کتاب النکاح

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] کتاب النکاح (للاراکی). "کتاب النکاح" تألیف حضرت آیت الله العظمی حاج شیخ محمد علی اراکی رساله ای است که در آن به مباحث نکاح به نحو مبسوط و استدلالی مطرح شده است. بنا بر نقل فرزند مؤلف از ایشان این مطالب با استفاده از بیانات مرحوم حاج شیخ عبد الکریم حائری یزدی نگاشته شده گر چه عنوان تقریرات ندارد.
حضرت آیت الله العظمی حاج شیخ محمد علی اراکی در ۲۴ جمادی الثانی ۱۳۱۲ ق. در اراک دیده به جهان گشود. وی پس از یادگیری خواندن و نوشتن، در نوجوانی وارد حوزه علمیه اراک شد و در درس استاد سید جعفر شیثی حضور یافت و مقدمات علوم اسلامی را از او فرا گرفت. دروس سطح حوزه را نزد آیة الله العظمی سید محمد تقی خوانساری به خوبی پشت سر گذراند. آیة الله اراکی هم زمان با تحصیل دوره سطح، در درس شرح منظومه آیة الله شیخ محمد باقر اراکی معروف به سلطان آبادی شرکت کرد و از دانش آن حکیم فرزانه خوشه ها چیدایشان سال ها در درس آیة الله العظمی آقا نور الدین اراکی و آیة الله العظمی شیخ عبدالکریم حائری یزدی شرکت کرد و از دانش و تقوای آن دو مرجع بزرگ تقلید شیعیان، بهره ها برد. آیة الله اراکی در این سالها با امام خمینی آشنا شد. آیة الله اراکی در پی دستگیری و تبعید امام به نجف ، همان سال به عراق و نجف رفت. آیة الله اراکی از آغاز نهضت امام خمینی در سال ۱۳۴۱، هماره به پشتیبانی از ایشان برآمدند، با این که بیش از ده سال از امام خمینی بزرگتر بودند. پس از پیروزی انقلاب اسلامی، از دولت و نظام جمهوری اسلامی حمایت کردند، و بعد از رحلت امام (ره) حمایت مراجع تقلید شیعه ، به ویژه آیة الله العظمی اراکی که حدود چهل سال از آیت الله خامنه ای بزرگتر بودند، امید دشمنان انقلاب اسلامی را به یأس مبدل ساخت.آیة الله اراکی در طول بیش از ۳۵ سال تدریس در حوزه علمیه قم، پیچیده ترین مباحث علمی را با گفتاری شیوا و بیانی رسا مطرح می کرد. از ویژگی های درس ایشان پرهیز از تکرار و زیاده گویی بود. کلام را گزیده و پر معنی ادا می کرد. اعتقادش بر این بود که طالب علم باید قبل از حضور در درس، مطالعه نماید. آیة الله اراکی پس از وفات آیة الله سید محمد تقی خوانساری( متوفای ۱۳۷۱) به درخواست شماری از شاگردان او، به تدریس خارج فقه و اصول پرداخت. بسیار از استادان برجسته حوزه علمیه قم و مسئولان نظام جمهوری اسلامی سال ها از محضر ایشان کسب فیض نمودند. مرجع بزرگ تقلید شیعیان در طول عمر پر برکت خویش، کتاب هایی نیز در علم فقه و اصول نوشت. سرانجام روح ملکوتی آیة الله العظمی اراکی مرجع تقلید شیعیان پس از یک قرن( تولد ۱۲۷۳ فوت ۱۳۷۳) تلاش برای هدایت مردم در ۲۳ آبان سال ۱۳۷۳ شمسی به ملکوت پیوست و پیکرش با تشییع با شکوه مردم قم در حرم حضرت معصومه علیها السلام به خاک سپرده شد. رضوان و رحمت خدا بر او باد.
درباره کتاب
در این کتاب مباحث نکاح به نحو مبسوط و استدلالی مطرح شده است. بنا بر نقل فرزند مؤلف از ایشان این مطالب با استفاده از بیانات مرحوم حاج شیخ عبد الکریم حائری یزدی نگاشته شده گر چه عنوان تقریرات ندارد.
مطالب کتاب
مهم ترین عناوین سرفصل ها عبارت اند از:نکاح دائم، حکم نظر به نامحرم، اولیاء عقد ، اسباب تحریم ، رضاع ، مصاهره ، تکمیل عدد، لعان ، کفر ، اشتراط کفو بودن، عقد موقت، نکاح معاطاتی، ارکان متعه ، توارث در متعه، عیوب موجب فسخ ، احکام مهر ، شرط ضمن عقد، تنازع در مهر و حضانت .
تاریخ تالیف و چاپ
...

[ویکی نور] کتاب النکاح (للاراکی). آیت الله شیخ محمد علی اراکی ره (م 1415 قمری)
در این کتاب مباحث نکاح به نحو مبسوط و استدلالی مطرح شده است. بنا بر نقل فرزند مؤلف از ایشان این مطالب با استفاده از بیانات مرحوم حاج شیخ عبد الکریم حائری یزدی نگاشته شده گر چه عنوان تقریرات ندارد.
مهم ترین عناوین سرفصل ها عبارت اند از:
نکاح دائم، حکم نظر به نامحرم، اولیاء عقد، اسباب تحریم، رضاع، مصاهره، تکمیل عدد، لعان، کفر، اشتراط کفو بودن، عقد موقت، نکاح معاطاتی، ارکان متعه، توارث در متعه، عیوب موجب فسخ، احکام مهر، شرط ضمن عقد، تنازع در مهر و حضانت.
تالیف کتاب در تاریخ 10 شعبان 1348 قمری پایان یافته و چاپ آن در سال 1377 شمسی توسط انتشارات نورنگار در شهر قم به انجام رسیده است.

