کاشی به قطعه سنگی مصنوعی گفته می شود که طول و عرض آن مختلف بوده و ضخامت آن چند میلی متر است، و یک روی آن دارای سطحی شیشه ای بوده و کاملاًّ صاف و صیقلی می باشد. کاشی، محصولاتی
سفالین و
سرامیکی است که در ساختمان کاربرد و اهمیت ویژه ای دارد مانند حمام ها، توالت ها، آشپزخانه ها و آب ریزگاه های عمومی و غیره. [ ۱] کاشی برای تزئینات داخل و خارج ساختمان و همچنین برای بهداشت و عایق
رطوبت به کار می رود.
واژه کاشی از نام شهر کاشان اقتباس شده که از اوایل دوران اسلامی به عنوان مرکز صنعت سفال سازی مشهور بود. [ ۲]
• نخستین مرحله انتخاب و آماده سازی مصالح آن می باشد. مصالح کاشی سازی
خاک رسی است که ۲۰ تا ۲۵ درصد آن سلیس می باشد. نخست مواد اضافی و زائد و دانه های
سنگ را از داخل آن جدا می کنند، بعد از شستشو و جدا کردن دانه های اضافی و یکنواخت نمودن
خاک آن را هوا می دهند، بعد آن را آسیاب می کنند تا به گرد یکنواختی تبدیل گردد. هر قدر خاک رس تهیه شده مرغوب تر باشد در به عمل آوردن خاک آن دقت بیشتری می شود. بعد فوراً آن را با
تسمه نقاله برای مراحل بعدی به سالن های دیگر منتقل می کنند.
• ساختن
گل :منظور از ساختن گل مخلوط کردن مصالح تهیه شده با آب است تا بدینوسیله خاصیت
پلاستیسیته در مخلوط ظاهر شده و امکان شکل دادن به آن میسر گردد. هنگام مخلوط شدن آب با خاک دقت می شود تا تمام ذرات خاک رس در مجاورت آب قرار گیرند. برای جلوگیری از تغییرحجم و پیچیدن قطعه در هنگام پختن مقداری
سنگ چخماق آسیاب شده به آن اضافه می کنند. برای جلوگیری از ایجاد رنگ قهوه ای تند که ممکن است در اثر وجود اکسیدهای آهن در خاک رس بعد از پخته شدن باشد حدود نیم درصد اکسید کرم به آن اضافه می نمایند.
• قالب گیری: پس از تأیید گل بوسیله آزمایشگاه از لحاظ نوع مصالح و پراکندگی، گل را قالب گیری می کنند. برای تهیه کاشی مرغوب قالب گیری در
خلأ انجام می گیرد. این عمل باعث توپر شدن و مقاومت بیشتر می شود. شکل دادن اغلب به وسیله فشار و
پرس صورت می گیرد، صفحات پرس دارای ویژگی هایی هستند که مانع چسبیدن خاک به صفحات پرس می گردد. مقدار آب موجود در گل باید به حدی باشد که به گل آن مقدار پلاستیسیته را بدهد که گل به راحتی در قالب شکل گرفته و جسمی تو پر به دست بیاید، همچنین مقدار آب طوری باشد که پس از پرس کاری و خارج شدن قطعه از قالب در اثر وزن خود تغییر شکل ندهد.
• خشک کردن: اگر قطعه به خوبی خشک نشود یا به سرعت خشک شود ترک می خورد یا می پیچد یا تغییر
حجم می دهد. اگر قطعه پس از خروج از پرس کاری با
حرارت خشک کنند یا در معرض هوای خشک و گرم قرار دهند سطح خارجی آن به سرعت خشک شده. برای خشک کردن قطعات مرغوب از
تونل هوای گرم استفاده می نمایند. برای جلوگیری از ترک برداشتن و چروک شدن و پیچش سطحی هوای ابتدای تونل کاملاً مانند هوای خارج است. در وسط تونل حرارت به حداکثر لازم می رسد و در این مرحله کلیه آب فیزیکی قطعه متصاعد شده و قطعه کاملاً خشک می گردد. در تمام طول تونل رطوبت و حرارت داخل تونل اندازه گیری می شود.
• پختن کاشی: کاشی در دو نوبت پخته می شود، بار اول قطعه
سفالی را پس از خشک شدن به کوره پخت می برند و اغلب از کوره های تونلی استفاده می شود. ابتدا حرارت را به تدریج تا ۱۰۰
درجه سانتیگراد می رسانند تا آب فیزیکی قطعه متصاعد گرددو به تدریج حرارت کوره بالا می برند و حدود ۲۵۰ درجه سانتیگراد کلیه رطوبت آن
تبخیر می شود و در حرارت ۴۵۰ الی ۶۰۰ درجه آب شیمیایی آن تبخیر می گردد و در حرارت ۸۰۰ درجه تمام مواد الی خاک رس از بین رفته و قطعه به مرحله شیشه ای شدن می رسد.
• لعاب دادن روی کاشی: پس از اینکه اولین مرحله پخت به اتمام رسید و قبل از آنکه قطعه کاملاً پخته شده و به مرحله شیشه ای شدن برسد قطعه را از کوره خارج می نمایندو روی آن لعاب می پاشند. اگر کاشی گل دار باشد قبل از لعاب پاشیدن گل های مخصوص که از جنس لعاب بوده روی قطعه می چسبانند بعد روی آن لعاب می پاشند سپس قطعات لعاب کاری شده را روی
واگن های مخصوص چیده و دوباره به کوره می برند و مرحله دوم پخت را انجام می دهند. لعاب روی سفال در اثر حرارت جاری شده و توی سوراخ های قطعه سفالی نفوذ کرده و با آن یکپارچه می شود. سپس کاشی ها درجه بندی می شوند و بعد از بسته بندی به بازار عرضه می شوند. [ ۳]
کاشی (ریاضی). در تئوری موزائیک کاری ( ریاضیات ) ، کاشی یکی از اشکال موزاییک کاری است. [ ۱]
موزاییک کاری یک صفحه به
فرش کردن آن صفحه توسط کروهی از اسکال متناهی گفته می شود.
می توان مجموعه های مختلفی از نمونه های اولیه را برای کاشی کاری انتخاب کرد: انتقال یا چرخاندن هر یک از نمونه های اولیه، مجموعه نامتناوب متمایزی را تولید می کند و لازم به استفاده از کاشی دیگری برای پوشش فضا نخواهیم داشت. در موزاییک کاری تک کاشیی تنها از یک نمونه کاشی استفاده کنیم.
کاشی را نامتناوب گوییم اگر نتوان هیچ کاشی کاری متناوبی با آن انجام داد. به طوری که تنها کاشی کاری نامتاوب را بتوان از آن ایجاد کرد. وجود چنین کاشی یکی از سوال های حل نشده شاخه ریاضیات می باشد.