پیمان منطقه بدون جنگ افزار هسته ای آسیای مرکزی به نام های دیگر پیمان سمیپالاتینسک یا پیمان سِمی، یک تعهد الزام آور حقوقی برای کشورهای منطقه آسیای مرکزی یعنی قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان[ ۱] ، ترکمنستان و ازبکستان[ ۲] مبنی بر منع تولید، ذخیره، آزمایش و در اختیارگیری جنگ افزار هسته ای است. این پیمان در ۸ سپتامبر ۲۰۰۶ در سایت تست سمیپالاتینسک قزاقستان امضا و با تصویب آن توسط هر ۵ کشور، در ۲۱ مارس ۲۰۰۹ اجرایی شد.
اقدامات در جهت ایجاد یک منطقه بدون جنگ افزار هسته ای در سال ۱۹۹۲ با اعلامیه آلماتی آغاز شد. در سال ۱۹۹۷ مجمع عمومی سازمان ملل متحد با اجماع، طی قطعنامه ای ایجاد چنین منطقه ای را در آسیای مرکزی خواستار شد[ ۳] که در سال ۲۰۰۰ به تصویب رسید. [ ۴]
با آگاهی از عدم حمایت توسط قدرت های هسته ای برای ایجاد پیمانی مانند پیمان بانکوک، پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد در مذاکرات شرکت داشتند.
در حالی که روسیه و چین از این پیمان با استقبال کردند، آمریکا، بریتانیا و فرانسه با آن مخالفت کرده و گفتند که بر اساس توافق های بین المللی پیشین، چون روسیه عضو اتحادیه کشورهای مستقل همسود است، حقوق و تعهدات پیمان سمی برای امضا کنندگان آن، الزام آور نیست. [ ۵]
همچنین آمریکا به اصل ایجاد هر محدوده ای که برهم زننده ترتیبات امنیتی موجود به ضرر امنیت منطقه ای و جهانی باشد یا باعث از دست رفتن حق ذاتی فردی یا جمعی تضمین شده در دفاع از خود بر اساس منشور ملل متحد باشد مخالف بود.
همچنین آمریکا به امکان ایران به درخواست برای پیوستن به این پیمان اعتراض کرد که در نتیجه این ماده حذف شد. [ ۵]
در نهایت، آمریکا، بریتانیا و فرانسه در مورد ممنوعیت امکان حمل و نقل سلاح های هسته ای از طریق خاک کشورهای عضو این پیمان اطمینان یافتند.
با وجود تلاش های آمریکا، بریتانیا و فرانسه برای جلوگیری از پیمان، در نهایت در سپتامبر ۲۰۰۶ امضا شد. با وجود استقبال از امضای این پیمان در جهان، آنها در دسامبر ۲۰۰۶ به قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل، رای منفی دادند. [ ۶]
همه پنج عضو دائم شورای امنیت ( که همگی دارای جنگ افزار هسته ای هستند ) پروتکل معاهده را در ۶ مه ۲۰۱۴ امضا کردند. این پروتکل به صورت الزام آور، هرگونه استفاده یا تهدید به استفاده از سلاح هسته ای از سوی قدرت های هسته ای علیه اعضای این پیمان را منع می کند. [ ۷]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفاقدامات در جهت ایجاد یک منطقه بدون جنگ افزار هسته ای در سال ۱۹۹۲ با اعلامیه آلماتی آغاز شد. در سال ۱۹۹۷ مجمع عمومی سازمان ملل متحد با اجماع، طی قطعنامه ای ایجاد چنین منطقه ای را در آسیای مرکزی خواستار شد[ ۳] که در سال ۲۰۰۰ به تصویب رسید. [ ۴]
با آگاهی از عدم حمایت توسط قدرت های هسته ای برای ایجاد پیمانی مانند پیمان بانکوک، پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد در مذاکرات شرکت داشتند.
در حالی که روسیه و چین از این پیمان با استقبال کردند، آمریکا، بریتانیا و فرانسه با آن مخالفت کرده و گفتند که بر اساس توافق های بین المللی پیشین، چون روسیه عضو اتحادیه کشورهای مستقل همسود است، حقوق و تعهدات پیمان سمی برای امضا کنندگان آن، الزام آور نیست. [ ۵]
همچنین آمریکا به اصل ایجاد هر محدوده ای که برهم زننده ترتیبات امنیتی موجود به ضرر امنیت منطقه ای و جهانی باشد یا باعث از دست رفتن حق ذاتی فردی یا جمعی تضمین شده در دفاع از خود بر اساس منشور ملل متحد باشد مخالف بود.
همچنین آمریکا به امکان ایران به درخواست برای پیوستن به این پیمان اعتراض کرد که در نتیجه این ماده حذف شد. [ ۵]
در نهایت، آمریکا، بریتانیا و فرانسه در مورد ممنوعیت امکان حمل و نقل سلاح های هسته ای از طریق خاک کشورهای عضو این پیمان اطمینان یافتند.
با وجود تلاش های آمریکا، بریتانیا و فرانسه برای جلوگیری از پیمان، در نهایت در سپتامبر ۲۰۰۶ امضا شد. با وجود استقبال از امضای این پیمان در جهان، آنها در دسامبر ۲۰۰۶ به قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل، رای منفی دادند. [ ۶]
همه پنج عضو دائم شورای امنیت ( که همگی دارای جنگ افزار هسته ای هستند ) پروتکل معاهده را در ۶ مه ۲۰۱۴ امضا کردند. این پروتکل به صورت الزام آور، هرگونه استفاده یا تهدید به استفاده از سلاح هسته ای از سوی قدرت های هسته ای علیه اعضای این پیمان را منع می کند. [ ۷]
wiki: پیمان سمیپالاتینسک