کاریز زیبد یا قنات زیبد، کاریزی است در مرکز دهستان زیبد از توابع بخش کاخک شهرستان گناباد در استان خراسان رضوی.
از سال ۱۳۸۰ تا کنون سد خاکی زیبد که از بزرگ ترین سدهای شهرستان گناباد است ورودی آب نداشته و خشکسالی پیاپی تنگل دلنشین آن را به برهوتی غم انگیز تبدیل کرده است. از مجموع ۵۰۰ هکتار زمین زراعی و باغی زیبد تنها حدود ۱۵ هکتار باقی مانده که از دو قنات آبیاری می شود. یکی از این دو قنات زیبددر حال خشکیدن و دیگری که قنات اصلی زیبد است و میانگین آبدهی آن در شرایط طبیعی بیش از ۳۵ لیتر در ثانیه بوده هم اکنون با کمتر از سه لیتر رسیده است . این قنات دو هزار متر طول و دارای ۴۰ میله چاه است و دارای دو رشته است یکی رشته قلعه جنگ دوازده رخ و دیگری رشته زیر سد زیبد. . [ ۱] |http://www. zibad. ir%7C[ پیوند مرده]
زیبد یکی از اولین مناطق مسکونی در منطقه قهستان و گناباد است و مطابف شاهنامه جنگ دوازده رخ در آنجا روی داده است همچنین این روستا محل جنگ نیزک ترخان و سپاه یزدگرد سوم بوده است. قدمت کاریز زیبد حدود ۲۵۰۰ سال است.
زیبد دارای دو رشته قنات زنده است یکی کاریز ( شهاب ) و دیگری قنات زیبد. منبع آب این قنات داری دو شاخه است یک کانال به زیر بستر رودخانه و زیر سد و شاخه دیگر کانالی است که در عمق ۷۰ متری زمین در داخل قلعه جریان دارد. قدمت این قنات دقیقاً مشخص نیست اما عمر آن بیشتر از هزار و پانصد سال برآورد می شود. زیرا این روستا از دوره های هخامنشی هم مسکونی بوده است. دلیل آن نیز وجود قبرستان گبرها در کلاته شهاب و همچنین قبرهایی قلعه زیبد که به سوی غروب آفتاب قرار داشته اند. حدود ۳۰ سال قبل بطور تصادفی در کشتمان این روستا مجرای قناتی کهن پیدا شد که معلوم نیست مادر چاه و کانال اصلی آن کجا بوده و در چه دوره ای متروک شده است. از بخشی از این قنات کهنه برای فاضلاب حمام جدید استفاده کرده اند.
ساعت آبی ساعتی است که در ابتدا برای تعیین زمان استفاده آب قنات توسط سهامداران اختراع شد ولی بعدها برای تعیین بزرگترین روز سال - بزرگترین شب - طولانی ترین روز - روز برابری شب و روز و تعیین اوقات شرعی در دوره اسلامی بکار برده شد این ساعت قدمت دست کم ۲۵۰۰ سال دارد از ابتدای ساخت قنات گناباد مورد استفاده بوده است مدیریت این ساعت آبی توسط دستکم دو نفر در شبانه روز انجام می شده و دقیقه ها بر اساس تعداد پرآب شدن فنجان و با تعدای تشله یا سنگ گرد محاسبه می شده است تصویر مربوط به ساعت آبی قنات زیبدگناباد است که تا سال ۱۳۵۴ فعال بوده است؛ و سپس ساعت های جدید برای تقسیم سهام و حق آبه هر فرد بکار گرفته شده و این ساعت برای همیشه به موزه تاریخ سپرده شده است. هر فنجان قدیم معادل ۷ دقیقه به ساعت های فعلی بوده است.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفاز سال ۱۳۸۰ تا کنون سد خاکی زیبد که از بزرگ ترین سدهای شهرستان گناباد است ورودی آب نداشته و خشکسالی پیاپی تنگل دلنشین آن را به برهوتی غم انگیز تبدیل کرده است. از مجموع ۵۰۰ هکتار زمین زراعی و باغی زیبد تنها حدود ۱۵ هکتار باقی مانده که از دو قنات آبیاری می شود. یکی از این دو قنات زیبددر حال خشکیدن و دیگری که قنات اصلی زیبد است و میانگین آبدهی آن در شرایط طبیعی بیش از ۳۵ لیتر در ثانیه بوده هم اکنون با کمتر از سه لیتر رسیده است . این قنات دو هزار متر طول و دارای ۴۰ میله چاه است و دارای دو رشته است یکی رشته قلعه جنگ دوازده رخ و دیگری رشته زیر سد زیبد. . [ ۱] |http://www. zibad. ir%7C[ پیوند مرده]
زیبد یکی از اولین مناطق مسکونی در منطقه قهستان و گناباد است و مطابف شاهنامه جنگ دوازده رخ در آنجا روی داده است همچنین این روستا محل جنگ نیزک ترخان و سپاه یزدگرد سوم بوده است. قدمت کاریز زیبد حدود ۲۵۰۰ سال است.
زیبد دارای دو رشته قنات زنده است یکی کاریز ( شهاب ) و دیگری قنات زیبد. منبع آب این قنات داری دو شاخه است یک کانال به زیر بستر رودخانه و زیر سد و شاخه دیگر کانالی است که در عمق ۷۰ متری زمین در داخل قلعه جریان دارد. قدمت این قنات دقیقاً مشخص نیست اما عمر آن بیشتر از هزار و پانصد سال برآورد می شود. زیرا این روستا از دوره های هخامنشی هم مسکونی بوده است. دلیل آن نیز وجود قبرستان گبرها در کلاته شهاب و همچنین قبرهایی قلعه زیبد که به سوی غروب آفتاب قرار داشته اند. حدود ۳۰ سال قبل بطور تصادفی در کشتمان این روستا مجرای قناتی کهن پیدا شد که معلوم نیست مادر چاه و کانال اصلی آن کجا بوده و در چه دوره ای متروک شده است. از بخشی از این قنات کهنه برای فاضلاب حمام جدید استفاده کرده اند.
ساعت آبی ساعتی است که در ابتدا برای تعیین زمان استفاده آب قنات توسط سهامداران اختراع شد ولی بعدها برای تعیین بزرگترین روز سال - بزرگترین شب - طولانی ترین روز - روز برابری شب و روز و تعیین اوقات شرعی در دوره اسلامی بکار برده شد این ساعت قدمت دست کم ۲۵۰۰ سال دارد از ابتدای ساخت قنات گناباد مورد استفاده بوده است مدیریت این ساعت آبی توسط دستکم دو نفر در شبانه روز انجام می شده و دقیقه ها بر اساس تعداد پرآب شدن فنجان و با تعدای تشله یا سنگ گرد محاسبه می شده است تصویر مربوط به ساعت آبی قنات زیبدگناباد است که تا سال ۱۳۵۴ فعال بوده است؛ و سپس ساعت های جدید برای تقسیم سهام و حق آبه هر فرد بکار گرفته شده و این ساعت برای همیشه به موزه تاریخ سپرده شده است. هر فنجان قدیم معادل ۷ دقیقه به ساعت های فعلی بوده است.
wiki: کاریز زیبد