چشمه خان قزی - چشمه ای واقع در کنار قصر ناتوان دختر خان، در محله چول قلعه شهر شوشی. [ ۱] [ ۲] این چشمه در قرن نوزدهم به دستور خورشیدبانو ناتوان ساخته شد. [ ۳]
پس از اشغال شوشی توسط ارمنی ها در ۸ مه سال ۱۹۹۲، چشمه مورد بی توجهی قرار گرفت. در نتیجه آب چشمه نیز خشک شد.
این چشمه با تصمیم شماره ۱۳۲ در تاریخ ۲ اوت ۲۰۰۱ توسط هیئت وزیران جمهوری آذربایجان در فهرست آثار غیرمنقول تاریخی و فرهنگی با اهمیت محلی قرار گرفت.
در سال ۲۰۲۰، پس از آزادسازی شوشی در جریان جنگ دوم قره باغ، چشمه بازسازی شد و برای استفادهٔ عموم افتتاح شد.
پس از احداث شهر شوشی، مردم آن تلاش کردند تا آب آشامیدنی خود را از طریق چاه های حفر شده در حیاط تأمین کنند. اما بیشتر این آب ها به دلیل شور بودن برای آشامیدن مناسب نبودند. در شهر فقط دو چاه آب شرب وجود داشت[ ۴] و این برای شهری با ۳۰۰۰۰ نفر جمعیت ناکافی بود؛ بنابراین مردم آب مورد نیاز خود را از کوه هایی در ۳–۴ کیلومتری شهر از چشمه های حاشیه رودخانه های داش آلتی و خلفلی تأمین می کردند[ ۴] . ن ها از این چشمه ها کیسه های آب پر می کردند و با اسب و الاغ به شهر می بردند. آوردن آب از راه دور باعث گرانی قیمت آن می شد. خانواده های ثروتمند سالانه ۵۰ روبل برای آب خرج می کردند. مردم فقیر اغلب مجبور بودند از چشمه های آب شور یا آب باران استفاده کنند. آنها آب جاری از پشت بام خانه ها را به آب انباری که در زیر زمین در پایین حیاط ساخته بودند هدایت می کردند و برای استفاده های بعدی جمع آوری می کردند. [ ۴] به منظور تأمین نیاز آب شرب شهر، چشمه های آبی مختلفی در شهر احداث شد. این چشمه ها با توجه به سبک های معماری و تفاوت هایی که دارند، در حال حاضر جزو آثار تاریخی شهر محسوب می شوند. [ ۵]
ساخت یکی از چشمه ها را خورشیدبانو ناتوان بر عهده می گیرد[ ۶] . او در سال ۱۸۷۱ خط لوله آب را از دامنه کوه ساری بابا که در فاصلهٔ ۷ کیلومتری شوشی قرار دارد تا خود شهر شوشی ساخت تا آب آشامیدنی مردم را تأمین کند. ساخت خط لوله به مدت ۱ سال و ۶ ماه به طول انجامید و در ۱۸ اوت ۱۸۷۳ با موفقیت به پایان رسید[ ۷] [ ۸] پنج هزار نفر برای شرکت در مراسم افتتاحیه بهار جمع می شوند. خورشیدبانو ناتوان ۱۰۰ هزار منات طلا برای ساختن چشمه خرج می کند. [ ۷] او علاوه بر پول، ۱۸۰ گوسفند و ۲۰ دست لباس گران قیمت را به کسانی که در ساخت لوله شرکت می کردند اهدا کرد[ ۹] . میر محسن نواب، شاعر و هنرمند، ماده تاریخی در این باره نوشته و از کار خیر خورشیدبانو بیگم قدردانی کرد. [ ۷]





این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفپس از اشغال شوشی توسط ارمنی ها در ۸ مه سال ۱۹۹۲، چشمه مورد بی توجهی قرار گرفت. در نتیجه آب چشمه نیز خشک شد.
این چشمه با تصمیم شماره ۱۳۲ در تاریخ ۲ اوت ۲۰۰۱ توسط هیئت وزیران جمهوری آذربایجان در فهرست آثار غیرمنقول تاریخی و فرهنگی با اهمیت محلی قرار گرفت.
در سال ۲۰۲۰، پس از آزادسازی شوشی در جریان جنگ دوم قره باغ، چشمه بازسازی شد و برای استفادهٔ عموم افتتاح شد.
پس از احداث شهر شوشی، مردم آن تلاش کردند تا آب آشامیدنی خود را از طریق چاه های حفر شده در حیاط تأمین کنند. اما بیشتر این آب ها به دلیل شور بودن برای آشامیدن مناسب نبودند. در شهر فقط دو چاه آب شرب وجود داشت[ ۴] و این برای شهری با ۳۰۰۰۰ نفر جمعیت ناکافی بود؛ بنابراین مردم آب مورد نیاز خود را از کوه هایی در ۳–۴ کیلومتری شهر از چشمه های حاشیه رودخانه های داش آلتی و خلفلی تأمین می کردند[ ۴] . ن ها از این چشمه ها کیسه های آب پر می کردند و با اسب و الاغ به شهر می بردند. آوردن آب از راه دور باعث گرانی قیمت آن می شد. خانواده های ثروتمند سالانه ۵۰ روبل برای آب خرج می کردند. مردم فقیر اغلب مجبور بودند از چشمه های آب شور یا آب باران استفاده کنند. آنها آب جاری از پشت بام خانه ها را به آب انباری که در زیر زمین در پایین حیاط ساخته بودند هدایت می کردند و برای استفاده های بعدی جمع آوری می کردند. [ ۴] به منظور تأمین نیاز آب شرب شهر، چشمه های آبی مختلفی در شهر احداث شد. این چشمه ها با توجه به سبک های معماری و تفاوت هایی که دارند، در حال حاضر جزو آثار تاریخی شهر محسوب می شوند. [ ۵]
ساخت یکی از چشمه ها را خورشیدبانو ناتوان بر عهده می گیرد[ ۶] . او در سال ۱۸۷۱ خط لوله آب را از دامنه کوه ساری بابا که در فاصلهٔ ۷ کیلومتری شوشی قرار دارد تا خود شهر شوشی ساخت تا آب آشامیدنی مردم را تأمین کند. ساخت خط لوله به مدت ۱ سال و ۶ ماه به طول انجامید و در ۱۸ اوت ۱۸۷۳ با موفقیت به پایان رسید[ ۷] [ ۸] پنج هزار نفر برای شرکت در مراسم افتتاحیه بهار جمع می شوند. خورشیدبانو ناتوان ۱۰۰ هزار منات طلا برای ساختن چشمه خرج می کند. [ ۷] او علاوه بر پول، ۱۸۰ گوسفند و ۲۰ دست لباس گران قیمت را به کسانی که در ساخت لوله شرکت می کردند اهدا کرد[ ۹] . میر محسن نواب، شاعر و هنرمند، ماده تاریخی در این باره نوشته و از کار خیر خورشیدبانو بیگم قدردانی کرد. [ ۷]






wiki: چشمه خان قزی