چینه شناسی

چینه شناسی[ ۱] [ ۲] [ ۳] یا چینه نگاری[ ۴] ( به انگلیسی: Stratigraphy ) شاخه ای از دانش زمین شناسی است که چگونگی پیدایش، ترتیب توالی، ساختمان، سنگواره ها و سنگ شناسی، قدمت سنگ ها و چینه های پوسته زمین را بررسی می کند.
چینه شناسی را ابتدا در سال ۱۶۶۹ یک کشیش کاتولیک به نام نیلز ستی اینسن با آوردن چند موضوع از جمله قانون برهم چینی پایه گذاشت.
اولین کاربرد مقیاس وسیع چینه شناسی توسط ویلیام اسمیت در دهه ۱۷۹۰ و اوایل قرن ۱۹ بود. او معروف به «پدر زمین شناسی انگلیسی» شد. [ ۵]
علم چینه شناسی تاریخ حوادث زمینی را بر ما معلوم می دارد؛ بنابراین، می توان گفت که این علم تقریباً با تمام علوم زمین کم و بیش ارتباط دارد. [ ۶]

چینه شناسی (stratigraphy)
شاخه ای از زمین شناسی برای بررسی لایه ها، یا چینه های سنگ های رسوبی و توالی تشکیل آن ها. لایه نگاری را ویلیام اسمیت، زمین شناس انگلیسی، بنیاد نهاد. اصل اساسی برهم نهش بر این نظر استوار است که لایه ها یا نهشت های بالایی از حیث زمان دیرتر از لایه های پایینی انباشته شده اند. چینه شناسی ایجاب می کند که ساختارهای رسوبی بررسی شوند تا محیط های گذشته، که سنگ ها معرّف آن هایند، تعیین شوند. همچنین، لایه شناسی برای تشخیص هویّت و عمرسنجی سنگ بسترهای خاص به بررسی سنگواره ها نیاز دارد. دسته ای از چینه های سنگی با مجموعه ای از ویژگی های یک دست که محیطی خاص را می نمایانند رخساره نامیده می شود. واحدهای چینه شناختی را می توان برحسب زمان یا سنگ شناسی دسته بندی کرد. لایه هایی که در یک زمان نهشته شده اند به واحدِ زمان چینه شناختی یگانه ای تعلق دارند، اما سنگ ها لزوماً دارای ویژگی های یکسان نیستند. لایه هایی را که از یک نوع سنگ خاص تشکیل شده باشند می توان در واحدِ سنگ چینه شناختی دسته بندی کرد، اما لزوماً سن یکسانی ندارند. چینه شناسی در تعبیر و تفسیر حفاری های باستان شناختی نوعی گاه شماری نسبی برای سنجش سطوح و دست ساخت های داخل سنگ بستر ها فراهم می آورد و وسیلۀ اساسی و عمده ای است که موقعیت و زمینۀ نهشته های زمین شناختی را به کمک آن ارزیابی می کنند.