کافر ذمی

[ویکی شیعه] کافِر ذِمّی اهل کتابی که در کشور اسلامی زندگی می کند. احترام به قوانین جامعه اسلامی، همکاری نکردن با دشمن مسلمانان و پرداخت جزیه از وظایف او نسبت به جامعه شمرده شده است. جامعه اسلامی باید امنیت او را تامین کرده و مالکیتش را به رسمیت بشناسد و در مسائل قضایی به آیین خودش ارجاع دهد.
اهل کتابی که در جامعه اسلامی زندگی می کنند و تابعیت دولت اسلامی را پذیرفته و به قواعد شهروندی تن داده اند کافر ذمّی نامیده می شوند ذمّه به معنای تعهد و ضمانت است و ذمّی کافری است که به رعایت قوانین کشور اسلامی، تعهد سپرده و آنها را پذیرفته است. کافر ذمی یا از اهل کتاب (یهودیان و مسیحیان) است یا مشابه اهل کتاب یعنی کسانی که آسمانی بودن دین آنان مشکوک است، اما به دلیل برخی روایات، این عده نیز همانند اهل کتاب محسوب می شوند. زرتشتیان یا مجوسیان این دسته را تشکیل می دهند.
ذمه قراردادی است که میان دولت اسلامی حاکم و اهل کتاب منعقد می شود و بر اساس آن دو طرف توافق می کنند که اهل کتاب همچنان بر دین خود باقی بمانند و در عوض شرایط دولت اسلامی را بپذیرند. از جمله این شرایط می توان پرداخت جزیه را نام برد. همچنین دولت اسلامی متعهد می گردد که طرف دیگر قرارداد ذمه را در کنف حمایت خود بگیرد و از آن ها دفاع کند پس از انعقاد قرارداد، به اهل کتابی که ملتزم به رعایت شرایط قرارداد می شوند ذمی یا اهل ذمه گفته می شود. کلمة ذمه در لغت در معنای عهد و امان به کار می رو و کفاری که با دولت اسلامی عقد ذمه منعقد کرده اند ذمی خواند می شوند. در دوران معاصر با توجه به مفهوم حقوق شهروندی در قوانین کشورها، قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نسبت به قرارداد ذمه مسکوت است و اجرا نمی شود.