چربی غیراشباع چندگانه

چربی غیراشباع چندگانه ( انگلیسی: Polyunsaturated fat ) که به اختصار ( PUFA ) نامیده می شود، در بیوشیمی و علوم تغذیه، و برخلاف چربی تک غیراشباع، گونه ای از اسیدهای چرب هستند که دارای ۲ یا چند پیوند دوگانه کربن - کربن در ساختار شیمیایی و زنجیرهٔ اسید چرب خود هستند. [ ۱] [ ۲] برخی از اسیدهای چرب اشباع نشده جزو اسیدهای چرب ضروری محسوب می شوند. در چربی ها، موقعیت پیوندهای دوگانهٔ کربن - کربن در زنجیرهٔ کربوکسیلیک اسید با الفبای یونانی مشخص می شود. [ ۱] چربی های غیراشباع چندگانه را می توان از نظر ساختار شیمیایی به گروه های مختلفی طبقه بندی کرد. برخی از آنها بر اساس طول زنجیرهٔ کربنی، گاهی به ۲ گروه مجزا طبقه بندی می شوند که عبارت هستند از
• اسیدهای چرب غیراشباع چندگانه زنجیره کوتاه ( نام اختصاری SC - PUFA ) با ۱۸ اتم کربن
• اسیدهای چرب غیراشباع چندگانه زنجیره بلند ( نام اختصاری LC - PUFA ) با ۲۰ ( یا بیشتر ) اتم کربن[ ۳]
اسیدهای چرب غیراشباع چندگانه با ۱۸ اتم کربن که رایج ترین گونه هستند، توسط پستانداران تولید نمی شوند و از آنجایی که عملکرد غذایی مهمی دارند، بیوسنتز آنها بسیار مورد توجه قرار گرفته است. گیاهان می توانند از اسید اولئیک، اسید چرب غیراشباع چندگانه تولید کنند. اسیدهای چرب غیراشباع چندگانه موجود در روغن های آشپزی در دمای ۱۵۰ درجه سلسیوس ( ۳۰۲ درجه فارنهایت ) متحمل زوال اکسایش - کاهش می شوند. حرارت باعث یک واکنش زنجیره ای رادیکال می شود که اینگونه اسیدهای چرب را به پراکسید آلی، اکسایش می کند[ ۴]
چربی غیراشباع چندگانه و چربی تک غیراشباع به دلیل اثرات مثبتی که در رژیم غذایی دارند اغلب به عنوان چربی خوب شناخته می شوند در حالی که چربی های اشباع، گاهی به عنوان چربی های بد شناخته می شوند. مقداری چربی در رژیم غذایی مورد نیاز است هر چند، معمولاً توصیه می شود که چربی ها نباید بیش از اندازه مصرف شوند. ترجیح بیشتر، استفاده از چربی های غیراشباع و همچنین، حذف یا محدود نمودن چربی های اشباع شده است. [ ۵] [ ۶] [ ۷] [ ۸]
تحقیقات نشان داده است که اسید چرب امگا ۳ موجود در روغن جلبک، روغن ماهی و غذاهای دریایی، خطر سکته قلبی را کاهش می دهد. [ ۹] سایر تحقیقات اولیه نشان می دهد که اسید چرب امگا ۶ موجود در گلرنگ و روغن آفتابگردان نیز ممکن است خطر ابتلا به بیماری های قلبی - عروقی را کاهش دهد. [ ۱۰] دوکوزاهگزانوئیک اسید با نام اختصاری ( DHA ) ( اسید چرب امگا ۳ از مجموع ۳ اسید چرب آلفا لینولنیک اسید، ایکوزاپنتانوییک اسید و دوکوزاهگزانوئیک اسید تشکیل شده است ) برای ساختار ماده خاکستری مغز انسان و همچنین تحریک شبکیه و انتقال عصبی حیاتی است. [ ۱]