کاترین دوم

لغت نامه دهخدا

کاترین دوم. [ ت ِ ن ِ دُوْ وُ ] ( اِخ ) ملقب بکبیر. آلبرماله در تاریخ خود نویسد: «پطر سوم شش ماه پادشاهی کرد. زنی داشت به نام کاترین که بر حسب عدم تجانس فطری و به علت برتری فکر و هوشش پطر او را دوست نمیداشت و اهانت و خواری بسیار براو وارد میکرد و در ملاء عام او را نافهم و بی شعور خطاب میکرد و میگفت روزی کاترین را از نزد خود رانده و محبوبه روسی خویش را بمقام او ارتقاء خواهد داد ویکی از سفرای فرانسه راجع به محبوبه مذکوره نوشته است که «این زن به یکی از خدمتکاران مهمانخانه پست شباهت دارد». کاترین با چندتن از صاحبمنصبان مخصوصاًسه برادر موسوم به اُرلف همدست شده روز 9 ژوئیه 1762 م. صبح بسیار زودی که پطر از پطرزبورگ خارج و در یکی از قصور اطراف ساکن بود، افواج گارد را حرکت دادو به نیروی آنها خود را امپراطریس خواند. پطر که ناگهان چنین ضربت هولناکی خورد بکلی خود را باخته و مقاومت چندانی نکرد، از جائی که بود در کشتی نشسته رو به شهر سن پطرزبورک نهاد. چون میخواست قدم به خشکی گذارده وارد ارگ شود قراولی فریاد برآورد: «سیاهی کیستی ؟» پطر جواب داد: «امپراطور است » قراول گفت : «امپراطوری در کار نیست به دریا برگرد!» پطر اطاعت نمود. پس از آن به کاترین پیشنهاد کرد که سلطنت روسیه را تقسیم کنند، کاترین جوابی نداد و ( پطر ) مجبور شد استعفاء بدهد یا بقول فردریک دوم «مثل طفلی که او را بخوابگاه میفرستند» سر به زیر افکنده رو به بستر نهد، چهار روز بعد خبر مرگش منتشر شد و علت آن را قسمی از قولنج بواسیر که عوارض آن متوجه دماغ گردیده » ذکر کردند و در حقیقت اعوان کاترین او را زهر داده بودند.
کاترین دوم : کاترین دوم در سی وسه سالگی به پادشاهی رسید و سی و سه سال هم سلطنت راند ( 9 ژوئیه 1762 - 17 نوامبر 1796 ) هوشی سرشار و جسارت و عزمی بکمال و حرص و جاه طلبی فوق العاده داشت. در اوقاتی که ملکه الیزابت حیات داشت و کاترین زن ولیعهد بود به خیال سلطنت افتاد و بسفیر انگلستان چنین میگفت : «من مصمم شده ام یا بمیرم یا بسلطنت برسم » پس جد بلیغ میکرد که نسب آلمانیش را مستور داشته خود را محبوب القلوب روسها کند. عاقبت بمقصود نایل شد و این زن آلمانی از تمام ملکه های روسیه روسی تر گردید.
کاترین در زندگانی بسیار ساده بود، غالباً محض اینکه زن خدمتکار را صبح زوداز خواب بیدار نکند خود چراغ را روشن میساخت. هیچوقت از خاطر نمی برد که هنگام دخول به روسیه از خانم های درجه ادنی و مبتلا به فقر و فاقه بوده است و اظهار خضوع و فروتنی کامل میکرد، از این جهت ملازمانی که درخدمتش محرمیت داشتند بشوق هرچه تمامتر به او خدمت میکردند و فدائی او محسوب میشدند. کاترین معلومات کافیه داشت چون یکنفر زن فرانسوی بنام کاردِل او را تربیت کرده بود با ادبیات فرانسه مأنوس و به نویسندگان فرانسه عاشق بود. در لیاقت حکمرانی هم از هیچیک از معاصرین خود مثل فردریک دوم و ماری ترز و ژوزف دوم عقب نمیماند. گاهی در روز پانزده ساعت کار میکرد و در تمام مدت سلطنتش بقول یکی از شعرای روسیه «دیده بانی بود که هیچوقت عوض نمیشد» یعنی در کارها چنان مراقبت داشت که لمحه ای فارغ ازدیدبانی نمیگردید. در عزم و ثبات نظیر پطر کبیر بودو بعلاوه در خویشتن داری و وقار به حدی مهارت و قدرت داشت که زیردستان را نیز به احترام اوامر و تقلید حفاظ و وقار خود وادار میکرد. نومیدی و یأس در او راه نمی یافت و حتی در مقابل عظیمترین مخاطرات و سخت ترین شکست ها چنان ثبات و امیدی نشان میداد که اتباع مرددخود را هم دلیر و مصمم ساخته و نایل بفتح و فیروزی میکرد.بیشتر بخوانید ...

دانشنامه آزاد فارسی

کاتْرینِ (روسیه ۲) دوم (۱۷۲۹ـ۱۷۹۶)(Catherine II)
کاتْرینِ دوم
(مشهور به کاترین کبیر) امپراتریس آلمانی تبار روسیه. در اشتیتن، پروس (اکنون اسچتشین، استان) زاده شد. در ژوئن ۱۷۶۲، او به کمک گروهی از توطئه گران، به رهبری معشوقش به حکومت رسید. در دوران زمامداری وی، روسیه در حیات سیاسی و فرهنگی به مشارکتی کامل با اروپا دست یافت. کاترین دوم برای ایجاد و بالابردن قدرت دولت مرکزی، به تجدید سازمان ایالات پرداخت و در ۱۷۸۵ منشوری صادر کرد که در آن اشراف از مالیات و خدمت وظیفه معاف و مقام در آنان موروثی شد و روستائیان و اراضی شان تحت اختیار مطلق اشراف قرار می گرفت. او ساختار حکومتی امپراتوری روسیه و قوانین حاکم بر آن را تغییر داد، و بخشی از لهستان و شبه جزیرۀ کریمه را به خاک روسیه منضم ساخت. سرانجام در سن پترزبورگ درگذشت. حکومت کاترین کبیر مقارن با آغاز دورۀ قاجاریه در ایران بود.

پیشنهاد کاربران

بپرس