چتالجه لی علی افندی

[ویکی فقه] چَتالْجَه لی علی افندی ، شیخ الاسلام و مفتی حنفی در دوره عثمانی وی در ۱۰۴۱در چَتالجَه به دنیا آمد.
پدرش ، شیخ محمد، از مشایخ اهل طریقت بود.
علی تحصیلات ابتدایی خود را در زادگاهش به پایان رساند.
شیخ الاسلام خوجه عبدالرحیم در ۱۰۵۷ وی را به عنوان «ملازم » (دستیار) پذیرفت .
علی سپس به شیخ یحیی منقاری زاده (متوفی ۱۰۸۸) پیوست و در ۱۰۶۳، با انتصاب یحیی افندی به منصب قضا در مصر، در آن جا در مقام «نایب محکمه » مشغول به کار شد و بعدها در استانبول نیز همین منصب را به دست آورد.
سپس به حج مشرّف شد و در ۱۰۷۱ دوباره به مصر رفت و نایب محکمه باب گردید.
چتالجه لی هنوز سی ساله نشده بود که در محافل علمی صاحبْنام شده ، با عنوان احترام آمیز «نایبْ چلبی » (میرزانایب محکمه)، شهرت یافت و به تدریس پرداخت .
وی در دو جنگ ، قاضی عسکر بود و فاضل احمدپاشا، صدراعظم وقت ، از خدمات او تقدیر کرد.

رسیدن به مقام شیخ الاسلامی
چتالجه لی در ۱۰۸۲ در مصر به منصب قضا رسید و در ۱۰۸۴، هنگامی که استادش منقاری زاده بیمار بود و سپاه عثمانی برای لشکرکشی به اوکراین آماده شده بود، به توصیه فاضل احمدپاشا، به درجه شیخ الاسلامی نایل آمد.
دوره تقریباً سیزده ساله شیخ الاسلامی چتالجه لی با سلطنت محمد چهارم (حک: ۱۰۵۸ـ۱۰۹۹) و شکست سپاه عثمانی در وین و از دست دادن مجارستان هم زمان بود.
از این رو، او متهم شد که وظیفه شیخ الاسلامی خود را به نحو شایسته انجام نداده و به محمد چهارم ، که پیوسته در حال شکار بوده و به امور مملکت اهمیت نمی داده ، هشدار نداده است .
وی همچنین به سبب شرکت نکردن سلطان در نماز جمعه و بی توجهی او به امور دینی و دولتی مورد پرسش قرارگرفت که این اعتراضها و اهانتها موجب ناراحتی چتالجه لی شد، به طوری که وقتی سلطان وی را برای مشورت در باره علل سقوط بوداپِست فراخواند، در آن جلسه شرکت نکرد.
در نتیجه ، سلطان محمد در ۱۰۹۷ او را، عزل و به بورسه تبعید کرد.
علی افندی چهار سال بعد به استانبول بازگشت و در ۱۱۰۳، به دعوت سلطان احمد دوم (حک: ۱۱۰۲ـ۱۱۰۶) به شهر اَدِرنه رفت و دوباره با احترام به مقام شیخ الاسلامی منصوب شد، ولی پس از چهل روز، وفات یافت و در مسجدجامع ادرنه دفن گردید.

مذهب
چتالجه لی را حنفی مذهب دانسته اند، ولی کحّاله ، ظاهراً به اشتباه ، او را حنبلی معرفی کرده است ).
چتالجه لی ، به دلیل تأثیرپذیری از طریقت صوفیه ، به مجمع البحرین مشهور بود.

آثار
...