[ویکی فقه] کتاب النکاح (للشیخ الانصاری). مؤلف این کتاب، شیخ اعظم شیخ مرتضی انصاری قدس سره بوده و این کتاب درباره مسائل نکاح می باشد.
این کتاب شامل سه رساله می باشد:
← رساله اول نکاح
این کتاب در سه رساله و به شکل کتابی مشتمل بر اکثر مباحث نکاح بر اساس کتاب ارشاد الاذهان به چاپ رسیده، مباحثی که بدانها پرداخته نشده و باقی مانده اند از این قرارند:محرمات نسبی، و تتمه باب سوم در اسباب تحریم و مقصد پنجم در لواحق، که مباحث قسمة و نفقة و احکام الاولاد است.در اینجا لازم می بینیم که به چند نکته اشاره کنیم:یک چنانچه گذشت رسالة دوم به نام رساله مصاهره مشهور گشته در حالی که موضوع مصاهره بخشی از آن را تشکیل می دهد و این رساله متضمن موضوعات دیگری نیز هست.دو برای ما روشن نگشته که آیا شیخ قدس سره تمام کتاب نکاح ارشاد را شرح کرده ولی به دست ما نرسیده و بخشی از آن گم شده، چنانچه گویی از نسخه اصلی اینگونه فهمیده می شود چرا که در میان آن مباحثی ناتمام و بریده یافت می شود مانند آنچه در پایان باب سوم از مقصد سوم است چرا که در آن از عقد و وطء صحبت می شود در حالی که آن دو در اسباب تحریمند.و پس از اتمام آن به بحث درباره بعضی فروعات یاد شده تحت عنوان «تتمة» میپردازد و برخی از آنها را رها می کند، اینجا به وضوح ناپدید شدن برخی اوراق را لمس می کنیم، شاید هم از قصد اینگونه نوشته باشند؟سه جناب شیخ قدس سره درباره رضاع حدود یک صفحه به خط خود نوشته سپس از آن دست کشیده و از نو نوشته اند و ما با حفظ امانت هر دو را در کتاب آورده ایم.
نسخه های مورد اعتماد
در تحقیق این کتاب رسائل سه گانه بر نسخه های زیر تکیه شده:یک- نسخه اصلی دست نوشته خود شیخ قدس سره:بیشترین اعتماد ما بر نسخه اصلی موجود در کتابخانه امام رضا علیه السّلام بود این نسخه در ضمن مجموعه ای محتوی مسائل وصایا و قضاء و دیگر مسائل به شماره (۱۱۱۲۷) بود، و آغاز و پایان رساله نکاح از صفحه (۳۶) تا (۸۳)، و رساله رضاع از (۸۴) تا (۱۰۳)، و مصاهرة از (۱۰۳) تا (۱۱۹) بود.رمز این نسخه حرف «ق» می باشد.رساله رضاع نسخه خطی دیگری نیز در کتابخانه امام رضا علیه السّلام داشت اما بر آن اعتماد نشد.دو- نسخه ای از مکاسب: نسخه دوم مورد اعتماد نسخه ای از مکاسب چاپ شده در سال (۱۳۰۵) بود این نسخه جدای از مکاسب شامل رسائل دیگری نیز بود که یکی از آنها همین رسائل سه گانه می باشد.رمز این نسخه حرف «ع» می باشد.سه- نسخه دیگری از مکاسب:این نسخه در سال (۱۳۲۵) در شهر اصفهان به چاپ رسیده و رساله های پیشین نیز به آن پیوست شده اند.رمز این نسخه حرف «ص» می باشد.چهار- نسخه سومی از مکاسب:این نسخه در سال (۱۳۷۵) در تبریز و همراه شرح شهیدی چاپ شده و در دو رساله رضاع و مصاهره از آن استفاده شده چه این که در این چاپ این دو رساله نیز ملحق شده اند.رمز این نسخه حرف «ش» می باشد.
مشاهده آنلاین کتاب
...

[ویکی نور] کتاب النکاح (للشیخ الانصاری). کتاب النکاح تألیف شیخ أعظم شیخ مرتضی أنصاری قدّس سرّه
این کتاب شامل سه رساله می باشد:
در این رساله از دو مقصد اول و دوم کتاب إرشاد الأذهان علاّمه حل‍ ی قدّس سرّه بحث می شود، در مقصد أوّل درباره أقسام نکاح: دائم و منقطع و نکاح إماء، و در مقصد دوم درباره صداق بحث می شود.
این رساله شرح کتاب إرشاد نیست، بلکه رساله ای است مستقل، اما به رساله نکاح ضمیمه شده تا به بخشی از مطلب أوّل از مقصد سوم، که متضمّن بحث درباره محرّمات نسبی و رضاعی است بپردازد.
این رساله به رساله مصاهره شهرت یافته در حالی که شرحی است برای این موضوعات:
ایشان از مقصد پنجم که لواحق نکاح است، و متضمّن مباحث: قسمة، و نفقة، و أحکام أولاد می شود بحث نکرده اند.

پیشنهاد کاربران

بپرس