه نسخ متعدد چاپی و خطی به زبانهای عربی، فارسی، اردو، انگلیسی و زبانهای محلی شبه قارّه موجود است. تعداد این کتاب ها در ۱۳۷۰ق/۱۹۵۰م تقریباً به ۷۶۰ «۷۶ جلد رسید که از این شمار ۴۲۸ «۱۴ جلد نسخه های خطی بود. در همین سال تعداد نسخ خطی فارسی و عربی آن به ۰۰۰ «۱۶ جلد و نسخه های خطی اردوی آن به حدود ۸۰۰ جلد رسید. علاوه برکمیت قابل توجه، کتابهای کتاخانه آصفیه از لحاظ تنوّع مضوعات نیز قابل توجه است. در فهرست آثار عربی فارسی آن مشخصات صد ها کتاب در فقه (مذاهب اهل سنت و مذهب شیعه امامیه )، کلام، حدیث، رجال، علوم قرآنی، ادبیات، فلسفه، منطق، تاریخ، جغرافیا، طب، ریاضیات، نجوم و... دیده می شود. گذشته از تعدّد و تنوّع کتاب ها، مجموعه آصفیّه، به سبب تفاست آثار گرد آمده، چه از لحاظ موضوع و چه از لحاظ تذهیب و خطاطی، از اهمیت و اعتبار خاصی برخوردار است.
دارای چندین کتاب نادر
...