ژنتیک میکروبی

ژنتیک میکروبی ( به انگلیسی: Microbial genetics ) آمیخته ای از میکروبیولوژی و مهندسی ژنتیک است. در ژنتیک میکروبی، ژنتیکِ موجودات میکروسکوپی مورد مطالعه قرار می گیرند.
این موجودات شامل باکتری ها، آرکی ها، ویروس ها، برخی از پروتوزوئاها و قارچ ها است. [ ۱]
در ژنتیک میکروبی، ژنوتیپ سویه های میکروبی و فنوتیپ آنها ( که حاکی از سیستم بیانی میکروارگانیسم است ) بررسی می شود.
میکروارگانیسم در سال های ۱۶۶۵ تا ۱۸۸۵ توسط رابرت هوک و آنتونی ون لیووانگک کشف گردید. [ ۲] از آن زمان تا به امروز از میکروارگانیسم ها به منظور مطالعه فرایندهای بسیاری استفاده شد و این موجودات میکروسکوپی در حوزه های مختلف ژنتیک کاربرد پیدا کردند.
به عنوان مثال سرعت رشد بالا و زمان کوتاه زاد و ولد میکروارگانیسم ها باعث شده تا دانشمندان به منظور مطالعه تکامل از آنها استفاده کنند. [ ۳] همچنین در ژنتیک میکروبی به منظور مطالعه فرایندها و مسیرهایی که در آنها انسان ها و میکروب ها مشابه هستند ( همچون متابولیسم دارو ) ، از میکروب ها استفاده می کنند. [ ۴]
باکتری ها از ۵/۳ بیلیون سال قبل بر روی این کره وجود داشته اند. این میکروارگانیسم ها از نظر شکل متفاوتند و در گروه های مختلفی دسته بندی می شوند. [ ۵]
ژنتیک باکتری ها، به مطالعه چگونگی به ارث رسیدن اطلاعات، کروموزوم ها، پلاسمیدها، ترنسپوزون ها و فاژها می پردازد. [ ۶]
سیستم های انتقال ژنی که به خوبی در باکتری ها مورد مطالعه قرار گرفته، عبارتند از ترنسفورماسیون ( transformation ) ، هم یوغی ( conjugation ) و ترنسداکشن ( transduction ) .
آرکی ها، پروکاریوت وتک سلولی هستند. قدمت آرکی ها بر روی زمین به حدود ۴ بیلیون سال قبل می رسد و با باکتری ها جد مشترک دارند. اما در مقایسه با باکتری ها، شباهت بیشتری به یوکاریوت ها دارند. [ ۷]
برخی از آرکی ها قادرند در شرایط سخت هم زنده بمانند. این توانایی باعث شده است تا در زمینه ژنتیک کاربرد داشته باشند. یکی از موارد استفاده از آرکی ها استفاده از آنزیم های مشتق از آرکی هاست که قادر هستند شرایط سخت را در شرایط آزمایشگاهی ( in vitro ) بهتر تحمل کنند. [ ۸]
انتقال و جایگزینی ژنی نیز در آرکی های شور پسند ( halophile ) به نام Halobacterium volcanii و آرکی های گرما دوست به نام Sulfolobus solfataricus و Sulfolobus acidocaldarius مورد مطالعه قرار گرفته است.