کالری متر

گرماسنج یا کالُری مِتر ( به انگلیسی: Calorimeter ) دستگاهی است که برای گرماسنجی، اندازه گیری دمای واکنش های شیمیایی و تغییرات فیزیکی و همچنین ظرفیت گرمایی ویژه از آن استفاده می شود. ریشه واژه کالریمتر لغت لاتین کالر به معنی گرماست. کالریمترهای اسکن تفاضلی، کالریمترهای ایزوترمال ( هم دما ) ، کالریمترهای سنجش حجمی ( تیتراسیون ) و کالریمترهای افزایش دهنده آهنگ واکنش از معمول ترین انواع کالری مترها هستند. کالریمترهای ساده تنها متشکل از یک دماسنج متصل به ظرف فلزی پر از آب است که در بالای محفظه احتراق قرار دارد.
برای پیدا کردن آنتالپی تغییرات هر مول ماده A در واکنش با B، مایعات به داخل کالریمتر ریخته شده و دمای اولیه و پایانی ( پس از پایان واکنش ) را یادداشت می کنیم. ضرب تغییرات دما با جرم و ظرفیت گرمای ویژه مایع به ما میزان انرژی خارج شده در طول واکنش ( با فرض گرمازا بودن واکنش ) را می دهد. تقسیم تغییرات انرژی به تعداد مولها X که در واکنش حضور داشتند به ما تغییرات آنتالپی واکنش را می دهد. از این شیوه در آموزشهای اولیه آکادمیک برای توصیف تئوری گرماسنجی استفاده می شود. میزان گرمایی که توسط محفظه از بین می رود یا ظرفیت گرمای ترمومتر و محفظه آن را در نظر نمی گیرند. به علاوه، شئ ای که در داخل کالریمتر قرار می گیرد انتقال گرمای شی به کالریمتر و به مایع و گرمای جذب شده از کالریمتر و مایع برابر با گرمای داده شده از فلز است را نشان می دهد.
بمب گرماسنج وسیله ایی برای اندازه گیری مقدار انرژی آزاد شده از سوختن نمونه های مورد نظر است برای استفاده از این وسیله
• ۱ - نمونه ایی از مادهٔ واکنش دهنده با وزن مشخص درون فنجانک بمب قرار داده شده و سپس با گاز اکسیژن تحت فشار پر می شود
• ۲ - بمب در مقدار معینی آب که در که در یک مخزن عایق کاری شده قرار دارد گذاشته می شود در این مرحله دمای آغازین T 1 {\displaystyle T_{1}} یادداشت شده سپس با گرم کردن سسیم افروزش که داخل نمونه قرار دارد واکنش سوختن آغاز می شود گرمای حاصل از واکنش به وسیله گرماسنج و محتویات آن ( آب ) جذب می شود و پس از پایان واکنش دمای نهایی T 2 {\displaystyle T_{2}} را یادداشت می کنیم گرمای جذب یا آزاد شده توسط واکنش با رابطهٔ زیر به دست می آید
• Q= C t {\displaystyle C_{t}} ( T 2 {\displaystyle T_{2}} - T 1 {\displaystyle T_{1}} ) ۱
• C t {\displaystyle C_{t}} از رابطهٔ زیر به دست می آید
• C t {\displaystyle C_{t}} = C w {\displaystyle C_{w}} + C m {\displaystyle C_{m}}
• ظرفیت گرمایی ویژه آب= C w {\displaystyle C_{w}}
• ظرفیت گرمایی ویژه دستگاه= C m {\displaystyle C_{m}} [ ۱]